આવતીકાલે CAG રિપોર્ટ જાહેર થશે, મુખ્યમંત્રી નિવાસસ્થાન પર થશે મોટા ખુલાસા!

• CM બંગલાનો વિસ્તાર 1,905 ચોરસ મીટર (36 ટકા) કર્યો
• પીડબ્લ્યુડીએ અંદાજિત ખર્ચમાં ચાર વખત સુધારો કર્યો
• બંગલામાં મોંઘી અને વૈભવી વસ્તુઓ લગાવવામાં આવી હતી

જ્યારે દિલ્હીમાં 6 ફ્લેગ સ્ટાફ રોડ પર આવેલા મુખ્યમંત્રી નિવાસસ્થાનના નવીનીકરણ માટે ટેન્ડર ફાળવવામાં આવ્યું ત્યારે અંદાજિત ખર્ચ રૂ. 7.91 કરોડથી વધીને રૂ. 8.62 કરોડ થયો, જે 13.21 ટકા વધુ હતો. જ્યારે કામ પૂર્ણ થયું ત્યારે તેના પર કુલ 33.66 કરોડ રૂપિયા ખર્ચાયા હતા, જે અંદાજિત ખર્ચ કરતાં 342.31 ટકા વધુ હતો.

આવતીકાલે દિલ્હી વિધાનસભામાં રજૂ થનારા CAG રિપોર્ટમાં '6 ફ્લેગ સ્ટાફ રોડ' ખાતે મુખ્યમંત્રીના નિવાસસ્થાનના નવીનીકરણમાં ગંભીર અનિયમિતતાઓનો મુદ્દો ઉઠાવવામાં આવ્યો છે. તમને જણાવી દઈએ કે આ એ જ બંગલો છે જેમાં દિલ્હીના ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલ રહેતા હતા. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે 6 ફ્લેગ સ્ટાફ રોડ પરના બંગલાને વિસ્તૃત કરવા માટે, નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરીને કેમ્પ ઓફિસ અને સ્ટાફ બ્લોકને તેમાં મર્જ કરવામાં આવ્યા હતા.

અહેવાલ મુજબ, 6 ફ્લેગ સ્ટાફ રોડ પર મુખ્યમંત્રીના નિવાસસ્થાનના સમારકામ માટે, જાહેર બાંધકામ વિભાગ (PWD) એ સેન્ટ્રલ પબ્લિક વર્ક્સ વિભાગ (CPWD) દ્વારા ટાઇપ VII અને VIII ના નિવાસસ્થાનો માટે પ્રકાશિત પ્લિન્થ એરિયા દર અપનાવીને રૂ. 7.91 કરોડનો બજેટ અંદાજ તૈયાર કર્યો હતો. દિલ્હી પબ્લિક વર્ક્સ ડિપાર્ટમેન્ટ દ્વારા આ કાર્યને આવશ્યક જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું. આ બંગલાનું સંપૂર્ણ નવીનીકરણ કાર્ય કોરોના સમયગાળા દરમિયાન પૂર્ણ થયું હતું.

અંદાજ કરતાં 342% વધુ ખર્ચે બનેલો મુખ્યમંત્રી બંગલો

જોકે, જ્યારે કામ માટે ટેન્ડર ફાળવવામાં આવ્યું, ત્યારે ખર્ચ વધીને 8.62 કરોડ રૂપિયા થઈ ગયો, જે અંદાજિત બજેટ કરતાં 13.21 ટકા વધુ હતો. જ્યારે 6 ફ્લેગ સ્ટાફ રોડ પરના મુખ્યમંત્રી નિવાસસ્થાનનું નવીનીકરણ કાર્ય પૂર્ણ થયું, ત્યારે તેના પર કુલ 33.66 કરોડ રૂપિયા ખર્ચવામાં આવ્યા, જે અંદાજિત ખર્ચ કરતા 342.31 ટકા વધુ હતા. ઓડિટમાં જાણવા મળ્યું કે પીડબ્લ્યુડીએ પ્રતિબંધિત બોલી લગાવીને કન્સલ્ટન્સી કાર્ય માટે ત્રણ કન્સલ્ટન્સી ફર્મ્સની પસંદગી પાછળનું કારણ સમજાવ્યું નથી.

બંગલાના નવીનીકરણમાં થયેલા ખર્ચને યોગ્ય ઠેરવવા માટે, પીડબ્લ્યુડીએ કન્સલ્ટન્સી કામના એક વર્ષ જૂના દર અપનાવ્યા અને તેમાં 50 ટકાનો વધારો કર્યો. નવીનીકરણ કાર્ય માટે, પીડબ્લ્યુડીએ ફરીથી પ્રતિબંધિત બોલી લગાવી અને વીઆઈપી વિસ્તારોમાં આવા બંગલા બનાવવાનો અનુભવ ધરાવતા પાંચ કોન્ટ્રાક્ટરોની તેમની નાણાકીય સ્થિતિ અને સંસાધનોના આધારે પસંદગી કરી. જોકે, ઓડિટમાં જાણવા મળ્યું કે મુખ્યમંત્રી નિવાસસ્થાનના સમારકામનું કામ સોંપવામાં આવેલા પાંચ કોન્ટ્રાક્ટરોમાંથી ફક્ત એક જ કોન્ટ્રાક્ટરને આવા બંગલાના બાંધકામનો અનુભવ હતો, જે દર્શાવે છે કે અન્ય ચાર કોન્ટ્રાક્ટરોને પ્રતિબંધિત બોલી લગાવવા માટે મનસ્વી રીતે પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા.

