5 સપ્ટેમ્બરના દિવસે જ કેમ ઉજવવામાં આવે છે Teachers Day ? જાણો ક્યારે થઇ શરૂઆત
- Teachers Day 2025 : 5 સપ્ટેમ્બરના દિવસનો ઇતિહાસ અને મહત્વ
- ડૉ. રાધાકૃષ્ણન અને શિક્ષક દિવસની કહાની
- શિક્ષક દિવસ કેમ ઉજવાય છે? જાણો ઇતિહાસ અને મહત્વ
- 5 સપ્ટેમ્બર ગુરુ-શિષ્ય પરંપરાનું પ્રતીક દિવસ
Teachers Day 2025 : ભારત દેશમાં દર વર્ષે 5 સપ્ટેમ્બરના રોજ શિક્ષક દિવસની ઉજવણી ખૂબ જ ધામધૂમથી કરવામાં આવે છે. આ દિવસ માત્ર એક ઔપચારિકતા નથી, પરંતુ રાષ્ટ્રના ઘડતરમાં મહત્વનો ભાગ ભજવતા શિક્ષકોના યોગદાનને બિરદાવવાનો દિવસ છે. આ દિવસે આપણે દેશના બીજા રાષ્ટ્રપતિ, મહાન ફિલસૂફ અને શિક્ષણવિદ ડૉ. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણનની જન્મજયંતી ઉજવીએ છીએ. ત્યારે આ આર્ટિકલમાં અમે તમને આ દિવસના મહત્વ, તેના ઇતિહાસ અને ડૉ. રાધાકૃષ્ણનના જીવનની કેટલીક મહત્વપૂર્ણ વાતો પર ઊંડાણપૂર્વકની જાણકારી આપીશું.
શિક્ષક ભવિષ્યના ઘડવૈયા
કોઈપણ દેશનું ભવિષ્ય તેના નાગરિકો પર નિર્ભર હોય છે, અને આ નાગરિકોને ઘડવાનું કામ શિક્ષકો (Teachers) કરે છે. તેઓ માત્ર પુસ્તકિયું જ્ઞાન જ નહીં, પરંતુ જીવનના સાચા-ખોટાનો ભેદ સમજાવે છે અને વિદ્યાર્થીઓને સફળતાના માર્ગે લઈ જાય છે. કહેવાય છે કે વ્યક્તિનો પ્રથમ શિક્ષક તેની માતા હોય છે, પરંતુ સાંસારિક જ્ઞાન અને કારકિર્દીનો માર્ગ બતાવવાનું કામ એક શિક્ષક કરે છે. શિક્ષકનું મહત્વ એટલું ઊંડું છે કે આપણા સમાજમાં તેમને ગુરુનું સર્વોચ્ચ સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે.
ડૉ. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણન એક મહાન વ્યક્તિત્વ
શિક્ષક દિવસ (Teachers Day) ની ઉજવણી ડૉ. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણનના જન્મદિવસ પર કરવામાં આવે છે, જેમનો જન્મ 5 સપ્ટેમ્બર 1888 ના રોજ તિરુતાની ગામમાં થયો હતો. તેઓ એક ઉત્કૃષ્ટ શિક્ષણશાસ્ત્રી, ફિલસૂફ અને રાજકારણી હતા. રાજકારણમાં પ્રવેશતા પહેલા, તેમણે પોતાના જીવનના 40 વર્ષ શિક્ષણ ક્ષેત્રે સમર્પિત કર્યા હતા. તેઓ માનતા હતા કે શિક્ષણનો હેતુ માત્ર ડિગ્રી મેળવવાનો નહીં, પરંતુ વિદ્યાર્થીઓનો બૌદ્ધિક અને નૈતિક વિકાસ કરવાનો છે.
