શું છે 17 ડિસેમ્બરની HISTORY ? જાણો આજનું જ્ઞાન પરબ અને ઈતિહાસ

અહેવાલ :- પોપટભાઇ પટેલ, ઘેલડા

આમ તો દરેક દિવસ ખાસ હોય છે પણ ઘણી તારીખો કેલેન્ડરના પાના સાથે ઇતિહાસના પાને પણ અંકાય છે, જાણો આજના દિવસના ઇતિહાસમાં નોંધાયેલા મહત્ત્વના બનાવો ઘટનાઓ અને આજની તારીખે જન્મેલા મહાનુભાવો અને વીરલ વ્યક્તિત્ત્વની પુણ્યતિથિ. જાણો આજની તારીખ સાથે જોડાયેલી કેટલીક ખાસ વાતો. કેવી રીતે આજનો દિવસ ઇતિહાસના પાને અંકાયેલ છે.

૧૩૯૮-મોંગોલ સમ્રાટ તૈમુર રંગે દિલ્હી પર કબજો કર્યો

તૈમૂર અથવા ટેમરલેન એક તુર્કો-મોંગોલ વિજેતા હતા જેમણે આધુનિક સમયના અફઘાનિસ્તાન, ઈરાન અને મધ્ય એશિયામાં અને તેની આસપાસ તૈમુરીડ સામ્રાજ્યની સ્થાપના કરી હતી, જે તૈમના પ્રથમ શાસક બન્યા હતા. એક અપરાજિત કમાન્ડર, તે વ્યાપકપણે ઇતિહાસના મહાન લશ્કરી નેતાઓ અને વ્યૂહરચનાકારોમાંના એક, તેમજ સૌથી ઘાતકી અને ઘાતક તરીકે ગણવામાં આવે છે. તૈમૂરને કલા અને સ્થાપત્યનો મહાન આશ્રયદાતા પણ માનવામાં આવે છે કારણ કે તેણે ઈબ્ન ખલદુન, હાફેઝ અને હાફિઝ-એ અબ્રુ જેવા બૌદ્ધિકો સાથે વાતચીત કરી હતી અને તેના શાસને તૈમુરીડ પુનરુજ્જીવનની શરૂઆત કરી હતી.

૧૩૯૮ની શરૂઆતમાં, તૈમુરે પ્રથમ તેના એક પૌત્ર પીર મોહમ્મદને ભારત પર હુમલો કરવા મોકલ્યો. તેઓએ મુલતાનને ઘેરી લીધું અને છ મહિના પછી તેને કબજે કરી લીધું.

એપ્રિલ ૧૩૯૮ માં, તૈમૂર પોતે મોટી સેના સાથે સમરકંદ છોડીને ભારત આવ્યો અને સપ્ટેમ્બરમાં તેણે સિંધુ, જેલમ અને રાવી પાર કરી.૧૩ ઓક્ટોબરના રોજ, તે મુલતાનથી ૭૦ માઈલ ઉત્તર-પૂર્વમાં સ્થિત તુલુમ્બા શહેરમાં પહોંચ્યો. તેઓએ શહેરને લૂંટ્યું, તેના ઘણા રહેવાસીઓને મારી નાખ્યા અને ઘણાને ગુલામ બનાવ્યા. પછી મુલતાન અને ભટનેર પર કબજો કર્યો. ભટનેરથી તે આગળ વધ્યો અને ડિસેમ્બરના પ્રથમ સપ્તાહના અંતમાં દિલ્હી નજીક પહોંચ્યો, રસ્તામાં ઘણા સ્થળો જીત્યા અને રહેવાસીઓને મારી નાખ્યા અને કેદ કર્યા. અહીં તેણે એક લાખ હિંદુ કેદીઓની હત્યા કરાવી. પાણીપતની નજીક, નબળા તુઘલક સુલતાન મહમૂદે ૪૦,૦૦૦ પાયદળ, ૧૦,૦૦૦ ઘોડેસવાર અને ૧૨૦ હાથીઓની વિશાળ સૈન્ય સાથે ૧૭ ડિસેમ્બરે તૈમૂરનો સામનો કર્યો, પરંતુ તે ખરાબ રીતે પરાજય પામ્યો. ગભરાઈને તુઘલક સુલતાન મહમૂદ ગુજરાત તરફ ગયો અને તેનો વજીર મલ્લુ ઈકબાલ ભાગીને કોઠારમાં સંતાઈ ગયો. બીજા દિવસે તૈમૂર દિલ્હી શહેરમાં પ્રવેશ્યો. પાંચ દિવસ સુધી આખું શહેર ક્રૂર રીતે લૂંટાઈ ગયું અને તેના કમનસીબ રહેવાસીઓની નિર્દયતાથી હત્યા કરવામાં આવી અથવા બંદી બનાવી લેવામાં આવી. તૈમુરે પેઢીઓથી જમા થયેલી દિલ્હીની સંપત્તિ લૂંટી લીધી અને તેને સમરકંદ લઈ ગયો. તૈમુર પોતાની સાથે ઘણી બંદીવાન મહિલાઓ અને કારીગરોને પણ લઈ ગયો હતો. તેઓ ભારતથી તેમની સાથે જે કારીગરો લઈ ગયા હતા તેમની સાથે તેમણે સમરકંદમાં ઘણી ઇમારતો બનાવી, જેમાંથી સૌથી પ્રખ્યાત તેમની સ્વ-આયોજિત જામા મસ્જિદ છે.

