The Mehta Boys :બોમન ઈરાનીના આયુના 65મા વરસે ફિલ્મ નિર્દેશનમાં શ્રીગણેશ

The Mehta Boys શા માટે જોવી? બોમન ઈરાની 65 વર્ષમાં તેમની પ્રથમ ફિલ્મનું નિર્દેશન કરી રહ્યા છે તે હકીકત આ ફિલ્મ જોવા માટે પૂરતી છે. જેમ્સ બોન્ડનું કાલાતીત પાત્ર બનાવનાર ઈયાન ફ્લેમિંગે પણ 44 વર્ષની ઉંમરે આ પાત્ર બનાવ્યું હતું. લખવું, વાંચવું, સર્જનાત્મક કાર્ય કરવું, તેની કોઈ ઉંમર નથી. હા, આ બધું શરૂ કરીને નાણાંકીય જોખમ ચોક્કસપણે છે.

વાંચો અને પછી લખો. તેને સમજવું અને પછી સિનેમા બનાવવી ખૂબ સર્જનાત્મક પ્રક્રિયા છે. હિન્દી સિનેમાના પ્રેક્ષકોએ ભાગ્યે જ એ વાત પર ધ્યાન આપ્યું હશે કે બોમન ઈરાનીની આ પહેલી ફિલ્મમાં ડિરેક્ટર તરીકે તેમના કો-રાઈટર એલેક્સ ડિનેલેરિસ છે, જેમણે ફિલ્મ 'બર્ડમેન' માટે ઑસ્કર જીત્યો છે.

ફિલ્મ શા માટે જોવી જોઈએ?

The Mehta Boys -‘ધ મહેતા બોયઝ’ ફિલ્મ શા માટે જોવી જોઈએ? જો આ પ્રશ્ન છે તો પ્રથમ લાઇન લખતાની સાથે જ તેનો જવાબ આપ્યો છે. પરંતુ તેમ છતાં, જો પ્રશ્ન હજુ પણ ચાલુ રહે છે, તો ચાલો ફિલ્મના કથાનકને સમજવાનો પ્રયાસ કરીએ.

-મુંબઈ જેવા શહેરમાં cartographer-કાર્ટોગ્રાફર(નકશા દોરનાર)ને તેની આવડતમાં વિશ્વાસ ન હોઈ શકે. તેનો મિત્ર એ પણ સમજાવે છે કે વિશ્વ આવા સરેરાશ લોકોથી ભરેલું છે અને તેમ છતાં તેની પ્રતિભા તેમના કરતા ઘણી શ્રેષ્ઠ છે. પરંતુ તે દરમિયાન માતાનું અવસાન થાય છે. પુત્ર તેના ઘરે આવે છે. બહેન અમેરિકાથી આવી ચૂક્યા છે. બંને વાત કરે છે. જ્યારે પિતા અને પુત્ર સામસામે આવે છે ત્યારે વાસ્તવિક વાર્તા ખુલે છે.

વાર્તા પિતા-પુત્રના સંબંધોની છે. બંનેનો પોતપોતાનો ઘમંડ છે. બંને એકબીજાને દિલથી પ્રેમ કરે છે. પણ વ્યક્ત કરી શકતા નથી. માતાના મૃત્યુ પછી પુત્ર ઘરે આવે છે. જ્યારે તે ત્યાંથી પાછો ફરે છે, ત્યારે પિતા પથારીમાંથી ઉભા થાય છે અને તેની નજીક આવે છે, પરંતુ તેને ગળે લગાવી શકતા નથી. સંબંધોની આ શીતળતા ઓગળવા લાગે છે, મુંબઈના વરસાદમાં પુત્રની સાથે ચાર્લી ચેપ્લિનની ફિલ્મ જોતી વખતે પહેલીવાર હસતો જોવા મળે છે, જ્યારે તે પિતાએ બનાવેલા ગરમ નૂડલ્સ ખાતી હોય છે.

સાથે હસનારા અને સાથે રડનારા વચ્ચેના સંબંધો સૌથી નજીકના

બધા જાણે છે કે સાથે હસનારા અને સાથે રડનારા વચ્ચેના સંબંધો સૌથી નજીકના હોય છે. ફિલ્મ 'ધ મહેતા બોયઝ' સંબંધોનું એવું પુસ્તક બનવાનો પ્રયત્ન કરે છે જે વાંચવાનો એક અલગ જ આનંદ છે. હા, આ સિનેમા પુસ્તક જેટલો જ આનંદ આપે છે. જો તમારી પાસે તેને વાંચવાનો સમય હોય અને એટલી સહજતા પણ હોય કે જે પિતા-પુત્રના સંબંધો સાથેની સામાન્ય કોમર્શિયલ હિન્દી ફિલ્મોમાં ભાગ્યે જ જોવા મળે છે.

પિતા અને પુત્ર વચ્ચેનો સંબંધ કદાચ વિશ્વનો સૌથી જટિલ સંબંધ છે. જેમ પિતા ઈચ્છે છે કે તેનો પુત્ર તેના જેવો બને. ઘણી વખત, પુત્ર પણ એવો બનવા માંગે છે, પરંતુ અંત સુધી, ઇનપુટ અને આઉટપુટ વચ્ચેની પ્રક્રિયાને લઈને બંને વચ્ચે મતભેદ, અભિપ્રાયનો તફાવત અને મતભેદ રહે છે.

પિતા હંમેશા એવી છાપ હેઠળ રહે છે કે તે બધું જ જાણે છે. પુત્રો મોટાભાગે તેમના પિતાને તેમનું 'જ્ઞાન' દરેક સમયે એના પર થોપે તે પસંદ નથી કરતા. હા, ફિલ્મ 'ધ મહેતા બોયઝ'માં ભાઈ-બહેનનો સંઘર્ષ છે. બંને ટોમ અને જેરીની જેમ એકબીજા સાથે લડે છે પણ તેમની જેમ જ રહેવા માંગે છે.