તેમના શિક્ષણનો અભિગમ ખૂબ જ અનોખો હતો. તેઓ વર્ગમાં ખુશનુમા વાતાવરણ જાળવતા હતા, જેથી વિદ્યાર્થીઓ સહજતાથી શીખી શકે. તેમના જ્ઞાન અને વ્યક્તિત્વને કારણે તેઓ વિદ્યાર્થીઓમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય હતા. શિક્ષણ અને સમાજ માટેના તેમના અમૂલ્ય યોગદાન બદલ 1954 માં તેમને ભારત રત્નથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા.
Teachers Day ની ઉજવણીનો ઇતિહાસ
શિક્ષક દિવસની ઉજવણી પાછળ એક રસપ્રદ ઘટના છે. 1962 માં, જ્યારે ડૉ. રાધાકૃષ્ણન ભારતના રાષ્ટ્રપતિ બન્યા, ત્યારે તેમના વિદ્યાર્થીઓ અને મિત્રોએ તેમનો જન્મદિવસ ભવ્ય રીતે ઉજવવાની ઇચ્છા વ્યક્ત કરી હતી. જ્યારે તેઓ આ માટે તેમની પાસે પરવાનગી લેવા ગયા, ત્યારે તેમણે કહ્યું કે, "મારા જન્મદિવસને અલગથી ઉજવવાને બદલે, જો આ દિવસને સમગ્ર દેશના શિક્ષકોના સન્માનમાં 'શિક્ષક દિવસ' તરીકે ઉજવવામાં આવે તો મને ગર્વ થશે."
આ વિનંતીને સ્વીકારીને, 5 સપ્ટેમ્બર 1962 ના રોજ ભારતમાં પ્રથમ વખત શિક્ષક દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવી. ત્યારથી, આ દિવસ શિક્ષકોના યોગદાનને સન્માનિત કરવા અને તેમનો આભાર વ્યક્ત કરવા માટે એક રાષ્ટ્રીય તહેવાર બની ગયો છે. યુનેસ્કોએ પણ 5 સપ્ટેમ્બરને વિશ્વ શિક્ષક દિવસ તરીકે જાહેર કર્યો છે, અને વિશ્વભરના લગભગ 100 દેશોમાં આ દિવસે તેની ઉજવણી થાય છે.
આજના દિવસનું મહત્વ
આ દિવસનું મહત્વ એ છે કે તે સમાજને યાદ કરાવે છે કે શિક્ષકો માત્ર નોકરી કરતા નથી, પરંતુ તેઓ દેશના ઉજ્જવળ ભવિષ્યનો પાયો નાખે છે. ડોકટરો, એન્જિનિયરો, વૈજ્ઞાનિકો, રાજકારણીઓ અને ઉદ્યોગપતિઓ - આ બધાના ઘડતરમાં શિક્ષકોનો સિંહફાળો હોય છે. આ દિવસે શાળાઓ અને કોલેજોમાં વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન થાય છે, જેમાં વિદ્યાર્થીઓ તેમના શિક્ષકો પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરે છે.
ઉલ્લેખનીય છે કે, શિક્ષક દિવસ એ માત્ર એક તારીખ નથી, પરંતુ એક ભાવના છે જે ગુરુ-શિષ્ય પરંપરાના મહત્વને દર્શાવે છે. આ દિવસે આપણે સૌએ આપણા શિક્ષકો પ્રત્યે આદર અને કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરવી જોઈએ અને તેમના યોગદાનને યાદ કરવું જોઈએ. આજના ડિજિટલ યુગમાં પણ શિક્ષકનું મહત્વ એટલું જ અડીખમ છે, કારણ કે જ્ઞાન અને ટેકનોલોજી ગમે તેટલી વિકસે, પરંતુ ચારિત્ર્ય અને મૂલ્યોનું સિંચન કરવાનું કામ એક શિક્ષક જ કરી શકે છે.
આ પણ વાંચો : Surat: શ્રેષ્ઠ શિક્ષક રાજ્ય પારિતોષિક માટે પસંદગી પામ્યા લોકપ્રિય શિક્ષક ચેતન હિરપરા