૧૭૭૯- મરાઠાઓ અને પોર્ટુગીઝ વચ્ચેના લાંબા સંઘર્ષ પછી, મિત્રતા સુનિશ્ચિત કરવા, મરાઠા સરકારે આ પ્રદેશના કેટલાક ગામોની રૂ.૧૨,૦૦૦ ની આવક વળતર તરીકે પોર્ટુગીઝોને સોંપી.

મરાઠાઓ અને પોર્ટુગીઝ વચ્ચેના લાંબા સંઘર્ષ પછી, ૧૭ ડિસેમ્બર, ૧૭૭૯ના રોજ, મરાઠા સરકારે મિત્રતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે ૧૨,૦૦૦ રૂપિયાના વળતર તરીકે આ પ્રદેશના કેટલાક ગામોની આવક પોર્ટુગીઝને સોંપી દીધી. ૨ ઓગસ્ટ, ૧૯૫૪ ના રોજ લોકો દ્વારા આઝાદ ન થાય ત્યાં સુધી પોર્ટુગીઝોએ આ પ્રદેશ પર શાસન કર્યું. ૧૯૫૪થી ૧૯૬૧ સુધી, આ રાજ્ય લગભગ સ્વતંત્ર રીતે કામ કરતું હતું, જે 'સ્વતંત્ર દાદરા અને નગર હવેલી વહીવટીતંત્ર' દ્વારા ચલાવવામાં આવતું હતું. પરંતુ ૧૧ ઓગસ્ટ, ૧૯૬૧ ના રોજ, આ પ્રદેશ ભારતીય સંઘમાં જોડાયો અને ત્યારથી ભારત સરકાર તેને 'કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ' તરીકે સંચાલિત કરી રહી છે. પોર્ટુગલની ચુંગાલમાંથી આ પ્રદેશને મુક્ત કર્યા પછી, 'વરિષ્ઠ પંચાયત' વહીવટીતંત્રની સલાહકાર સંસ્થા તરીકે કામ કરતી હતી, પરંતુ ૧૯૮૯ માં તેનું વિસર્જન કરવામાં આવ્યું અને અખિલ ભારતીય સ્તરે બંધારણીય સુધારા મુજબ 'દાદરા અને નગર હવેલી' જિલ્લાની રચના કરવામાં આવી. પંચાયતની રાજ્ય પરિષદ અને ૧૧ ગ્રામ પંચાયતોની રચના કરવામાં આવી. દાદરા અને નગર હવેલી ૪૯૧ ચો.કિ.મી. તે એક નાનો કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ છે જેમાં ફેલાયેલો છે. તે ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્ર રાજ્યોથી ઘેરાયેલું છે. તેના બે ભાગ છે, એક દાદરા અને બીજી નગર હવેલી. સૌથી નજીકનું રેલ્વે સ્ટેશન સિલવાસાથી ૧૮ કિલોમીટર દૂર વાપી ખાતે છે.

૧૮૯૨ - રાયપુર, અમદાવાદ ખાતે મહીપતરામ રૂપરામ આશ્રમ નામના અનાથાશ્રમની સ્થાપના કરવામાં આવી.

