UPI Fraud Prevention : UPI ફ્રોડથી બચો, માત્ર 1 સેકન્ડ તમને લાખોનું નુકસાન અટકાવશે

• તમારી ભૂલોથી થાય છે UPI ફ્રોડ: 'Pay' બટન દબાવતા પહેલાં ચેતજો
• મોટાભાગનો UPI ફ્રોડ યુઝરની નાની બેદરકારીઓથી થાય છે
• અજાણી 'કલેક્ટ રિક્વેસ્ટ' ક્યારેય સ્વીકારશો નહીં
• સુરક્ષા માટે: ઓછું બેલેન્સ અને મજબૂત UPI PIN વાપરો
• 'Pay' દબાવતા પહેલાં 1 સેકન્ડ રોકાઓ, મોટા ફ્રોડથી બચો

UPI એ આપણા દૈનિક જીવનને જેટલું સરળ બનાવ્યું છે, તેટલું જ જોખમ પણ વધાર્યું છે. આજે એક ક્લિક પર પેમેન્ટ થઈ જાય છે, પરંતુ આ જ ઉતાવળ ઘણીવાર ભારે પડી શકે છે. મોટાભાગના UPI ફ્રોડ કોઈ મોટા સિસ્ટમ હેકને કારણે થતા નથી, પરંતુ આપણી નાની બેદરકારીઓ અને ભૂલોને કારણે થાય છે.

મેસેજ વાંચ્યા વિના જ 'કલેક્ટ રિક્વેસ્ટ' સ્વીકારી લેવી, નકલી કસ્ટમર કેર પર વિશ્વાસ કરવો અથવા ઉતાવળમાં QR કોડ સ્કેન કરી દેવો – આ સામાન્ય ભૂલો જ સાયબર ઠગ્સ માટે સૌથી મોટી તક બની જાય છે. આવી સ્થિતિમાં, "Pay" બટન દબાવતા પહેલાં એક સેકન્ડ માટે અટકવું એ જ તમારી સૌથી મોટી સુરક્ષા સાબિત થઈ શકે છે.

આજે નાનામાં નાનું અને મોટામાં મોટું લગભગ દરેક પેમેન્ટ UPI દ્વારા થવા લાગ્યું છે. ફોન કાઢ્યો અને સેકન્ડોમાં ચૂકવણી થઈ ગઈ. આ ઝડપ ધીમે ધીમે એક આદત બની જાય છે, જેના કારણે વિચારવાનો સમય ઘટી જાય છે. મૂળ સમસ્યા એ છે કે UPI ની સિસ્ટમ પોતે તો ઘણી સુરક્ષિત છે, પરંતુ આપણી ભૂલ જ ફ્રોડસ્ટર્સ માટે રસ્તો ખોલી આપે છે. આ ઠગ્સ આપણી આ જ ઉતાવળ અને ભરોસાનો ફાયદો ઉઠાવે છે.

UPI Fraud Prevention : તમારી ઉતાવળ જ છેતરપિંડીનું મૂળ

ઘણીવાર છેતરપિંડી કોઈ હેકર દ્વારા નહીં, પરંતુ આપણી ઉતાવળથી શરૂ થાય છે. કોઈ અજાણ્યો વ્યક્તિ કહે છે કે તે પૈસા મોકલી રહ્યો છે અને આપણે ધ્યાન આપ્યા વિના જ કલેક્ટ રિક્વેસ્ટ (Collect Request) સ્વીકારી લઈએ છીએ. ક્યારેક રિફંડના નામે આવેલી લિંક પર તરત જ ક્લિક કરી દઈએ છીએ. તો વળી, ઘણીવાર કોઈ વ્યક્તિ પોતાને કસ્ટમર કેરનો પ્રતિનિધિ ગણાવીને આપણી પાસે સ્ક્રીન-શેરિંગ એપ (Screen-Sharing App) ડાઉનલોડ કરાવી લે છે. આપણે જેટલી ઝડપથી પેમેન્ટ કરીએ છીએ, તેટલી જ ઝડપથી નિર્ણય પણ લઈએ છીએ અને અહીં જ સૌથી મોટી ભૂલ થઈ જાય છે.

UPI Fraud Prevention : UPI ને વધુ સુરક્ષિત કેવી રીતે બનાવશો?

આજે બાળકોથી લઈને વડીલો સુધી, દરેક જણ UPI નો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે, પરંતુ દરેકની ડિજિટલ સમજ એકસરખી હોતી નથી. એક નાની ભૂલ મોટું નુકસાન કરી શકે છે. તેથી ઘરમાં કેટલાક સ્પષ્ટ ડિજિટલ નિયમો નક્કી કરવા ખૂબ જ જરૂરી છે:

• કોઈ પણ કારણ વિના કલેક્ટ રિક્વેસ્ટ સ્વીકારવી નહીં.
• OTP કે PIN કોઈને પણ ન જણાવવો.
• અજાણી લિંક્સ ક્યારેય ન ખોલવી.
• પૂછ્યા વગર કોઈ નવી એપ ઇન્સ્ટોલ ન કરવી.

જો થોડીક સાવધાની રાખવામાં આવે, તો UPI ને સુરક્ષિત બનાવી શકાય છે. ખર્ચ અને બચત માટે અલગ-અલગ બેંક ખાતા રાખો. રોજના પેમેન્ટ માટે ઉપયોગમાં લેવાતા ખાતામાં ઓછું બેલેન્સ રાખો. બેંક એપમાં ટ્રાન્ઝેક્શન લિમિટ સેટ કરો. ફોનમાં મજબૂત લોક રાખો અને UPI એપ માટે અલગ તેમજ મજબૂત PIN નો ઉપયોગ કરો.

'Pay' દબાવતા પહેલાં એક સેકન્ડ કેમ રોકાવું?

મોટા ભાગે આ એક જ સેકન્ડ તમને ફ્રોડથી બચાવી શકે છે. QR કોડ સ્કેન કરતા પહેલાં, જેને તમે ચૂકવણી કરી રહ્યા છો તેનું નામ અને રકમ ચોક્કસપણે ચકાસી લો. જો કોઈ મેસેજ કે કોલ દ્વારા તમને ઝડપથી કામ કરવાની ઉતાવળ કે દબાણ કરવામાં આવી રહ્યું હોય, તો તરત જ સાવધ થઈ જાવ. થોડીક વિચારણા અને સતર્કતા ડિજિટલ છેતરપિંડીના જોખમને મોટા પ્રમાણમાં ઘટાડી શકે છે.

આ પણ વાંચો : MP3 અને MP4 વચ્ચે શું તફાવત છે? મોટાભાગના લોકો જાણતા નથી