Mahatma Gandhi Death Anniversary : આજે મહાત્મા ગાંધીની 76મી પૂણ્યતિથિ, જાણો તેમના વિશે સંપૂર્ણ માહિતી

Mahatma Gandhi Death Anniversary : આજે દેશને આઝાદ કરવામાં મુખ્ય ભજવનાર મહાત્મા ગાંધી (Mahatma Gandhi) ની 76મી પુણ્યતિથિ છે. દર વર્ષની જેમ આ વર્ષે પણ 30મી જાન્યુઆરીએ મહાત્મા ગાંધીની પુણ્યતિથિ (Mahatma Gandhi Death Anniversary) ઉજવવામાં આવી રહી છે એટલે કે દેશ અને દુનિયાને અહિંસાના માર્ગે ચાલવાની શીખ આપનાર બાપુની આજે 76મી પુણ્યતિથિ છે. આઝાદી પછી, 30 જાન્યુઆરી, 1948 ના રોજ, નાથુરામ ગોડસે (Nathuram Godse) એ મહાત્મા ગાંધીની ગોળી મારીને હત્યા (Murder) કરી હતી. આજનો દિવસ ઈતિહાસમાં એક કાળો અધ્યાય તરીકે પણ નોંધાયેલો છે. ગાંધીજીની હત્યા થઈ ત્યારથી, 30 જાન્યુઆરી શહીદ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

મહાત્મા ગાંધીની 76મી પુણ્યતિથિ (Mahatma Gandhi Death Anniversary)

આજે દેશના રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીની 76મી પુણ્યતિથિ છે. દર વર્ષે આ અવસર પર મહાત્મા ગાંધીની સાથે દેશ માટે બલિદાન આપનાર અન્ય શહીદોને પણ યાદ કરવામાં આવે છે. જ્યારે રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીની 1948માં નથુરામ ગોડસે દ્વારા હત્યા કરવામાં આવી હતી, ત્યારે તે ક્ષણોનો એકમાત્ર પડઘો આજે પણ ઇતિહાસમાં સંભળાય છે, જે કહે છે... હે રામ. ગાંધીજીને ગોળી મારી તે પછી તેમના મોંઢેથી નીકળેલા આ છેલ્લા શબ્દો હતા. સાંજના 5.17 વાગ્યા હતા જ્યારે સફેદ ધોતી પહેરેલા ગાંધીજી પર ત્રણ વખત ગોળીબાર કરવામાં આવ્યો હતો. ગોડસેએ બાપુની સાથે ઉભેલી મહિલાને દૂર કરી અને પોતાની સેમી-ઓટોમેટિક પિસ્તોલમાંથી એક પછી એક ત્રણ ગોળી મારીને તેમની હત્યા કરી હતી. નવાઈની વાત તો એ હતી કે આસપાસના લોકોને પણ આ વાતનો ખ્યાલ નહોતો. ગોળીથી થયેલી ઈજા વિશે તેમને ત્યારે ખબર પડી જ્યારે તેમની સફેદ ધોતી પર લોહીના ડાઘ દેખાવા લાગ્યા.

બાપુના અંતિમ શબ્દો નીકળ્યા, હે રામ

પ્રથમ ગોળી બાપુના પેટમાં સાડા ત્રણ ઇંચથી જમણી બાજુએ તેમના શરીરના બે ભાગોને જોડતી અને નાભિની ઉપરથી અઢી ઇંચની અંદર પ્રવેશી અને તેમની પીઠ ફાડીને બહાર આવી. ગોળી વાગી કે તરત જ બાપુના પગ આગળ વધતા અટકી ગયા, પણ તેઓ ઊભા જ રહ્યા. બીજી બુલેટ - એ જ લાઇનની જમણી બાજુએ એક ઇંચ, પાંસળીની વચ્ચે પ્રવેશી અને પાછળથી પસાર થઈ. ગોળી વાગતાની સાથે જ બાપુના સફેદ કપડા લોહીલુહાણ થઈ ગયા. તેમનો ચહેરો સફેદ થઈ ગયો અને તેમના હાથ પ્રણામ કરતા જોડાયા. ક્ષણભર તે તેમની સહકર્મી આભાના ખભા પર અટવાયેલા રહ્યા. તેમના મુખમાંથી શબ્દો નીકળ્યા, હે રામ. ત્રીજી ગોળી - છાતીની જમણી બાજુએ, મિડલાઇનની જમણી તરફ ચાર ઇંચથી વાગી અને ફેફસામાં પ્રવેશી. આભા અને મનુએ ગાંધીજીનું માથું તેમના હાથ પર રાખ્યું. આ ગોળીને કારણે બાપુનું શરીર જમીન પર પડી ગયું, તેમના ચશ્મા અને પગમાંથી ચપ્પલ પણ ઉતરી ગયા. તે સમયે શું થયું તે ઘણા લોકો સમજી શક્યા ન હતા, પરંતુ જ્યારે તેઓએ બાપુને લોહીથી લથપથ જમીન પર પડેલા જોયા ત્યારે જાણે આંસુનું પૂર આવ્યું હોય તેવું લાગ્યું.

