Strong Storytelling: 'વાર્તામાં દમ હોય તો સ્ટાર કોણ જુએ છે?
નવા પ્રવાહની ગુજરાતી ફિલ્મો અને તેના અર્થકારણ (Film Economy) નું મૂલ્યાંકન ફિલ્મ 'લાલો – કૃષ્ણ સદા સહાયતે અભૂતપૂર્વ સંદર્ભમાં નીચે મુજબ કરી શકાય છે. બે ચાર મિત્રોની વાર્તા,એકના એક ચહેરા,.ઢંગધડા વગરનું ફિલ્મ મેકિંગ એટ્લે નવા પ્રવાહની ફિલ્મો.અલબત્ત.રેવા જેવી કેટલીક ફિલ્મોએ કાઠું કાઢ્યું પણ એ ય આંગળીના વેઢે ગણાય એટલી ફિલ્મો. ગુજરાતી સાહિત્યમાં પન્નાલાલ,મુન્શી,મેઘાણી.અશોકપુરી ગોસ્વામિ,જોસેફ મેકવાન જેવા કેટલાય સાહિત્યકારોએ વાર્તાતત્વોથી સાહિત્યને સમૃધ્ધ કર્યું છે
01:57 PM Dec 04, 2025 IST
|
Kanu Jani
Strong Storytelling : નવા પ્રવાહની ગુજરાતી ફિલ્મો (New Age Cinema) અને તેના અર્થકારણ (Film Economy) નું મૂલ્યાંકન ફિલ્મ 'લાલો – કૃષ્ણ સદા સહાયતે અભૂતપૂર્વ સંદર્ભમાં ગુજરાતી ફિલ્મોનો ઇતિહાસ કરશે.
બે ચાર મિત્રોની વાર્તા,એકના એક ચહેરા,Farcicle Comedy.ઢંગધડા વગરનું ફિલ્મ મેકિંગ એટ્લે નવા પ્રવાહની ફિલ્મો.અલબત્ત.રેવા જેવી કેટલીક ફિલ્મોએ કાઠું કાઢ્યું પણ એ ય આંગળીના વેઢે ગણાય એટલી ફિલ્મો. ગુજરાતી સાહિત્યમાં પન્નાલાલ,મુન્શી,મેઘાણી.અશોકપુરી ગોસ્વામિ,જોસેફ મેકવાન જેવા કેટલાય સાહિત્યકારોએ વાર્તાતત્વોથી સાહિત્યને સમૃધ્ધ કર્યું છે. ફિલ્મો માટે વાર્તાઓ શોધવાની જરૂર જ નથી.મરાઠી અને બંગાળી ફિલ્મો એમના સાહિત્યમાંથી લીધેલી બારતાઓ પર બની અને કમાઈ પણ છે. અલબત્ત,આપણે ત્યાય પણ બે એક ફિલ્મો દર્શક અને પન્નાલાલા પટેલની વાર્તાઓ પરથી બની પણ જાણે સબસિડી ખાવા માટે જ બની હોય એમ ઢંગધડા વગરની બની.
ફિલ્મ 'લાલો' સાવ અચાનક આવી તો પ્રેક્ષકોને ભાન થયું કે આને કહેવાય ફિલ્મ.બાકી મલ્ટિપ્લેક્સમાં માંડ દસ પંદર પ્રેક્ષકો હોય એ દશામાં ફિલ્મો જીવતી હતી. લાલો જોઈ લોકોએ સાબિત કર્યું કે બે ત્રબ ઘસાયેલ જોવા ય ન ગમે એવા,અભિનયમાં શૂન્ય હિરોઝ કે હિરોઇન્સ વગર પણ ફિલ્મ હિટ બની શકે.
ફિલ્મ 'લાલો' એ માત્ર એક સફળતાની ગાથા નથી, પરંતુ ગુજરાતી સિનેમાના અર્થકારણમાં આવેલા નાટકીય પરિવર્તનનું જીવંત ઉદાહરણ છે.
Strong Storytelling : 'લાલો'(Film Lalo)ના સંદર્ભે નવા પ્રવાહની ગુજરાતી ફિલ્મોનું અર્થકારણ
I. ફિલ્મ 'લાલો'ની ઐતિહાસિક સફળતા (Case Study: Laalo)
'લાલો – કૃષ્ણ સદા સહાયતે' (દિગ્દર્શક: અંકિત સખિયા) એ નવા પ્રવાહની ફિલ્મો માટે એક નવો આર્થિક માપદંડ સ્થાપિત કર્યો છે.
