• વિદેશી મીડિયામાં ટ્રમ્પનો ભારે વિરોધ; ભારત પર 50 ટકા ટેરિફ કેમ? જવાબ માંગવામાં આવ્યો

અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ભારત સામે ટેરિફ બેવડો કરીને 50 ટકા કરી દીધો છે, જે ભારત-અમેરિકા સંબંધોમાં તણાવનું કારણ બન્યો છે. ટ્રમ્પે આ નિર્ણયની પાછળ રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધને પ્રોત્સાહન આપવાનો આરોપ લગાવ્યો છે. તેમણે જણાવ્યું કે ભારત રશિયાથી મોટા પ્રમાણમાં તેલ ખરીદીને યુક્રેનમાં યુદ્ધ ચાલુ રાખવા માટે નાણાકીય મદદ કરી રહ્યું છે. જોકે, ભારતે આ નિર્ણયને અયોગ્ય ગણાવીને પ્રતિક્રિયા આપી છે અને જણાવ્યું છે કે અમેરિકા અને યુરોપિયન દેશો પણ રશિયા સાથે વેપાર કરે છે. ભારતે દાવો કર્યો છે કે તે પોતાના હિતોની રક્ષા માટે જરૂરી દરેક પગલું લેશે.

ટ્રમ્પના નિર્ણયનું વિવાદ

અમેરિકન મીડિયામાં ટ્રમ્પના આ નિર્ણય પર ચર્ચા ચાલી રહી છે. મીડિયામાં પૂછવામાં આવી રહ્યું છે કે જે ભારતને યુક્તરાજ્યનો રણનીતિક ભાગીદાર માનવામાં આવતો હતો, તેના પર ટ્રમ્પનું આવું વલણ કેમ? ચીન જે રશિયાનો મોટો વેપારી ભાગીદાર છે અને ભારત કરતાં વધુ તેલ રશિયાથી આયાત કરે છે, તેના પર કેમ કોઈ કાર્યવાહી નથી? મીડિયામાં ભારત-અમેરિકા સંબંધો પર આ ટેરિફના પ્રભાવ અને ઇન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં ચીનને રણનીતિક રીતે પડકારવામાં આવી શક્ત રોકાણની પણ ચર્ચા થઈ રહી છે. ટ્રમ્પની ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા પરની ટિપ્પણી કરીને તેને 'મૃત' ગણાવી હતી. તેની પણ ટીકા થઈ છે, જ્યારે ભારતને વિશ્વની સૌથી ઝડપથી વધતી અર્થવ્યવસ્થા તરીકે દર્શાવવામાં આવ્યું છે.

વૉલ સ્ટ્રીટ જર્નલનો વિશ્લેષણ

અમેરિકન અખબાર 'વૉલ સ્ટ્રીટ જર્નલ' (WSJ)એ આ મામલે સંપાદકીય ટિપ્પણી કરી છે. WSJના એડિટોરિયલ બોર્ડે પૂછ્યું, "જો ભારત રશિયન તેલ ખરીદવાનું ચાલુ રાખે તો ટ્રમ્પે 50 ટકા ટેરિફ લગાવવાની ચેતવણી આપી છે. પરંતુ ચીન, જે ભારત કરતાં વધુ રશિયન તેલ ખરીદે છે, તેને અત્યાર સુધી કેમ છોડવામાં આવ્યો?" અખબારે ભારતને અમેરિકાનો 12મો સૌથી મોટો વેપારી ભાગીદાર ગણાવ્યો છે.

WSJએ લખ્યું, "અમેરિકા દ્વારા લગાવવામાં આવેલો 50 ટકા ટેરિફ કોઈપણ દેશ પર લગાવવામાં આવેલા સૌથી વધુ ટેરિફમાંનો એક છે, જોકે આ સિનેટમાં લંબિત એક બિલ કરતાં ઓછો છે." સિનેટમાં રશિયન તેલ ખરીદનારાઓ પર 500 ટકા ટેરિફ લગાવવાનો પ્રસ્તાવ ચાલુ છે, જેને 80થી વધુ સિનેટરોએ સમર્થન આપ્યું છે. સપ્ટેમ્બરમાં તેના પર મતદાન થઈ શકે છે. WSJએ ટ્રમ્પના આ પગલાને ચીનને રશિયાથી દૂર કરવાની રણનીતિ સાથે જોડ્યું છે, જોકે ચીન રશિયાને યુદ્ધ માટે મહત્વપૂર્ણ ટેક્નોલોજી પૂરી પાડે છે અને યુક્રેન દ્વારા ખારકીએવ નજીક ચીની ભાડુટીયા સૈનિકોની હાજરીના પુરાવા પૂરા પાડવામાં આવ્યા છે.

