બિહાર SIR: ડ્રાફ્ટ મતદાતા સૂચીમાં 55% મહિલાઓના નામ કેમ ગાયબ?

• બિહાર SIR: ડ્રાફ્ટ મતદાતા સૂચીમાં 55% મહિલાઓના નામ કેમ ગાયબ?

પટના: બિહારમાં બે દિવસ પહેલાં, 1 ઓગસ્ટ, 2025ના રોજ જાહેર થયેલી ડ્રાફ્ટ મતદાતા સૂચીમાં વિશેષ ગહન પરીક્ષણ (SIR) બાદ મહિલાઓ અને મુસલમાન વસ્તી ધરાવતા જિલ્લાઓમાંથી સૌથી વધુ મતદાતાઓના નામ ગાયબ મળ્યા છે. સ્ક્રોલ દ્વારા ચૂંટણી આયોગના ડેટાનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં 65 લાખ હટાવેલા નામોમાંથી 55% મહિલાઓના હોવાનું જણાયું છે. બિહારમાં મહિલાઓ મતદાતા આધારના માત્ર 47.7% ભાગનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, જે દર્શાવે છે કે આ કામ પાછળ કોઈ ટાર્ગેટિંગ હોઈ શકે છે.

બિહાર SIRમાં મહિલાઓ ક્યાં ગાયબ થઈ?

બિહારની 243 વિધાનસભા સીટોમાંથી 43માં 60% કે તેથી વધુ મતદાતા મહિલાઓના નામ ગાયબ છે. કૈમૂર જિલ્લાની રાજપુર વિધાનસભા સીટ, જે અનુસૂચિત જાતિ માટે અરક્ષિત છે, જેમાં 69% મહિલા મતદાતાઓના નામ હટાવવામાં આવ્યા છે, જે અસમાન ફેરફારનું સંકેત આપે છે.

બિહાર SIRમાં મુસલમાનો કેમ ટાર્ગેટ પર?

મુસલમાન બહુમતી ધરાવતા જિલ્લાઓમાં ચૂંટણી આયોગના આંકડા મુજબ સૌથી વધુ નામ ગાયબ થયા છે. બિહારના 10 મુખ્ય મુસલમાન આબાદીવાળા જિલ્લાઓમાંથી પૂર્ણિયા, કિશનગંજ, મધુબની, ભાગલપુર અને સીતામઢીમાં સૌથી વધુ મુસલમાન મતદાતાઓના નામ દૂર થયા છે. પૂર્ણિયામાં જ્યાં મુસલમાનોની આબાદી લગભગ 38.5% છે, 2,73,920 મતદાતાઓના નામ હટાવવામાં આવ્યા, જ્યારે મધુબનીમાં 3,52,545, પૂર્વી ચંપારણમાં 3,16,793 અને સીતામઢીમાં 2,44,962 નામ દૂર કરવામાં આવ્યા છે.

પશ્ચિમ બિહારમાં SIRનો સૌથી વધુ પ્રભાવ

પશ્ચિમ બિહારના ગોપાલગંજ જિલ્લામાં 15.1% નામ ગાયબ થવાની સૌથી વધુ દર નોંધાઈ, જેમાં ગોપાલગંજ, કુચાયકોટ, બરૌલી, હથુઆ, બૈકુંઠપુર અને ભોરે જેવી છ વિધાનસભા સીટો 18.25% સુધી નામ કપાયેલી 20 સીટોમાં સામેલ છે. પૂર્ણિયા જિલ્લાની પૂર્ણિયા, અમૌર અને ધમદહા સીટો પણ મોટી સંખ્યામાં નામોની કાપમણીથી પ્રભાવિત થઈ છે.

બિહાર SIR પર ચિંતાઓ

વિપક્ષી દળો અને નાગરિક સમાજ સંગઠનોએ ચેતવણી આપી છે કે આ SIR પ્રક્રિયાથી લાખો નાગરિકો, ખાસ કરીને દલિતો, મુસલમાનો અને પ્રવાસી મજૂરોનું મતાધિકાર છીનવાઈ શકે છે. 24 જૂનથી 26 જુલાઈ દરમિયાન મતદાતાઓએ ગણના ફોર્મ ભરવા હતા, અને હવે તેમણે 30 સપ્ટેમ્બરની અંતિમ સૂચીમાં સામેલ થવા માટે નાગરિકતાનો પુરાવો આપવો પડશે. ઘણા નિષ્ણાતો માને છે કે આ પ્રક્રિયા ગરીબ અને છેવાડાના સમુદાયો માટે મુશ્કેલ બની શકે છે.

સુપ્રીમ કોર્ટની ટિપ્પણી

સુપ્રીમ કોર્ટે આ પ્રક્રિયા પર ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી અને કહ્યું કે ચૂંટણી આયોગે "મોટા પાયે લોકોના નામ" ઉમેરવા પર ધ્યાન આપવું જોઈએ, નહીં કે "મોટા પાયે નામ દૂર" કરવા પર. કોર્ટે સૂચન આપ્યું કે આધાર કાર્ડ અને મતદાતા ઓળખપત્રને સ્વીકાર્ય દસ્તાવેજોમાં શામેલ કરવું જોઈએ. જોકે, 1 ઓગસ્ટના ડ્રાફ્ટ સૂચી પ્રકાશન પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો ઇનકાર કરીને કહ્યું કે આ માત્ર એક ડ્રાફ્ટ સૂચી છે.

આ પણ વાંચો- PM મોદીએ અચાનક રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ સાથે કરી મુલાકાત,આ કારણથી પહોંચ્યા હતા મળવા!