આ કોઈ સામાન્ય કોમર્શિયલ ફિલ્મ નથી

એક અભિનેતા તરીકે બોમન ઈરાનીએ હિન્દી સિનેમામાં અદભૂત ભૂમિકાઓ ભજવી છે. તે એવા અભિનેતા રહ્યા છે જેમણે કદાચ ક્યારેય તેની બ્રાન્ડિંગ પર કામ કર્યું નથી. બોમન પોતે પારસી છે. એમને પારસી પરિવારોને નજીકથી જાણવાનો અને તેમની સાથે રહેવાનો અનુભવ છે,એટલે The Mehta Boys કથાનકના ચિત્રણમાં એ ન્યાય આપે છે.

એક ઉદાર વ્યક્તિ, જેની પાસે પોતાના પર ગર્વ કરવાનો સમય નથી. તે જોવાનું રસપ્રદ છે કે બોમને તેની પ્રથમ ફિલ્મ એટલી સારી રીતે બનાવી છે કે કેટલીકવાર વ્યક્તિને એ હકીકત પર ગુસ્સો આવે છે કે આ માણસે પહેલા દિગ્દર્શન કેમ શરૂ ન કર્યું? ફિલ્મ ‘ધ મહેતા બોયઝ’ The Mehta Boys કોઈ સામાન્ય કોમર્શિયલ ફિલ્મ નથી. તેથી જ કદાચ તે થિયેટરોમાં પણ પહોંચી શક્યું નથી. ઓટીટી પર સીધી રીલિઝ થયેલી આ ફિલ્મને ગોવા ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં ઘણી પ્રસંશા મળી હતી. OTT પર જોવામાં ય એટલી જ ગમશે જેટલી થિયેટરમાં ગમે.

બોમન એક સાથે ચાર બોટમાં સવાર

બોમને નિર્માણ, દિગ્દર્શન અને લેખન ઉપરાંત ફિલ્મમાં અભિનય પણ કર્યો છે. લોકો કહે છે કે બે બોટમાં ન ચડવું, અહીં તે એક સાથે ચાર બોટમાં સવાર છે. અને, તે દરેક વિભાગમાં નંબર વન રહ્યો છે. તેના અભિનયના ચાહક બનવું સરળ છે.

અભિનયમાં સંયમિત રહેવાની એમની ક્ષમતા જ તેમને એક મહાન અભિનેતા બનાવે છે. પુત્ર તરીકે અવિનાશ તિવારી ક્યારેક નવા 'મનોજ બાજપેયી' હોવાનો ભ્રમ પણ કરાવે છે. તેનામાં  અભિનય ક્ષમતા છે. તે એક ઉત્તમ કલાકાર છે. જો એ સ્ટાર બનવાની જાળમાં ન ફસાય તો બીજા પચાસ વર્ષ સુધી અભિનેતા તરીકે ટકી શકે એમ છે. ઘરે ન મળતાં પિતાની શોધમાં નીકળવાનું અને પછી રસ્તા પર કમર-ઊંડા પાણીમાં પિતાને પોતાનો સામાન લઈને જતા જોવાનું દ્રશ્ય આશ્ચર્યજનક છે.

શ્રેયા ચૌધરીએ અહીં ચમકદાર કામ કર્યું છે. હીરોનો આત્મવિશ્વાસ વધારવાનો સતત પ્રયાસ કરતી હીરોઈનને પણ પ્રેક્ષકો સલામ કરે છે અને તે પણ પિતા-પુત્ર વચ્ચે સેતુ બનવાનો પ્રયત્ન કરે છે તો પછી કહેવાનું શું છે? પૂજા સરુપે પણ પોતાના અભિનયથી બધાને પ્રભાવિત કર્યા હતા.

ક્લાઈમેક્સ ખૂબ જ સરળ

ફિલ્મ ‘ધ મહેતા બોયઝ’The Mehta Boys ની પણ તેની નબળી કડીઓ છે. જેમ કે સારી વાર્તાનો ક્લાઈમેક્સ ખૂબ જ સરળ છે. અહીં કદાચ બોમન પરંપરાગત માર્ગો અને સૂત્રોમાં ફસાઈ ગયો. આ ફિલ્મની સિનેમેટોગ્રાફી વધુ સારી બની શકી હોત. સંપાદન સારું છે.

ફિલ્મ-The Mehta Boys માત્ર બે કલાકની છે,તએ લંબાવી શકાઈ હોટ પણ વાર્તા કથનમાં લાઘવ છે-વાહ,બોલાઈ જાય એવું. 

હિન્દી સિનેમામાં શરૂઆતથી જ ગીતો અને સંગીતની આવશ્યકતા હતી અને જો વાર્તા પત્નીના મૃત્યુ પછી એકલા પડી ગયેલા પુરુષની હોય અને જેના બાળકો પોતાની દુનિયામાં સંઘર્ષ કરી રહ્યા હોય તો તેમાં ઘણો અવકાશ છે, પરંતુ બોમને એ ટાળ્યું છે.

એકંદરે, આ ફિલ્મ એક કલાત્મક ફિલ્મ જેવી છે અને જો તમારી પાસે આ વીકએન્ડમાં સમય હોય, તો તમે તેને કોઈ ખાસ અપેક્ષા વગર જોશો તો તમને એક સારી 'ફીલ' મળશે.

આ પણ વાંચો- 'Thandel'-પુષ્પા કરતાં વધુ મજબૂત ! નાગા ચૈતન્ય અને સાઈ પલ્લવીની ફિલ્મ