શું છે ડંકી માર્ગ, જેની મદદથી લાખો લોકો અમેરિકા અને યુરોપ પહોંચી રહ્યા છે, તેને કેમ અત્યંત જોખમી માનવામાં આવે છે?

ઈઝરાયેલ અને આતંકવાદી સંગઠન હમાસ વચ્ચેની લડાઈમાં વારંવાર એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે દુનિયાનો કોઈ દેશ ગાઝાના લોકોને આશ્રય આપવા તૈયાર નથી. આ સંજોગોમાં, ગાઝા પટ્ટીના લોકો ગુપ્ત રીતે અન્ય દેશોમાં પહોંચવાનું શરૂ કરે તે ખૂબ જ શક્ય છે. આવું પણ થતું રહ્યું છે. સીરિયા, પાકિસ્તાન અથવા આફ્રિકન દેશોના લોકો ગેરકાયદેસર રીતે સમૃદ્ધ દેશોની સરહદો પાર કરતા રહ્યા. તાજેતરમાં એક બોટ ડૂબી જતાં બ્રિટન જઈ રહેલા અનેક લોકોના મોત થયા હતા. આ તમામ ગેરકાયદેસર રીતે સરહદ પાર કરવાની યોજના બનાવી રહ્યા હતા. આ માટે ઘણી પદ્ધતિઓ છે. ડંકીનો માર્ગ આમાંથી એક છે.

આ શું છે?

વિદેશમાં પહોંચવાની આ બેકડોર પદ્ધતિ છે. આમાં ભાગી ગયેલા લોકો એક કે બે દેશોમાંથી નહીં, પરંતુ ઘણા દેશોમાંથી થઈને તેમના ડેસ્ટિનેશન સુધી પહોંચે છે. આ માટે માત્ર એક દેશના વિઝા લેવામાં આવે છે. ત્યાં પહોંચ્યા પછી માણસ અદૃશ્ય થઈ જાય છે, એટલે કે ઘણા દેશોમાંથી પસાર થઈને તે ચુપચાપ ડેસ્ટિનેશન સ્થાને પહોંચે છે. કારણ કે આ પદ્ધતિ ગેરકાયદેસર છે, તેથી પરિવહન પણ ખોટું છે. જેમ કે લોકો કારના થડમાં અથવા માલસામાન વહન કરતા વહાણોમાં છુપાયેલા હોય છે અને જ્યારે તેઓ યોગ્ય સ્થાને પહોંચે ત્યારે જ તેમને બહાર આવવા દેવામાં આવે છે.

ડેસ્ટિનેશન પર પહોંચવાની કોઈ ગેરંટી નથી

આમાં જીવનું જોખમ છે. લગભગ દોઢ વર્ષ પહેલાની જેમ, એક ભારતીય દંપતી તેમના બાળકો સાથે મેક્સિકો જતા રસ્તામાં મૃત હાલતમાં મળી આવ્યું હતું. તેઓ કારમાં લૉક થઈ ગયા હતા અને રસ્તામાં બરફવર્ષામાં ફસાઈ ગયા હતા. આ કપલ મેક્સિકો થઈને ગેરકાયદેસર રીતે અમેરિકા જવાની યોજના બનાવી રહ્યું હતું. આવા કિસ્સાઓ સતત સામે આવતા રહે છે.

આ રસ્તો એક-બે દિવસમાં કે એક અઠવાડિયામાં પૂરો થતો નથી, બલ્કે મહિનાઓ લાગે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો કોઈ ભારતથી પશ્ચિમ યુરોપ જવા માંગે છે, તો તેને પહેલા સર્બિયા મોકલવામાં આવશે. અહીં એટલી કડકતા નથી. સર્બિયામાં માનવ તસ્કરો યોગ્ય તકની રાહ જોવાનું કહેશે અને જ્યારે યોગ્ય સમય આવશે, ત્યારે તેઓ ગ્રાહકને અન્ય દેશ મારફતે પશ્ચિમ યુરોપમાં લઈ જશે. આ યોજના નિષ્ફળ પણ થઈ શકે છે. પછી રાહ વધુ લાંબી થશે. અથવા તો તસ્કરો પીછેહઠ પણ કરી શકે છે.

ત્યાં કયા પ્રકારનાં જોખમો છે?

