ઇડીની રેડ બાદ મુશ્કેલીમાં ફસાયા અનિલ અંબાણી! લુક આઉટ સર્ક્યુલર જારી

• ઇડીની રેડ બાદ મુશ્કેલીમાં ફસાયા અનિલ અંબાણી! લુક આઉટ સર્ક્યુલર જારી

નવી દિલ્હી: દેશના જાણીતા ઉદ્યોગપતિ અને રિલાયન્સ ધીરૂભાઈ અંબાણી ગ્રૂપ (ADAG)ના ચેરમેન અનિલ અંબાણીની મુશ્કેલીઓ વધી ગઈ છે. એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ઇડી)એ તેમની સામે લુક આઉટ સર્ક્યુલર (LOC) જારી કર્યું છે. ગયા અઠવાડિયે ઇડીએ અનિલ અંબાણીના ઠેકાણાઓ પર દરોડા પાડ્યા હતા અને હવે તેમને 5 ઓગસ્ટના રોજ દિલ્હી સ્થિત ઇડીના મુખ્યાલયમાં પૂછપરછ માટે બોલાવવામાં આવ્યા છે.

17,000 કરોડના કથિત લોન ઘોટાળાની તપાસ

ઇડી 17,000 કરોડ રૂપિયાના કથિત લોન ઘોટાળાની તપાસ કરી રહી છે. ગયા અઠવાડિયે ઇડીએ મુંબઈમાં અનિલ અંબાણીના રિલાયન્સ ગ્રૂપ સાથે જોડાયેલી 35 જગ્યાઓ, 50 કંપનીઓ અને 25 વ્યક્તિઓના ઠેકાણાઓ પર દરોડા પાડ્યા હતા. આ કાર્યવાહી મની લોન્ડરિંગ નિવારણ કાયદા (PMLA) હેઠળ હાથ ધરવામાં આવી રહી છે.

10,000 કરોડના લોન ડાયવર્ઝનનો આરોપ

ઇડીની તપાસ અનિલ અંબાણી ગ્રૂપની કંપનીઓ દ્વારા કથિત નાણાકીય ગેરરીતિઓ અને 10,000 કરોડ રૂપિયાથી વધુના લોન ડાયવર્ઝન (લોનનો ગેરકાયદે ઉપયોગ) પર કેન્દ્રિત છે. ખાસ કરીને, 2017થી 2019 દરમિયાન યસ બેંક દ્વારા આપવામાં આવેલી લગભગ 3,000 કરોડ રૂપિયાની લોનને ગેરકાયદેસર રીતે અન્ય જગ્યાઓ પર ડાયવર્ટ કરવામાં આવી હોવાની શંકા છે.

આ તપાસના જવાબમાં રિલાયન્સ પાવર અને રિલાયન્સ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરે સ્ટોક એક્સચેન્જને જણાવ્યું કે તેમને ઇડીની કાર્યવાહીની જાણ છે, પરંતુ આ દરોડાઓની તેમના બિઝનેસ, આર્થિક સ્થિતિ કે સ્ટેકહોલ્ડર્સ પર કોઈ અસર નથી. આ કંપનીઓએ સ્પષ્ટ કર્યું કે મીડિયા રિપોર્ટ્સમાં જે લેનદેનની વાત થઈ રહી છે, તે રિલાયન્સ કોમ્યુનિકેશન્સ લિમિટેડ (RCOM) અને રિલાયન્સ હોમ ફાઈનાન્સ લિમિટેડ (RHFL) સાથે જોડાયેલા છે, જે 10 વર્ષથી વધુ જૂના છે.

લોન ડાયવર્ઝન અને લાંચના આરોપોની તપાસ

ઇડી અનિલ અંબાણી ગ્રૂપ સાથે જોડાયેલા જટિલ નાણાકીય ગુનાઓની તપાસ કરી રહી છે, જેમાં લોન ડાયવર્ઝન અને લાંચખોરીના આરોપો સામેલ છે. ઇડીના સૂત્રો અનુસાર, યસ બેંકના પ્રમોટરોને લોન મંજૂર થવા પહેલાં તેમની સંબંધિત કંપનીઓમાં નાણાં મળ્યા હતા, જેનાથી “લેનદેનના બદલામાં લાભ”ની શંકા ઊભી થઈ છે. તપાસમાં એવું પણ જાણવા મળ્યું છે કે ઘણી લોન જરૂરી તપાસ અને ક્રેડિટ વિશ્લેષણ વિના મંજૂર કરવામાં આવી હતી. કેટલાક કેસમાં લોન મંજૂરીની તારીખો પાછળની બતાવવામાં આવી હતી.