મહિપતરામ રૂપરામ આશ્રમ એ ભારતનું સૌથી મોટોઅને સૌથી જૂનો અનાથાશ્રમ છે. તેની સ્થાપના ૧૮૯૨માં ગુજરાતના મહાન સમાજ સુધારક અને લેખક શ્રી મહિપતરામ રૂપરામ નીલકંઠની યાદમાં કરવામાં આવી હતી. બંગાળના રાજા રામ મોહમ રોયની જેમ મહિપતરામ રૂપરામે ગુજરાતી સમાજના સુધારા માટે અથાક મહેનત કરી. ૧૮૬૦માં સમુદ્ર પાર કરીને ઈંગ્લેન્ડની મુસાફરી કરનાર તે સૌપ્રથમ હતા. તેમના પરત ફર્યા પછી, રૂપરામના સમુદાય, નાગરોએ તેમને સમુદાયમાંથી હાંકી કાઢ્યા. મહિપતરામ રૂપરામ આશ્રમ એ આ મહાન સુધારાવાદીનો વારસો છે. આશ્રમ નિર્જન મહિલાઓ અને અનાથ બાળકોને સુરક્ષિત આશ્રય, શિક્ષણ અને તાલીમ પ્રદાન કરે છે. આશ્રમ હજારો અસ્વીકૃત અને દુ:ખી મહિલાઓ અને બાળકો માટે આશા અને ખુશી લાવનારી સંભાળ, સ્નેહ અને રક્ષણનું સાચું પ્રતીક બની ગયું છે. મહીપતરામ રૂપરામ નું તા.૩૦ મે ૧૮૯૧ના રોજ અમદાવાદમાં અવસાન પામ્યા. તેમના પત્ની પાર્વતીકુંવરે તેમને સામાજીક અને સુધારણા પ્રવૃત્તિઓમાં સાથ આપ્યો હતો. તેમના પુત્ર રમણભાઈ નીલકંઠ પણ લેખક હતા અને અમદાવાદના મેયર પદે રહ્યા હતા. ૧૭ ડિસેમ્બર ૧૮૯૨ના મહીપતરામ રૂપરામ આશ્રમ નામના અનાથાશ્રમની સ્થાપના રાયપુર, અમદાવાદમાં તેમની યાદમાં કરવામાં આવી હતી, જે હવે ભારતના સૌથી જૂનાં અને સૌથી મોટાં અનાથાશ્રમોમાંનો એક છે.

૧૯૨૮- ભારતીય ક્રાંતિકારી ભગત સિંહ, સુખદેવ થાપર અને શિવરામ રાજ્યગુરુએ પંજાબના લાહોરમાં બ્રિટિશ પોલીસ અધિકારી જેમ્સ સોન્ડર્સની હત્યા કરી લાલા લજપત રાયના મોતનો બદલો લીધો.

૧૯૨૮માં સાયમન કમિશનના બહિષ્કાર માટે ભયાનક પ્રદર્શનો થયા હતા અને તેમાં ભાગ લેનારા પર અંગ્રેજ સરકારે લાઠીચાર્જ કરતા લાલા લાજપતરાય ઘાયલ થયા હતા, થોડા સમય પછી તેમનું મૃત્યુ થયું હતું. આ ઘટનાથી ભગતસિંહ બહુ ક્રોધિત થયા અને તેમના સાથીઓ સાથે મળી અંગ્રેજ અધિકારી મી.સ્ટોકને મારવાનું કાવતરું ઘડ્યું હતું. ૧૭ ડિસેમ્બર ૧૯૨૮ ના રોજ લગભગ સવા ચાર વાગ્યે એ.એસ.પી. જ્હોન પી. સાંડર્સના આવતાંજ રાજગુરુએ તેને ગોળી મારી દીધી હતી.

૧૯૨૭ – ભારતીય ક્રાંતિકારી રાજેન્દ્ર લાહિડીને નિર્ધારિત તારીખના બે દિવસ પહેલા ઉત્તર પ્રદેશની ગોંડા જેલમાં ફાંસી આપવામાં આવી

