India-China Map Dispute : શું કોઈ દેશ નકશામાં બતાવીને બીજાની જમીન પર કબજો કરી શકે છે?, જાણો શું છે સમગ્ર વિવાદ

ચીને તાજેતરમાં એક નકશો બહાર પાડ્યો છે, જેમાં તેણે અરુણાચલ પ્રદેશ, અક્સાઈ ચીન, તાઈવાન અને વિવાદિત દક્ષિણ ચીન સમુદ્રને સત્તાવાર રીતે પોતાનો ભાગ જાહેર કર્યો છે. આ નકશો ચીનના પ્રાકૃતિક સંસાધન મંત્રાલય દ્વારા બહાર પાડવામાં આવ્યો છે. ચીનની વિસ્તરણવાદી નીતિઓથી દુનિયાના ઘણા દેશો નારાજ છે. પરંતુ હવે સવાલ એ થાય છે કે શું કોઈ દેશ નવો નકશો બનાવીને બીજા દેશોના વિસ્તારોને પોતાની તરીકેનો દાવો કરીને બીજાની જમીન પર કબજો કરી શકે છે?

વાસ્તવમાં દુનિયામાં ઘણા એવા દેશ છે જેમની સરહદ વિવાદ વર્ષોથી ચાલી રહ્યો છે. બંને દેશો જમીનના ટુકડા પર દાવો કરે છે. ઘણી વખત આ વિવાદિત વિસ્તારોમાં રહેતા લોકો પોતાના માટે અલગ દેશની માંગ કરે છે અને તેઓ તેમાં સફળ પણ થાય છે. જો આપણે ગૂગલ અર્થની વાત કરીએ તો તેમાં પણ વિવાદિત વિસ્તારોને ગ્રે લાઇન સાથે બતાવવામાં આવ્યા છે જેથી કોઈ દેશને કોઈ વાંધો ન હોય.

જે સ્થાનોના નામ આપે છે

• યુએસ બોર્ડ ઓન જિયોગ્રાફિક નેમ્સ છેલ્લા 130 વર્ષથી તેના રાજ્યો અને વિસ્તારોનું નામકરણ કરી રહ્યું છે. આ સંસ્થા જુએ છે કે સરકારી નકશામાં કોઈ ભૂલ નથી અને કોઈપણ પ્રકારની મૂંઝવણ નથી. લાઈબ્રેરી ઓફ કોંગ્રેસ, ગવર્નમેન્ટ પબ્લિશિંગ, સીઆઈએ અને યુએસ પોસ્ટલ સર્વિસના અધિકારીઓ તેમના માટે કામ કરે છે.
• એવું નથી કે આ સમિતિ પોતે જ નામો આગળ મૂકે છે. તે ત્યાંના લોકો પાસેથી નામ લઈને નક્કી કરે છે અને પછી પ્રમાણભૂત નકશો બનાવે છે.
• ભારતમાં પણ આવી જ સ્થિતિ છે. નેશનલ એટલાસ ઓર્ગેનાઈઝેશન એ જોવા માટે કામ કરે છે કે નકશામાં બધું પરફેક્ટ છે. આ સંસ્થા ભારતનો નકશો સ્થાનિક ભાષાઓમાં બનાવે છે.
• આ કારણસર થીમ આધારિત નકશો તૈયાર કરવો પડશે. ઉદાહરણ તરીકે, જો પર્યાવરણ પર કોઈ સંશોધન કરવામાં આવે છે, જેમાં રાજ્યોને અલગ રીતે પ્રકાશિત કરવાનું હોય છે, તો તેની જવાબદારી પણ આ સંસ્થાની રહેશે.
• તે જ સમયે, 1767 થી, સર્વે ઓફ ઈન્ડિયા પણ ભારતના મેપિંગમાં રોકાયેલ છે. જો કે તેનું કામ મિલિટરી મેપિંગ સાથે સંબંધિત હતું, પરંતુ જ્યારે દેશ આઝાદ થયો ત્યારે તેના પર કામનો બોજ વધુ હતો. સર્વે ઓફ ઈન્ડિયાએ 60ના દાયકામાં ભારતની હવાઈ તસવીર બહાર પાડી હતી.
• આજથી 15 વર્ષ પહેલા, SOI એ તમામ પ્રકારના નકશા જોયા જેથી કોઈ પણ પ્રકારની મૂંઝવણ ન રહે. જો બે દેશો વચ્ચે સરહદી વિવાદ હોય તો તેને કેન્દ્ર તરફથી જે પણ આદેશ મળે છે, તે તેનું પાલન કરે છે. આ સિવાય ભારત પાસે નેશનલ મેપ પોલિસી પણ છે, જે દરેક બાબતમાં પારદર્શિતા રાખે છે.

જ્યારે તમે નકશામાં સુધારો કરો છો ત્યારે શું થાય છે?

• જો કોઈ દેશ તેના નકશાને થોડા વર્ષોના અંતરાલમાં સુધારે છે, તો તેને મેપિંગ ચક્ર તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
• ઘણા દેશો આ પ્રક્રિયામાં જાણી જોઈને ભૂલો કરે છે. તાજેતરમાં ચીને આ કર્યું. તેમણે ભારતના કેટલાક ભાગોને તેમના પ્રદેશના ભાગ તરીકે જાહેર કર્યા.
• હાલમાં, એવી કોઈ સંસ્થા નથી, જે મેપિંગ ચક્રમાં થતી ભૂલોને રોકી શકે.
• જો આ મામલો સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં પહોંચે તો ત્યાં વાતચીત થઈ શકે છે, પરંતુ અંતે બંને દેશોએ આ મુદ્દો ઉકેલવો પડશે.

આ પણ વાંચો : Modi Government લેશે મોટું પગલું! સંસદના વિશેષ સત્રમાં ‘એક દેશ-એક ચૂંટણી’ બિલ લાવી શકે છે…!