મુખ્યમંત્રી નિવાસસ્થાનનો વ્યાપ 36 ટકા વધાર્યો

CAG ઓડિટમાં જાણવા મળ્યું કે દિલ્હી પબ્લિક વર્ક્સ ડિપાર્ટમેન્ટે બંગલાનો વિસ્તાર 1,397 ચોરસ મીટરથી વધારીને 1,905 ચોરસ મીટર (36 ટકા) કર્યો છે. અને ખર્ચને પહોંચી વળવા માટે, પીડબ્લ્યુડીએ અંદાજિત ખર્ચમાં ચાર વખત સુધારો કર્યો. આ ઉપરાંત બંગલામાં મોંઘી અને વૈભવી વસ્તુઓ લગાવવામાં આવી હતી. પીડબ્લ્યુડીએ અંદાજ સિવાય બંગલાના નવીનીકરણમાં કરવામાં આવેલા વધારાના કામ માટે ટેન્ડર પ્રક્રિયાને અનુસરવાની પણ તસ્દી લીધી ન હતી અને લગભગ 25.80 કરોડ રૂપિયાનું કામ તે જ કોન્ટ્રાક્ટર દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.

ઓડિટ મુજબ, પીડબ્લ્યુડીએ બંગલાને સજ્જ કરવા અને ઘરગથ્થુ ઉપકરણો સ્થાપિત કરવા માટે 18.88 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કર્યા હતા અને અંદાજિત ખર્ચ ઉપરાંત આ વસ્તુઓને વધારાની વસ્તુઓ તરીકે દર્શાવી હતી. સ્ટાફ બ્લોક/કેમ્પ ઓફિસના નવીનીકરણનો કોન્ટ્રાક્ટ 18.37 કરોડ રૂપિયાના અંદાજિત ખર્ચ સામે 16.54 કરોડ રૂપિયામાં આપવામાં આવ્યો હતો. આ માટે પ્રતિબંધિત બોલી લગાવવાની પ્રક્રિયા પણ અપનાવવામાં આવી હતી. પ્રતિબંધિત બોલી હેઠળ કામનું ટેન્ડર શા માટે ફાળવવામાં આવ્યું હતું તેના કારણો ઓડિટમાં જાણી શકાયા નથી કારણ કે તેને લગતા રેકોર્ડ CAG ને ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવ્યા ન હતા.

બજેટ મંજૂર થયું, પણ સ્ટાફ બ્લોક બનાવવામાં આવ્યો નહીં

CAG ઓડિટમાં જાણવા મળ્યું કે સ્ટાફ બ્લોક અને કેમ્પ ઓફિસના બાંધકામ માટે મંજૂર કરાયેલા 19.87 કરોડ રૂપિયાની રકમમાંથી, કેટલાક ભંડોળનો ઉપયોગ અન્ય કામો માટે કરવામાં આવ્યો હતો. સ્ટાફ બ્લોક બનાવવામાં આવ્યો ન હતો અને તેના માટે મંજૂર થયેલા ભંડોળમાંથી, સાત સર્વન્ટ ક્વાર્ટર અન્ય કોઈ જગ્યાએ બનાવવામાં આવ્યા હતા, જે મૂળ કાર્ય સાથે સંબંધિત નહોતા. હવે 25 ફેબ્રુઆરીએ, CAG ના 14 પેન્ડિંગ રિપોર્ટ્સ દિલ્હી વિધાનસભામાં રજૂ કરવામાં આવશે અને ઘણા વધુ ખુલાસા કરવામાં આવશે.

દિલ્હીના નવા મુખ્યમંત્રી રેખા ગુપ્તાએ સ્પષ્ટપણે કહ્યું છે કે પાછલી સરકારો (આમ આદમી પાર્ટી અને કોંગ્રેસ) એ લોકોના મહેનતના પૈસાનો દુરુપયોગ કર્યો છે. જે સરકારોએ લોકોના મહેનતના પૈસા લૂંટ્યા છે તેમણે એક-એક પૈસાનો હિસાબ આપવો પડશે. CAG રિપોર્ટમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે આમ આદમી પાર્ટી સરકારની ખોટી દારૂ નીતિને કારણે દિલ્હીને 2000 કરોડ રૂપિયાથી વધુનું નુકસાન સહન કરવું પડ્યું હતું. તમને જણાવી દઈએ કે આમ આદમી પાર્ટીની સરકાર દરમિયાન 2016 થી દિલ્હી વિધાનસભામાં એક પણ CAG રિપોર્ટ રજૂ કરવામાં આવ્યો નથી.

દારૂ નીતિ કૌભાંડ અંગે CAG રિપોર્ટમાં શું છે?