આ પણ વાંચો- Tariff Dispute : 50 ટકા ટેરિફ બાદ પણ ટ્રમ્પ નથી શાંત! ભારત સાથે વેપાર વાટાઘાટો બંધ હોવાનું જણાવ્યું

વૉશિંગ્ટન પોસ્ટે શું લખ્યું છે

'વૉશિંગ્ટન પોસ્ટ'એ જણાવ્યું કે ટ્રમ્પના નિર્ણયથી ભારત-અમેરિકા સંબંધો છેલ્લા એક દાયકાના સૌથી નીચલા સ્તરે પહોંચી ગયા છે. અખબારે લખ્યું કે, "પીએમ મોદી પોતાના દેશી સમર્થકોને સંતુષ્ટ કરવા અને અમેરિકાને શાંત કરવા વચ્ચે સંતુલન બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે, જ્યારે રશિયા સાથે સંબંધ જાળવી રાખવા પર અડગ રહ્યા છે."

ગત વર્ષે અમેરિકન રાજદૂત એરિક ગાર્સેટીએ જણાવ્યું હતું કે ભારતે રશિયન તેલ ખરીદ્યું કારણ કે અમેરિકા ઇચ્છતું હતું કે કોઈ તેને સીમિત કિંમતે ખરીદે, જેથી તેલની વૈશ્વિક કિંમતો ન વધે. અખબારે ઉમેર્યું કે મોદી અને ટ્રમ્પના સંબંધોમાં તિરાડ એવા સમયે આવી જ્યારે ભારતે પાકિસ્તાન સાથેના તણાવ પર ટ્રમ્પના દાવાને નકાર્યો અને હવે ભારતે જાહેર રીતે પ્રતિક્રિયા આપવાનું શરૂ કરી દીધું છે.

ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સે ટ્રમ્પના નિર્ણય અંગે શું લખ્યું છે

ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સે ટ્રમ્પના ટેરિફને 'આર્થિક યુદ્ધ' ગણાવ્યું છે અને ભારતની સ્થિતિની તુલના બ્રાઝિલ સાથે કરી છે. અખબારે લખ્યું, "ટ્રમ્પે બુધવારે ભારત સામે લગભગ આર્થિક યુદ્ધની જાહેરાત કરી જેમણે ચીનની પડકાર સામે ભારતનો ઉપયોગ કરવાની આશા રાખી હતી. 50 ટકા ટેરિફ ભારતને 'રાજકીય શત્રુ' તરીકે રજૂ કરે છે, જેમ બ્રાઝિલ સાથે થયું."

ગત ફેબ્રુઆરીમાં પીએમ મોદીના અમેરિકન પ્રવાસનો ઉલ્લેખ કરીને અખબારે લખ્યું કે, "મોદીએ અમેરિકાને ભારતના આર્થિક વિકાસનો સહભાગી ગણાવ્યો હતો, જેને 'મેક ઇન્ડિયા ગ્રેટ અગૈન' (MIGA) કહેવામાં આવ્યું." ગત વર્ષે ભારત-અમેરિકા વેપાર લગભગ 130 અબજ ડોલરનો હતો, જેમાં દવાઓ, ઑટો પાર્ટ્સ, ઇલેક્ટ્રોનિક સામગ્રી અને રત્નોનો સમાવેશ થાય છે. 40 ટકા જનરિક દવાઓ અમેરિકામાં ભારતમાંથી આવે છે અને માઈક્રોનનું ગુજરાતમાં 2.5 અબજ ડોલરનું ચિપ ઉત્પાદન શરૂ થવાનું છે, જે આ ટેરિફથી અસરગ્રસ્ત થઈ શકે છે.

આ પણ વાંચો-Brazil–India Relations : બ્રાઝિલના રાષ્ટ્રપતિએ PM મોદી સાથે ફોન પર કરી વાત, જાણો કયા મુદ્દે થઈ ચર્ચા

બ્લૂમબર્ગના રિપોર્ટમાં શું કહેવામાં આવ્યું ?