એવું પણ શક્ય છે કે ક્લાયન્ટને જેલમાં નાખવામાં આવે અને અનિશ્ચિત સમય માટે ત્યાં જ રહે. એક ખતરો એ છે કે ગેરકાયદેસર રીતે સરહદ પાર કરતી વખતે લોકો વારંવાર ઉગ્રવાદીઓના હાથમાં આવી જાય છે. આ લોકો ખૂબ જોખમી હોઈ શકે છે. ઘણી વખત વ્યક્તિએ અનેક નદીઓ અને નાળાઓ પાર કરવી પડે છે, આવી સ્થિતિમાં વ્યક્તિ ડૂબવા અથવા કુદરતી આફતનો શિકાર બની શકે છે.

ગેરકાયદેસર પ્રવેશનો એક માર્ગ છે વિઝા ઓવરસ્ટે

ઓવરસ્ટે આવા લોકો મોટાભાગે પ્રવાસી હોય છે, અથવા કોઈને કોઈ ધંધો બતાવીને દેશમાં પ્રવેશ કરે છે. આ ગેરકાયદેસર શરણાર્થીઓને ટ્રેક કરવાનું સરળ છે. જો તેઓ પકડાય તો તેમના માટે સજા પણ છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો કોઈ વ્યક્તિ અમેરિકા જાય છે અને ત્યાં એક વર્ષ કે તેથી ઓછા સમય માટે વધારે રોકાણ કરે છે, તો તે આગામી ત્રણ વર્ષ સુધી અમેરિકા જઈ શકશે નહીં. તેના વિઝા રિજેક્ટ કરવામાં આવશે. જો કોઈ વ્યક્તિ છુપાઈને એક વર્ષથી વધુ સમય પસાર કરે છે, તો તેને 10 વર્ષ સુધી અમેરિકામાં પ્રવેશવાની મંજૂરી નથી.

કેવો હોય છે રૂટ?

તે ગેરકાયદેસર પ્રવેશના પ્રકાર અને ક્લાયન્ટને કયા દેશમાં જવું છે તેના પર નિર્ભર છે. અમેરિકા અને યુરોપિયન દેશોની જેમ વધુ પૈસા ખર્ચવા પડે છે. જો કોઈ વ્યક્તિ ડંકી માર્ગે અમેરિકા જવા માંગે છે તો એક વ્યક્તિનો ચાર્જ લગભગ 40 લાખ રૂપિયા છે. અહીંથી તેને દુબઈ લઈ જવામાં આવે છે. ત્યાંથી તેઓ અઝરબૈજાન અને તુર્કિયે થઈને પનામા પહોંચે છે. અહીંથી મેક્સિકો થઈને અમેરિકાનું અંતર માપવામાં આવે છે. ગેરકાયદેસર રીતે સરહદ પાર કરતી વખતે લોકો મુશ્કેલીમાં મુકાય તો દલાલો તેમને પાછળ છોડીને ભાગી જાય છે.

સરહદની વાડ ઝડપથી વધી છે

વિશ્વના ઘણા દેશો જે સરહદો વહેંચે છે તેઓ ધીમે ધીમે દિવાલો અથવા કાંટાળી વાડ બનાવી રહ્યા છે. પરંતુ શરૂઆતમાં આ વલણ ન હતું. બીજા વિશ્વયુદ્ધના અંત સુધીમાં માત્ર 7 દેશોએ જ દિવાલો બનાવી હતી. હવે આ વધીને 75 થી વધુ થઈ ગઈ છે. અમેરિકન વોલ સૌથી વિવાદાસ્પદ છે, તેને ટ્રમ્પ વોલ પણ કહેવામાં આવે છે. તત્કાલીન રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે તેને બનાવવાની પહેલ કરી હતી, પરંતુ ત્યારબાદ વિવાદ શરૂ થયો હતો.

હકીકતમાં, અમેરિકા મેક્સિકો સાથે 3 હજાર ચોરસ કિલોમીટરથી વધુની સરહદ વહેંચે છે. અહીંથી માત્ર ગેરકાયદેસર ઘૂસણખોરી જ થતી નથી, ડ્રગ્સનો વેપાર પણ ધમધમે છે. ઘણા દેશોએ બોર્ડર ફેન્સિંગની સાથે પેટ્રોલિંગ પણ કર્યું છે. આ પછી પણ લોકો ગેરકાયદેસર રીતે આવી રહ્યા છે.

આ પણ વાંચો : Coronavirus : કોરોનાના આ વેરિઅન્ટનો નથી કોઈ ઉપાય, રસી પણ ફેલ!