1. દારૂ નીતિમાં ખામીઓને કારણે સરકારને ₹ 2026 કરોડનું નુકસાન થયું.
2. દારૂ નીતિ બનાવતા પહેલા નિષ્ણાતોની સલાહ લેવામાં આવી હતી, પરંતુ તેમની ભલામણો સ્વીકારવામાં આવી ન હતી.
3. એવી કંપનીઓને પણ લાઇસન્સ આપવામાં આવ્યા હતા જેમને ફરિયાદો હતી અથવા ખોટમાં ચાલી રહી હતી.
4. ઘણા મોટા નિર્ણયો પર કેબિનેટ અને લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર એટલે કે LG પાસેથી મંજૂરી લેવામાં આવી ન હતી.
5. દારૂ નીતિના નિયમો વિધાનસભામાં રજૂ પણ કરવામાં આવ્યા ન હતા.
6. કોવિડ-19 ના નામે ₹144 કરોડની લાઇસન્સ ફી માફ કરવામાં આવી હતી, જ્યારે આવું કરવાની કોઈ જરૂર નહોતી.
7. સરકારે જે લાઇસન્સ પાછા લીધા હતા તે ટેન્ડર પ્રક્રિયા દ્વારા ફરીથી ફાળવવામાં આવ્યા ન હતા, જેના પરિણામે ₹890 કરોડનું નુકસાન થયું હતું.
8. ઝોનલ લાઇસન્સ ધારકોને છૂટ આપવાથી ₹941 કરોડનું વધુ નુકસાન થયું.
9. સિક્યોરિટી ડિપોઝિટની રકમ યોગ્ય રીતે વસૂલ ન થવાને કારણે, ₹ 27 કરોડનું નુકસાન થયું.
10. દારૂની દુકાનો બધે સમાન રીતે વહેંચાયેલી ન હતી.

CAG રિપોર્ટમાં મોહલ્લા ક્લિનિક વિશે શું?

આરોગ્ય સેવા મહાનિર્દેશાલય (DGHS) 2016-23 દરમિયાન પ્રાથમિક આરોગ્ય કેન્દ્રો (મોહલ્લા ક્લિનિક્સ) ના બાંધકામ માટે ફાળવવામાં આવેલા 35.16 કરોડ રૂપિયાના બજેટમાંથી ફક્ત 9.78 કરોડ રૂપિયા (28 ટકા) ખર્ચ કરી શક્યું. 31 માર્ચ, 2017 સુધીમાં 1000 આમ આદમી મોહલ્લા ક્લિનિક્સ સ્થાપવાના લક્ષ્યાંક સામે, વિભાગ ફક્ત 523 મોહલ્લા ક્લિનિક્સ (31 માર્ચ, 2023) સ્થાપી શક્યો, જેમાં 31 સાંજની પાળીના મોહલ્લા ક્લિનિક્સનો સમાવેશ થાય છે. CAG ઓડિટમાં જાણવા મળ્યું કે દિલ્હીના ચાર જિલ્લાઓમાં 218 મોહલ્લા ક્લિનિકમાંથી 41 મહિનામાં 15 થી 23 દિવસ સુધી બંધ રહ્યા હતા, કારણ કે ડોકટરો અને સ્ટાફ રજા પર હતા.

મોહલ્લા ક્લિનિક્સમાં પલ્સ ઓક્સિમીટર, ગ્લુકોમીટર, એક્સ-રે વ્યૂઅર, થર્મોમીટર, બીપી મોનિટરિંગ મશીન વગેરે જેવા મૂળભૂત તબીબી ઉપકરણોનો અભાવ જોવા મળ્યો. સમીક્ષા દરમિયાન, 74 મોહલ્લા ક્લિનિક મળી આવ્યા હતા જેમાં આવશ્યક દવાઓની યાદીમાં સમાવિષ્ટ 165 દવાઓની 100% ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ચિત કરવામાં આવી ન હતી. જ્યારે ઓક્ટોબર 2022 થી માર્ચ 2023 ના સમયગાળા દરમિયાન, મોહલ્લા ક્લિનિકની મુલાકાત લેતા 70 ટકા દર્દીઓને એક મિનિટથી ઓછા સમય માટે તબીબી સલાહ મળી. ઓડિટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મોહલ્લા ક્લિનિક્સના નિરીક્ષણમાં પણ પારદર્શિતા જાળવવામાં આવી ન હતી. માર્ચ 2018 થી માર્ચ 2023 દરમિયાન ચાર પસંદગીના જિલ્લાઓમાં માત્ર 2 ટકા મોહલ્લા ક્લિનિકનું નિરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું. બધા મોહલ્લા ક્લિનિક્સમાં ડોકટરો, જાહેર આરોગ્ય નર્સિંગ અધિકારીઓ, દાયણો (ANMs) અને ફાર્માસિસ્ટ જેવા સ્ટાફનો અભાવ હતો.

આ પણ વાંચો: દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી કાર્યાલયમાંથી બાબા સાહેબ અને ભગત સિંહના ફોટા હટાવાયા... AAP ગુસ્સે