બ્લૂમબર્ગે પીએમ મોદી અને બ્રાઝિલના રાષ્ટ્રપતિ લૂલા ડા સિલ્વાની વાતચીતનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. અખબારે લખ્યું, "ટ્રમ્પના 50 ટકા ટેરિફ બાદ મોદી-લૂલા વાતચીત અને મોદીની ચીન મુલાકાત મહત્વપૂર્ણ બની ગઈ." ભારત, બ્રાઝિલ, ચીન અને રશિયા BRICSના સ્થાપક સભ્યો છે, જેને ટ્રમ્પે અમેરિકા-વિરોધી ગણાવ્યું છે અને બ્રાઝિલ પર પણ 50 ટકા ટેરિફ લગાવ્યો છે.

ભારત સામેના નિર્ણયની ટીકા

વિદેશી મીડિયામાં ટ્રમ્પના ભારત પર ટેરિફ લગાવવાના નિર્ણયની મોટા ભાગે ટીકા કરવામાં આવી છે. અત્યાર સુધીમાં ભારત અમેરિકાનો એક સારો મિત્ર બનીને ઉભો હતો. તો બીજી તરફ અમેરિકા-ભારત વચ્ચે મોટા પ્રમાણમાં વેપાર પણ થતું આવતું હતું. પરંતુ ટ્રમ્પની માત્રને માત્ર અમેરિકાની ઇકોનોમીને મીડલમાં રાખવાની વૃત્તિના કારણે તેમને ભારતીય અર્થતંત્રને નજરઅંદાજ કરવાની સાથે-સાથે 140 કરોડ લોકોના ભારતીય માર્કેટને પણ નજરઅંદાજ કરી દીધું છે, જે લાંબા ગાળે અમેરિકા માટે મોટો ફટકો સાબિત થઈ શકે છે.

ટ્રમ્પના ટેરિફ નિર્ણયે ભારત-અમેરિકા સંબંધોમાં તણાવ વધ્યો છે, જે ઇન્ડો-પેસિફિક રણનીતિ અને વેપાર પર પ્રભાવ નાખી શકે છે. ચીન પરની નરમાઈ અને ભારત પરની સખ્તીએ મીડિયામાં વિવાદ ઊભો કર્યો છે. ભારતની ઝડપથી વધતી અર્થવ્યવસ્થા અને રશિયા સાથેના સંબંધો વચ્ચે સંતુલન જાળવવાના ચોક્કસ રીતે નવા પડકારો ઉભા થયા છે, પરંતુ આગામી સમયમાં તેનો પણ રસ્તો ભારત શૌધી કાઢશે. આ અંગે ભારતે પોતાની આગવી શૈલીમાં કામગીરી પણ ચાલું કરી દીધી હોવાના રિપોર્ટ સામે આવી રહ્યાં છે.

જનતાની પ્રતિક્રિયા: ભારતીય જનતામાં ટ્રમ્પના નિર્ણય સામે નારાજગી જોવા મળી છે, અને સોશિયલ મીડિયા પર #IndiaStandsStrong હેશટેગ સાથે પ્રતિકાર વ્યક્ત થઈ રહ્યો છે. આ નિર્ણયથી સામાન્ય નાગરિકો પરની અર્થિક અસર પણ ચર્ચાનો વિષય બની રહ્યો છે.

વૈકલ્પિક વેપાર રણનીતિ: ભારત હવે રશિયા અને અન્ય દેશો સાથે વૈકલ્પિક વેપાર માર્ગો શોધી રહ્યું છે, જેમાં ઈરાન અને વેનેઝુએલા જેવા દેશો સાથે સંબંધો મજબૂત કરવાની શક્યતા છે, જે ભવિષ્યમાં વૈશ્વિક શક્તિ સંતુલનને પ્રભાવિત કરી શકે છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાયની ભૂમિકા: યુરોપિયન યુનિયન અને જાપાન જેવા દેશો આ મુદ્દે મધ્યસ્થતા કરીને ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે સંવાદની શક્યતા શોધી રહ્યા છે, જે આ સંઘર્ષને નવી દિશા આપી શકે છે.

આ પણ વાંચો-India-US Trade war : ભારત જો US માં સામાન મોકલવાનું બંધ કરશે તો કોને થશે નુકસાન?