ડૉ. જીવરાજ મહેતાએ બાપુના મૃત્યુની પુષ્ટિ કરી

ગાંધીની આંખો ખુલ્લી હતી અને તેને બિરલા ભવન સ્થિત તેના વિભાગમાં લઈ જવામાં આવ્યો હતો. આંખો અડધી ખુલ્લી હતી. એવું લાગતું હતું કે શરીરમાં હજુ પ્રાણ બાકી છે. થોડા સમય પહેલા બાપુને છોડીને ગયેલા સરદાર પટેલ તરત જ પાછા ફર્યા. તેણે બાપુની નાડી તપાસી. તેને લાગ્યું કે નાડી ધીમી ગતિએ ચાલી રહી છે. દરમિયાન ત્યાં હાજર ડો.દ્વારકા પ્રસાદ ભાર્ગવ ત્યાં પહોંચી ગયા હતા. ગોળી માર્યાની દસ મિનિટ પછી પહોંચેલા ડૉ.ભાર્ગવે કહ્યું, "બાપુને શ્વાસ છોડ્યાને દસ મિનિટ થઈ ગઈ છે." થોડા સમય પછી ડૉ. જીવરાજ મહેતાએ આવીને બાપુના મૃત્યુની પુષ્ટિ કરી. આ પછી ગોડસેની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. પ્રખ્યાત પત્રકાર કુલદીપ નાયર એ દિવસને યાદ કરીને કહે છે કે, હું તે સમયે ઉર્દૂ અખબાર 'અંજામ' માટે કામ કરતો હતો. મેં સમાચાર એજન્સીના ટીકર પર ચેતવણી સાંભળી. હું દોડીને ટેલિપ્રિંટર પાસે ગયો અને અતુલ્ય શબ્દો 'ગાંધી શૉટ' વાંચ્યા. તેણે કહ્યું, હું ખુરશી પર પડી ગયો, પરંતુ હોશ પાછો આવ્યો અને બિરલા હાઉસ તરફ ભાગ્યો. ત્યાં હોબાળો થયો. ગાંધી સફેદ કપડા પર આડા પડ્યા હતા અને બધા રડી રહ્યા હતા. જવાહર લાલ નેહરુ એકદમ આઘાત અને ઉદાસ દેખાતા હતા.

આઝાદીની લડતમાં વિતાવ્યા 12 હજાર 75 દિવસ અને...

30 જાન્યુઆરી 1948ના રોજ દિલ્હીમાં '5, તીસ જાન્યુઆરી માર્ગ' પર જ્યારે તેઓ સાંજની પ્રાર્થના માટે જઈ રહ્યા હતા ત્યારે તેમની હત્યા કરવામાં આવી હતી. આ એ જ જગ્યા છે જ્યાં મહાત્મા ગાંધીએ તેમના જીવનના છેલ્લા 144 દિવસો અને તેમની અંતિમ ક્ષણો પણ વિતાવી હતી. હાલમાં ટ્રાફિકના હળવા અવાજ છતાં આ સ્થળે શાંતિ ડહોળાઈ નથી. આ માર્ગ પર, જ્યાંથી ગાંધીજી પસાર થયા હતા, ત્યાં સંગમંગમારથી તેમના પગના નિશાન બનાવવામાં આવ્યા હતા, જેના પર હે રામ લખેલું છે. પરંતુ મહાત્મા ગાંધીનું જીવન તે વ્યક્તિ જેવું સાબિત થયું જે વૃક્ષ વાવે છે પરંતુ તેના છાંયડા અને ફળની આશા રાખતા નથી. ગાંધીજીએ તેમના જીવનના 12 હજાર 75 દિવસ આઝાદીની લડતમાં વિતાવ્યા, પરંતુ તેમને આઝાદીની શાંતિ માત્ર 168 દિવસ માટે જ મળી.