| પરિબળ | આંકડા/તારણ (મીડિયા રિપોર્ટ્સ મુજબ) | અર્થકારણ પર અસર |
| બજેટ (Budget) | આશરે ₹ 50 લાખ (ખૂબ મામૂલી). | Low-Budget, High-Return મોડેલ: સાબિત કર્યું કે મોટા સ્ટારડમ કે ખર્ચ વિના પણ ગુણવત્તાયુક્ત વાર્તા જંગી વ્યાવસાયિક સફળતા આપી શકે છે. |
| કમાણી (Box Office) | વિશ્વભરમાં ₹ 100 કરોડનો આંકડો પાર કરનારી પ્રથમ ગુજરાતી ફિલ્મ. | વિશ્વસનીયતા: ગુજરાતી સિનેમાને પ્રાદેશિકથી વૈશ્વિક સ્તરે લઈ ગઈ અને રોકાણકારો (Investors) નો વિશ્વાસ વધાર્યો. |
| સફળતાનું પરિબળ | પ્રથમ દિવસોમાં ધીમી શરૂઆત, પરંતુ મજબૂત 'પબ્લિક માઉથ પબ્લિસિટી' (Word-of-Mouth) ને કારણે પાંચમા અઠવાડિયાથી શો હાઉસફુલ થયા. | કન્ટેન્ટ ઇઝ કિંગ: માર્કેટિંગ કરતાં વાર્તા અને ભાવનાત્મક જોડાણ વધુ શક્તિશાળી સાબિત થયા. આર્થિક સફળતાનો આધાર હવે કન્ટેન્ટની તાકાત છે. |
| વિષયવસ્તુ (Content) | ભક્તિપ્રધાન અને આધ્યાત્મિક કથા; રિક્ષા ચાલકના જીવનની આસપાસ ગૂંથાયેલી. | વૈવિધ્ય: શહેરી કૉમેડીની પૅટર્ન તોડીને, મૂળભૂત ગુજરાતી સંસ્કૃતિ અને કૌટુંબિક (Family) પ્રેક્ષકોને આકર્ષ્યા, જે સૌથી મોટો વ્યાવસાયિક વર્ગ છે. |
Strong Storytelling: નવા પ્રવાહની ફિલ્મોના અર્થકારણનું મૂલ્યાંકન
'લાલો' જેવી ફિલ્મોએ ગુજરાતી સિનેમાના અર્થકારણમાં નીચે મુજબનું પરિવર્તન લાવ્યું છે:
૧. બદલાયેલું જોખમનું માળખું (Shift in Risk Structure)
ન્યૂનતમ જોખમ: નાના બજેટની ફિલ્મોમાં રોકાણનું જોખમ ઓછું થયું છે. જો ફિલ્મમાં દમ હોય, તો તે ₹ 50 લાખનું રોકાણ કરીને ₹ 100 કરોડ કમાવવાની ક્ષમતા ધરાવે છે (જેમ કે 'લાલો'માં થયું).
નવા નિર્માતાઓ માટે તક: હવે મોટા નિર્માણ ગૃહો (Production Houses) પર નિર્ભર રહેવાને બદલે, સ્વતંત્ર ફિલ્મ નિર્માતાઓ (Independent Filmmakers) ને ગુણવત્તાયુક્ત કન્ટેન્ટ સાથે સફળ થવાની તક મળી છે.
૨. માર્કેટિંગની રીતમાં પરિવર્તન (Evolution in Marketing)
જૂના પ્રવાહની ફિલ્મો સરકારી સબસિડી અને સ્થાનિક વિતરણ પર આધારિત હતી.
નવા પ્રવાહમાં ('લાલો'ના ઉદાહરણ સાથે): શરૂઆતમાં પ્રચાર ભલે ઓછો હોય, પરંતુ સોશિયલ મીડિયા (Digital Media) પરના પૉઝિટિવ રિવ્યૂ અને 'મોં-બોલતી પ્રચાર' (Mouth Publicity)દ્વારા માર્કેટિંગનું ખર્ચ ઘટાડી શકાય છે અને વ્યાપ વધારી શકાય છે. આનાથી માર્કેટિંગ બજેટની અસરકારકતા વધી છે.
૩. વિતરણ અને પહોંચનું વિસ્તરણ (Distribution & Reach Expansion)
ઓવરસીઝ માર્કેટ: 'લાલો' જેવી ફિલ્મોએ વિદેશી બજારો (USA, Canada, UK, Gulf Countries) માં પણ ₹ 6 કરોડથી વધુની કમાણી કરી છે. NRI ગુજરાતી પ્રેક્ષકો હવે ગુજરાતી ફિલ્મો માટે એક મોટું અને આર્થિક રીતે મહત્ત્વનું બજાર બની ગયા છે.
સ્ક્રીન કાઉન્ટમાં વધારો: ધીમી શરૂઆત બાદ, 'લાલો' ને એક મહિનાની અંદર 1800 થી વધુ શો મળ્યા, જે દર્શાવે છે કે દર્શકોનો પ્રતિસાદ હોય તો મલ્ટિપ્લેક્સ સંચાલકો પણ હિન્દી ફિલ્મોની સામે ગુજરાતી ફિલ્મોને સ્થાન આપવા તૈયાર થાય છે.
૪. પ્રાદેશિક ફિલ્મો માટે આશાવાદ (Optimism for Regional Cinema)
'લાલો' એ સાબિત કર્યું છે કે ગુજરાતી દર્શકો માત્ર શહેરી કૉમેડી (Bey Yaar, Kevi Rite Jaish) જ નહીં, પરંતુ ભાવનાત્મક, આધ્યાત્મિક અને મૂલ્ય-આધારિત (Value-Based) વાર્તાઓ પણ સ્વીકારે છે.
આ સફળતા ઉદ્યોગમાં વધુ રોકાણ અને સારી પ્રતિભાને આકર્ષિત કરશે, જે લાંબા ગાળે ગુજરાતી સિનેમાની આર્થિક સદ્ધરતા માટે જરૂરી છે.
ફિલ્મ 'લાલો' એ નવા પ્રવાહની ફિલ્મોના અર્થકારણમાં એક 'સ્લીપર હિટ' (Sleeper Hit) મોડેલ રજૂ કર્યું છે, જ્યાં વાર્તાની મજબૂતીએ બજેટના કદને વટાવી દીધું છે અને ગુજરાતી સિનેમાને ₹ 100 કરોડના ક્લબમાં પ્રવેશ અપાવીને એક નવો યુગ શરૂ કર્યો છે.
આ પણ વાંચો :'Single Papa' માં એક્ટર કૃણાલ ખેમુ સહિતના એક્ટર OTT પર મનોરંજન પીરસશે
Next Article