Tricolor Ribbon : લાલ કિલ્લા પર ત્રિરંગાને ફરકાવવા માટે વપરાતી દોરી ગોરખી મલ ધનપત રાય જૈન એન્ડ કંપની દ્વારા બનાવવામાં આવે છે. આ પરંપરા 1947 માં શરૂ થઈ હતી અને દર વર્ષે મફતમાં આપવામાં આવે છે. આ દોરડાને રાષ્ટ્રીય વારસો માનવામાં આવે છે.

દર વર્ષે 15 ઓગસ્ટે લાલ કિલ્લા પર થતું ધ્વજવંદન દરેક ભારતીયને ગર્વ અને ઉત્સાહથી ભરી દે છે. પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે આ પ્રસંગે ધ્વજ ફરકાવવા માટે વપરાતી દોરી ક્યાંથી આવે છે અને તેની પાછળ રહેલી હકીકત શું છે? આ દોરીનો પણ એક લાંબો અને રસપ્રદ ઇતિહાસ છે.

Tricolor Ribbon : ઇતિહાસ શું છે?

રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવવા માટે વપરાતી આ ખાસ દોરી ‘ગોરખી મલ ધનપત રાય જૈન એન્ડ કંપની’ દ્વારા બનાવવામાં આવે છે. આ પરંપરા સ્વતંત્રતા પછી તરત જ શરૂ થઈ હતી. 1947 માં, આ દોરી સૌપ્રથમ સ્વતંત્રતા દિવસે વડા પ્રધાનને મોકલવામાં આવી હતી. ત્યારથી, આ દોરી દર વર્ષે લાલ કિલ્લા સુધી પહોંચે છે।

માત્ર એટલું જ નહીં, ૧૯૫૦ થી, આ દોરી પ્રજાસત્તાક દિવસે રાષ્ટ્રપતિને પણ મોકલવામાં આવે છે, જેથી રાજપથ પર ત્રિરંગો ફરકાવવાની ભવ્ય ક્ષણનું સુગમ સંચાલન સુનિશ્ચિત થાય. કંપની આ દોરીને રાષ્ટ્રના સન્માન માટે સેવા તરીકે જુએ છે. આ દોરડા પાછળની ટેકનોલોજી અને ઇતિહાસ પણ રસપ્રદ છે. કંપનીના માલિક,

Tricolor Ribbon : જે સામગ્રીમાંથી બને છે તે સુરક્ષા કારણોસર ગુપ્ત રાખવામાં આવે છે

કંપનીના હાલના માલિક નરેશ જૈને સમજાવ્યું કે ૨૦૦૧ માં, જ્યારે અટલ બિહારી વાજપેયી વડા પ્રધાન હતા, ત્યારે સ્વતંત્રતા દિવસે લાલ કિલ્લા પર ધ્વજ ફરકાવવા માટે વપરાતી દોરી સૌપ્રથમ મફતમાં ભેટમાં આપવામાં આવી હતી. ત્યારથી, આ દોરી દેશના તમામ વડા પ્રધાનો અને રાષ્ટ્રપતિઓને મફતમાં મોકલવામાં આવે છે. નરેશના મતે, આ દોરીના ઉત્પાદનમાં ખાસ કાળજી લેવામાં આવે છે, પરંતુ તે જે સામગ્રીમાંથી બને છે તે સુરક્ષા કારણોસર ગુપ્ત રાખવામાં આવે છે. જો અન્ય વેપારીઓ દોરી મોકલવાની ઓફર કરે છે, તો સુરક્ષા એજન્સીઓ તેને સ્વીકારતી નથી, કારણ કે વર્ષોથી એક નિર્ધારિત પ્રક્રિયા ચાલી રહી છે.

તેમણે સમજાવ્યું કે દોરી માટે કોઈ ચાર્જ લેવામાં આવતો નથી, તેથી સરકાર તેને ઉપયોગ પછી પરત કરે છે. નરેશના મતે, આ દોરી એક રાષ્ટ્રીય ખજાનો છે, જે ખૂબ કાળજીથી સાચવવામાં આવે છે. સરકાર તેને સુંદર રીતે પેક કરીને, સરકારી સીલ અને પ્રમાણપત્ર સાથે પરત કરે છે. પેકેજ પર નામ અને વર્ષ લખેલું છે. વધુમાં, દોરડું પૂરું પાડવા બદલ આયોજન દળ દ્વારા પ્રશંસા પત્ર પણ આપવામાં આવે છે.

દોરી શેનાથી બને છે?

દોરી બનાવવામાં નારિયેળના રેસા, મુંજ (સરપટ), ભવડ, કેન, પોલીપ્રોપીલીન અને કપાસનો ઉપયોગ થાય છે. નરેશ જૈને સમજાવ્યું કે દોરડું બનાવવા માટે વિવિધ રસાયણોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. દોરડાને મજબૂત બનાવવામાં આવે છે અને વિવિધ રેસાઓને જોડીને તૈયાર કરવામાં આવે છે.

દોરડાની લંબાઈ વિશે બોલતા, નરેશ સમજાવ્યું કે સેના તેની લંબાઈ નક્કી કરે છે. દોરડું બનાવવાની તૈયારી લગભગ બે મહિના અગાઉથી શરૂ થાય છે, અને લશ્કરના જવાનો દોરી લેવા માટે એક મહિના અગાઉ આવે છે.

દિલ્હીના સદર બજારમાં કુતુબ રોડ પર આવેલી આ દુકાન ગોર્કીમલ ધનપત રાય જૈન માટે પ્રખ્યાત છે. આ દુકાન ચલાવતી પાંચમી પેઢી છે.

આ પણ વાંચો : Viral : ધોતી અને પાઘડી પહેરીને ખેડૂતે મર્સિડીઝ કાર ખરીદી, ઇન્ટરનેટ પર વાહવાહી થઇ