મૃત્યુ દિવસ (30 જાન્યુઆરી 1948)

બિરલા ભવનમાં સાંજે પાંચ વાગ્યે પ્રાર્થના થતી હતી અને 30 જાન્યુઆરી 1948ની સાંજે જ્યારે બાપુ આભા અને મનુના ખભા પર હાથ રાખીને સ્ટેજ તરફ જતા હતા ત્યારે નાથુરામ ગોડસે તેમની સામે આવ્યો હતો. ગોડસેએ મનુને દૂર ધકેલી દીધી અને તેના હાથમાં છુપાવેલી નાની બેરેટા પિસ્તોલમાંથી ગાંધીજીની છાતી પર એક પછી એક ત્રણ ગોળીઓ ચલાવી. બે ગોળી બાપુના શરીરમાંથી પસાર થઈ હતી જ્યારે એક ગોળી તેમના શરીરમાં ફસાઈ ગઈ હતી. 78 વર્ષના મહાત્મા ગાંધીનું નિધન થયું હતું. અને સાબરમતીના સંત ‘હે રામ’ કહીને દુનિયામાંથી વિદાય થયા.

મહાત્મા ગાંધીના જીવન વિશે:

• મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધીનો જન્મ 2 ઓક્ટોબર 1869ના રોજ ગુજરાતના પોરબંદરમાં થયો હતો.
• મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધીને મહાત્મા ગાંધી અથવા બાપુ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
• તેમના પિતાનું નામ કરમચંદ ગાંધી અને માતાનું નામ પુતલીબાઈ હતું.
• તેઓ ભારતીય સ્વતંત્રતા ચળવળના અગ્રણી નેતા હતા. ગાંધીજી તેમના અહિંસક આંદોલન માટે જાણીતા છે. ભારતની આઝાદીમાં ગાંધીજીએ ખૂબ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી.
• રાષ્ટ્રપિતા તરીકે ઓળખાતા મહાત્મા ગાંધી, ભારતની આઝાદીની લડતમાં સૌથી અગ્રણી લડવૈયાઓમાંના એક હતા અને બ્રિટિશ રાજ સામેના તેમના અહિંસક અભિગમ માટે દરેક વ્યક્તિ દ્વારા તેમની પ્રશંસા કરવામાં આવી હતી.
• તેમના શાંતિપૂર્ણ પ્રયાસો છતાં, બાપુની 78 વર્ષની વયે નવી દિલ્હીના બિરલા હાઉસ સંકુલમાં ગોળી મારીને હત્યા કરવામાં આવી હતી. નાથુરામ ગોડસે દ્વારા તેમની હત્યા કરવામાં આવી હતી, જેમણે ભારતના ભાગલા અંગે ગાંધીજીના વિચારોનો વિરોધ કર્યો હતો.

ગાંધીજીની હત્યા કરવાના 5 નિષ્ફળ પ્રયાસો

30 જાન્યુઆરી, 1948ના રોજ ગાંધીજીને અંતિમ જીવલેણ ફટકો પડ્યો તે પહેલાં તેમની હત્યાના પાંચ નિષ્ફળ પ્રયાસો થયા હતા. ગાંધીજી જ્યારે દિલ્હીના બિરલા હાઉસમાં સાંજની પ્રાર્થના સભામાંથી ઉઠી રહ્યા હતા ત્યારે તેમની હત્યા કરવામાં આવી હતી. ગોડસેએ ગાંધીજીની છાતીમાં ત્રણ ગોળી મારીને હત્યા કરી હતી. આ ઘટનાએ સમગ્ર વિશ્વને ચોંકાવી દીધું હતું. બાદમાં ગોડસેની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી અને તેને મૃત્યુદંડની સજા આપવામાં આવી હતી. તેમણે આરોપ લગાવ્યો કે દેશના વિભાજન માટે ગાંધી જવાબદાર હતા.

30 જાન્યુઆરી, 1948 ના રોજ આખરે મહાત્મા ગાંધીની હત્યા કરવામાં આવી તે પહેલાં તેમની હત્યાના પાંચ નિષ્ફળ પ્રયાસોનું વિગતવાર વર્ણન અહીં છે.

25 જૂન, 1934

ગાંધીજી પુણેમાં ભાષણ આપવા આવ્યા હતા ત્યારે બાપુ તેમાં છે એમ વિચારીને કાવતરાખોરોએ કારમાં બોમ્બ વિસ્ફોટ કર્યો હતો.