આ ઉપરાંત, કેટલાક રોકાણો નબળી આર્થિક સ્થિતિ ધરાવતી કંપનીઓમાં કરવામાં આવ્યા હતા, અને ઘણી લોન શેલ કંપનીઓ દ્વારા ડાયવર્ટ કરવામાં આવી હતી અથવા એવી ગ્રૂપ કંપનીઓમાં મોકલવામાં આવી હતી, જેના સરનામાં અને ડિરેક્ટર્સ સમાન હતા.

CBIની FIR અને અન્ય એજન્સીઓના રિપોર્ટ્સ

આ તપાસ સેન્ટ્રલ બ્યુરો ઓફ ઈન્વેસ્ટિગેશન (CBI) દ્વારા નોંધાયેલી બે FIR (RC2242022A0002 અને RC2242022A0003) અને નેશનલ હાઉસિંગ બેંક, SEBI, નેશનલ ફાઈનાન્શિયલ રિપોર્ટિંગ ઓથોરિટી (NFRA) અને બેંક ઓફ બરોડા દ્વારા ઇડી સાથે શેર કરાયેલા રિપોર્ટ્સ પર આધારિત છે. આ રિપોર્ટ્સમાં જણાવાયું છે કે જાહેર નાણાંને બેંકો, શેરધારકો અને રોકાણકારોની છેતરપિંડી દ્વારા ડાયવર્ટ કરવા માટે “સુનિયોજિત યોજના” હતી.

SEBIની કાર્યવાહી

ગયા વર્ષે SEBIએ અનિલ અંબાણી અને 24 અન્ય એન્ટિટીઓ (RHFLના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય વ્યવસ્થાપકો સહિત) પર નાણાં ડાયવર્ઝનના આરોપોમાં સિક્યોરિટીઝ માર્કેટમાંથી પાંચ વર્ષ માટે પ્રતિબંધ લગાવ્યો હતો. SEBIએ અનિલ અંબાણી પર 25 કરોડ રૂપિયાનો દંડ પણ ફટકાર્યો હતો, કારણ કે તેમણે RHFLના સ્ટેકહોલ્ડર્સને નુકસાન પહોંચાડતી ગેરરીતિઓનું આયોજન કર્યું હોવાનું જણાયું હતું.

SBIનો આરોપ

જૂન 2025માં સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (SBI)એ રિલાયન્સ કોમ્યુનિકેશન્સ (RCom) અને તેના પ્રમોટર અનિલ અંબાણીને રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI)ના દિશાનિર્દેશો હેઠળ “ફ્રોડ” જાહેર કર્યા હતા. SBIનું RComમાં 2,227.64 કરોડ રૂપિયાની ફંડ-આધારિત લોન અને 786.52 કરોડ રૂપિયાની બેંક ગેરંટીનું એક્સપોઝર છે. બેંકે આ ફ્રોડની જાણ RBIને કરી છે અને CBI સાથે ફરિયાદ નોંધવાની તૈયારીમાં છે.

રિલાયન્સ હોમ ફાઈનાન્સ

SEBIએ ઇડી સાથે શેર કરેલા રિપોર્ટમાં નોંધ્યું હતું કે રિલાયન્સ હોમ ફાઈનાન્સ લિમિટેડ (RHFL)ની કોર્પોરેટ લોન 2017-18માં 3,742.60 કરોડ રૂપિયાથી વધીને 2018-19માં 8,670.80 કરોડ રૂપિયા થઈ ગઈ હતી. ઇડી આ વધારાને લોન ડાયવર્ઝન યોજના સાથે જોડાયેલો હોવાની તપાસ કરી રહી છે.

યસ બેંક સાથે ક્વિડ પ્રો ક્વો

ઇડીનો આરોપ છે કે રિલાયન્સ મ્યુચ્યુઅલ ફંડે યસ બેંકના એડિશનલ ટિયર-1 (AT-1) બોન્ડ્સમાં 2,850 કરોડ રૂપિયાનું રોકાણ કર્યું હતું, જે બાદમાં રાઈટ-ડાઉન થયા. આ રોકાણ “ક્વિડ પ્રો ક્વો” (લેનદેનના બદલામાં લાભ)ના ભાગ રૂપે હોવાની શંકા છે, જે જાહેર રોકાણકારોના નાણાંનો દુરુપયોગ દર્શાવે છે.

આ પણ વાંચો- વાઇસ એડમિરલ સંજય વાત્સ્યાયનએ નૌસેનાના ઉપપ્રમુખ તરીકે સંભાળ્યો કાર્યભાર