રાજેન્દ્રનાથ લાહિડી, એક ભારતીય ક્રાંતિકારી હતા, જેઓ કાકોરી ષડ્‌યંત્ર અને દક્ષિણેશ્વર બોમ્બ ધડાકા પાછળના મુખ્ય સૂત્રધાર હતા. તેઓ હિન્દુસ્તાન સોશિયાલિસ્ટ રિપબ્લિકન એસોસિએશનના સક્રિય સભ્ય હતા જેનો હેતુ અંગ્રેજોને ભારતમાંથી હાંકી કાઢવાનો હતો.લાહિડીએ દક્ષિણેશ્વર બોમ્બ ધડાકાની ઘટનામાં ભાગ લીધો હતો અને ફરાર થઈ ગયા હતા. ત્યારબાદ તેઓ બનારસ ગયા અને ત્યાં બનારસ હિંદુ યુનિવર્સિટીના ઈતિહાસ વિભાગમાં એમએના વિદ્યાર્થી તરીકે જોડાયા. અહીં સંયુક્ત પ્રાંત (વર્તમાન ઉત્તર પ્રદેશ)માં તેમણે ક્રાંતિકારી પ્રવૃત્તિઓ શરૂ કરી હતી. તેઓ તેમના કેટલાક બંગાળી મિત્રો સાથે હિન્દુસ્તાન રિપબ્લિકન એસોસિએશનમાં જોડાયા. ૮ ઓગસ્ટ ૧૯૨૫ના રોજ કાકોરી ટ્રેન લૂંટ યોજના પાછળ તેઓ મુખ્ય સૂત્રધાર હતા. બંગાળમાં અગાઉના દક્ષિણેશ્વર બોમ્બ કેસમાં તેમની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી અને તેનો કેસ ચલાવવામાં આવ્યો હતો અને દસ વર્ષની સખત કેદની સજા માટે તેમને જેલમાં મોકલવામાં આવ્યા હતા. જ્યારે લખનૌમાં ટ્રેન લૂંટ માટે કાનૂની કાર્યવાહી શરૂ થઈ ત્યારે તેમને કાકોરી કાવતરાના કેસમાં પણ સામેલ કરવામાં આવ્યા અને અન્ય કેટલાક ક્રાંતિકારીઓ સાથે તેમનો કેસ ચાલુ કરવામાં આવ્યો. લાંબી કાનૂની પ્રક્રિયા બાદ તેમને ક્રાંતિકારી પ્રવૃત્તિઓ માટે દોષિત ઠેરવવામાં આવ્યા હતા અને ઠાકુર રોશન સિંઘ, અશફાક ઊલ્લા ખાન અને રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ સાથે નિર્ધારિત તારીખના બે દિવસ પહેલા ૧૭ ડિસેમ્બર ૧૯૨૭ના રોજ ગોંડા જિલ્લાની જેલમાં ફાંસી આપવામાં આવી હતી.

અવતરણ:-

૧૯૭૨-જોન અબ્રાહમ – ભારતીય ફિલ્મ અભિનેતા..

જ્હોન અબ્રાહમ (જન્મ ૧૭ ડિસેમ્બર ૧૯૭૨) એક ભારતીય અભિનેતા, મૉડલ અને ફિલ્મ નિર્માતા છે જે હિન્દી ફિલ્મોમાં કામ કરે છે. તેમના સ્ટૉઇક એક્શન હીરો વ્યક્તિત્વ માટે જાણીતા, તેઓ ચાર ફિલ્મફેર પુરસ્કારો માટે નામાંકન સાથે રાષ્ટ્રીય ફિલ્મ પુરસ્કાર પ્રાપ્તકર્તા છે. અબ્રાહમ તેની આવક અને લોકપ્રિયતાના આધારે ૨૦૧૭ થી ફોર્બ્સ ઇન્ડિયાની સેલિબ્રિટી ૧૦૦ યાદીમાં દેખાયા છે. સફળ મોડેલિંગ કારકિર્દી પછી, અબ્રાહમે શૃંગારિક થ્રિલર ફિલ્મથી અભિનયની શરૂઆત કરી.

