CJI : ઈલેક્ટોરલ બોન્ડની બંધારણીય માન્યતા પર આજે સુપ્રીમ કોર્ટ આપશે ચુકાદો...

ચૂંટણી બોન્ડ યોજનાની માન્યતાને પડકારતી અરજીઓ પર સુપ્રીમ કોર્ટ (SC) ગુરુવારે એટલે કે આજે પોતાનો ચુકાદો આપશે. ગયા વર્ષે નવેમ્બરમાં, CJI ડીવાય ચંદ્રચુડની આગેવાની હેઠળની પાંચ જજોની બંધારણીય બેન્ચે આ મામલે સુનાવણી કરી હતી. બેંચમાં જસ્ટિસ સંજીવ ખન્ના, બી.આર. ગવઇ, જે.બી. જસ્ટિસ પારડીવાલા અને જસ્ટિસ મનોજ મિશ્રાની ડિવિઝન બેન્ચે સતત ત્રણ દિવસ સુધી દલીલો સાંભળ્યા બાદ આ કેસમાં પોતાનો ચુકાદો અનામત રાખ્યો હતો. અરજદારોએ સર્વોચ્ચ અદાલત સમક્ષ દલીલ કરી હતી કે ચૂંટણી બોન્ડ યોજના કલમ 19(1) હેઠળ નાગરિકોના માહિતીના મૂળભૂત અધિકારનું ઉલ્લંઘન કરે છે, બેકડોર લોબીંગને સક્ષમ બનાવે છે અને ભ્રષ્ટાચારને પ્રોત્સાહન આપે છે. ઉપરાંત, તે વિપક્ષી રાજકીય પક્ષો માટે લેવલ પ્લેઇંગ ફિલ્ડને દૂર કરે છે.

પડકારનો જવાબ આપતા સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાએ દલીલ કરી હતી કે આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય ચૂંટણી પ્રક્રિયામાં રોકડ ઘટાડવાનો હતો. એસ-જી મહેતાએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે કેન્દ્ર સરકાર પણ ચૂંટણી બોન્ડ દ્વારા કરવામાં આવેલા દાનની વિગતો જાણી શકાતી નથી. તેણે એસબીઆઈના ચેરમેન દ્વારા હસ્તાક્ષર કરેલા એક પત્ર રેકોર્ડ પર મૂક્યો હતો જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે કોર્ટના આદેશ વિના વિગતો ઍક્સેસ કરી શકાતી નથી.

સુનાવણી દરમિયાન, CJI ચંદ્રચુડે કહ્યું હતું કે પાંચ મહત્વપૂર્ણ વિચારણાઓ છે:

• ચૂંટણી પ્રક્રિયામાં રોકડ તત્વ ઘટાડવાની જરૂર છે
• અધિકૃત બેંકિંગ ચેનલોના ઉપયોગને પ્રોત્સાહિત કરવાની જરૂર છે
• ગોપનીયતા દ્વારા બેંકિંગ ચેનલોના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવું
• પારદર્શિતા
• લાંચનું કાયદેસરકરણ

વધુમાં, CJI એ ટીપ્પણી કરી હતી કે આ યોજના સત્તા કેન્દ્રો અને તે સત્તાના શુભેચ્છકો વચ્ચે લાંચનું કાયદેસરકરણ અને ક્વિડ પ્રો-ક્વો બનવું જોઈએ નહીં.

જાણો શું છે ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ સ્કીમ?

2018 માં સરકાર દ્વારા સૂચિત ચૂંટણી બોન્ડ યોજનાને રાજકીય ભંડોળમાં પારદર્શિતા લાવવાના પ્રયાસોના ભાગરૂપે રાજકીય પક્ષોને રોકડ દાનના વિકલ્પ તરીકે જોવામાં આવી હતી. ફક્ત તે રાજકીય પક્ષો જ આ મેળવી શકે છે, જે લોકો પ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમ, 1951 ની કલમ 29A હેઠળ નોંધાયેલા છે અને જેમને છેલ્લી લોકસભા અથવા રાજ્યની ચૂંટણીમાં એક ટકાથી વધુ મત મળ્યા છે.

આ પણ વાંચો : UAE બાદ PM મોદી Qatar પહોંચ્યા, રાજધાની દોહામાં અમીર શેખ તમીમ બિન હમાદ અલ થાની સાથે કરી ચર્ચા…