જુલાઈ 1944

ગાંધીજીને આરામ માટે પંચગની જવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો અને અહીં જ વિરોધીઓના એક જૂથે ગાંધીવિરોધી નારા લગાવવાનું શરૂ કર્યું. ગાંધીજીએ જૂથના નેતા નથુરામને ચર્ચા માટે આમંત્રણ આપ્યું જેને નથુરામે નકારી કાઢ્યું. પાછળથી, પ્રાર્થના સભા દરમિયાન ગોડસે ગાંધીજી તરફ ખંજર લઈને દોડતો જોવા મળ્યો, પરંતુ સદનસીબે મણિશંકર પુરોહિત અને સતારાના ભીલારે ગુરુજીએ તેને પકડી લીધો.

સપ્ટેમ્બર 1944

જ્યારે મહાત્મા ગાંધીએ સેવાગ્રામથી બોમ્બેની મુસાફરી કરી, જ્યાં મોહમ્મદ અલી ઝીણા સાથે વાટાઘાટો શરૂ થવાની હતી, ત્યારે નથુરામ ગોડસેએ તેમની ટોળકી સાથે ગાંધીને બોમ્બે છોડતા અટકાવવા આશ્રમ પર હુમલો કર્યો. ત્યારપછીની તપાસ દરમિયાન, ડૉ. સુશીલા નય્યરે ખુલાસો કર્યો હતો કે નાથુરામ ગોડસેને આશ્રમમાં લોકો દ્વારા ગાંધી સુધી પહોંચતા અટકાવવામાં આવ્યો હતો અને તેની પાસે ખંજર સાથે મળી આવ્યો હતો.

જૂન 1946

ગાંધીજીની હત્યાનો બીજો પ્રયાસ ત્યારે કરવામાં આવ્યો જ્યારે તેઓ ગાંધી સ્પેશિયલ ટ્રેન દ્વારા પુણે જઈ રહ્યા હતા. ટ્રેન પાટા પર મૂકેલા પથ્થરો સાથે અથડાઈ અને ડ્રાઈવરની કુશળતાને કારણે નેરુલ અને કર્જત સ્ટેશન વચ્ચે ટ્રેન અથડાઈ, ગાંધીજીનો આબાદ બચાવ થયો.

20 જાન્યુઆરી, 1948

બિરલા ભવન ખાતેની બેઠક દરમિયાન ફરી એકવાર બાપુ પર હુમલાનું કાવતરું ઘડવામાં આવ્યું હતું. મદનલાલ પાહવા, નાથુરામ ગોડસે, નારાયણ આપ્ટે, ​​વિષ્ણુ કરકરે, દિગંબર બૈજ, ગોપાલ ગોડસે અને શંકર કિસ્તૈયાએ હત્યાને અંજામ આપવા માટે બેઠકમાં હાજરી આપવાનું આયોજન કર્યું હતું. તેઓએ પોડિયમ પર બોમ્બ ફેંકવો પડ્યો અને પછી ગોળીબાર કરવો પડ્યો. પરંતુ સદભાગ્યે, મદનલાલ પકડાઈ ગયો અને સુલોચના દેવીએ સમયસર તેને ઓળખી કાઢ્યો એટલે યોજના કામ ન લાગી.

આ પણ વાંચો - Ayodhya : રામ મંદિર પ્રાણ પ્રતિષ્ઠામાં ભાગ લેનાર ઈમામ સામે ફતવો જારી, જાનથી મારી નાખવાની ધમકી મળી…

ગુજરાત ફર્સ્ટ તમને સમાચારોથી હંમેશા અવગત રાખશે

ગુજરાતની નંબર 1 ગુજરાતી ન્યૂઝ ચેનલ એટલે ગુજરાત ફર્સ્ટ (Gujarat First) – જે ગુજરાતીઓને દરેક સમાચારમાં રાખે છે આગળ. ગુજરાત, રાષ્ટ્રીય, આંતરરાષ્ટ્રીય, ઇલેક્શન, બિઝનેસ, સ્પોર્ટ્સ, મનોરંજન સહિતના દરેક સમાચાર વાંચો ગુજરાત ફર્સ્ટ પર. હવે દરેક સમાચાર આંગળીના ટેરવે આપના મોબાઈલમા, ડાઉનલોડ કરો અમારી લેટેસ્ટ Android અને iOS એપ. લેટેસ્ટ ન્યૂઝથી અપડેટ રહેવા માટે સોશ્યિલ મીડિયામાં અમારી સાથે જોડાઓ