તેમણે વિવેચકો દ્વારા વખાણાયેલા નાટકો વોટર (૨૦૦૫), કાબુલ એક્સપ્રેસ (૨૦૦૬), અને ન્યૂ યોર્ક (૨૦૦૯) માં પણ અભિનય કર્યો હતો. ત્યારપછીના દાયકામાં થોડી વ્યાપારી નિષ્ફળતાઓ છતાં, અબ્રાહમે એક્શન થ્રિલર્સ સાથે સફળતા હાંસલ કરી.
ત્યારપછી અબ્રાહમે એક્શન ડ્રામા પરમાનુ (૨૦૧૮), સત્યમેવ જયતે (૨૦૧૮), બાટલા હાઉસ (૨૦૧૯) અને પઠાણ (૨૦૨૩) સાથે તેની સૌથી મોટી વ્યાવસાયિક સફળતા મેળવી હતી, જે બાદમાં તેની સૌથી વધુ કમાણી કરનાર રીલિઝ હતી.
અબ્રાહમે તેના બેનર J.A. હેઠળ ફિલ્મ નિર્માણમાં ઝંપલાવ્યું. વિકી ડોનર (2012) સાથે મનોરંજન, જેણે તેને શ્રેષ્ઠ મનોરંજન પ્રદાન કરતી શ્રેષ્ઠ લોકપ્રિય ફિલ્મ માટેનો રાષ્ટ્રીય ફિલ્મ પુરસ્કાર જીત્યો. ત્યારથી તેણે તેની ઘણી ફિલ્મોનું નિર્માણ કર્યું છે, અને એટેક: ભાગ 1 (2022)ની વાર્તા પણ લખી છે. તેની ફિલ્મી કારકિર્દીની બહાર, તે ભારતીય સુપર લીગ ફૂટબોલ ટીમ નોર્થઈસ્ટ યુનાઈટેડ એફસીના સહ-માલિક છે. તે શાકાહારી પણ છે અને પ્રાણીઓના અધિકારોના હિમાયતી છે.

તહેવાર/ઉજવણી

સેક્સ વર્કર્સ સામે હિંસાનો અંત લાવવાનો આંતરરાષ્ટ્રીય દિવસ

સેક્સ વર્કર્સ સામે હિંસાનો અંત લાવવાનો આંતરરાષ્ટ્રીય દિવસ દર વર્ષે ૧૭ ડિસેમ્બરે સેક્સ વર્કર્સ, તેમના વકીલો, મિત્રો, પરિવારો અને સાથીઓ દ્વારા મનાવવામાં આવે છે. મૂળરૂપે સિએટલ, વોશિંગ્ટન, યુ.એસ.માં ગ્રીન રિવર કિલરના પીડિતો માટે સ્મારક અને જાગરણ તરીકે કલ્પના કરવામાં આવી હતી, તે વાર્ષિક આંતરરાષ્ટ્રીય ઇવેન્ટમાં વિકસિત થઈ છે. આ દિવસ વિશ્વભરમાં લૈંગિક કાર્યકરો સામે પ્રતિબદ્ધ દ્વેષપૂર્ણ ગુનાઓ તરફ ધ્યાન દોરે છે, તેમજ તે સામાજિક કલંક અને ભેદભાવને દૂર કરવાની જરૂરિયાત કે જેણે સેક્સ વર્કર સામે હિંસામાં ફાળો આપ્યો છે અને તેઓ જેનો ભાગ છે તે સમુદાયોમાંથી ઉદાસીનતા તરફ ધ્યાન દોરે છે. સેક્સ વર્કર એક્ટિવિસ્ટ પણ જણાવે છે કે રિવાજ અને નિષેધવાદી કાયદા આવી હિંસાને કાયમી બનાવે છે.

લાલ છત્રી એ સેક્સ વર્કરના અધિકારો માટે એક મહત્વપૂર્ણ પ્રતીક છે અને તેનો ઉપયોગ ૧૭ ડિસેમ્બરના રોજ યોજાતી ઇવેન્ટ્સ માટે થાય છે. લાલ છત્રીના પ્રતીકનો સૌપ્રથમ વખત ૨૦૦૧ માં વેનિસ, ઇટાલીમાં સેક્સ વર્કર્સ દ્વારા ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. સ્લોવેનિયન કલાકાર તાડેજ પોગાકરે સેક્સ વર્કર સાથે સહયોગ કર્યો હતો. "પ્રોસ્ટિટ્યુટ પેવેલિયન" અને કોડ બનાવો: કલાના ૪૯ મા વેનિસ બિએનનાલ માટે રેડ આર્ટ ઇન્સ્ટોલેશન. સેક્સ વર્કરોએ અમાનવીય કામની પરિસ્થિતિઓ અને માનવાધિકારના ઉલ્લંઘનનો વિરોધ કરવા શેરી પ્રદર્શન, રેડ અમ્બ્રેલાસ માર્ચ પણ યોજી હતી.

આ પણ વાંચો : Ministry of Civil Aviation: Akasa Air એ ઈન્ડિયન એરલાઇન્સની તુલનામાં સાબિત થઈ સૌથી લોકપ્રિય