આજની તા.05 ડિસેમ્બરનો જ્ઞાન પરબ અને ઈતિહાસ, જાણો આજના દિવસનો શું છે ઈતિહાસ

આમ તો દરેક દિવસ ખાસ હોય છે પણ ઘણી તારીખો કેલેન્ડરના પાના સાથે ઇતિહાસના પાને પણ અંકાય છે, જાણો આજના દિવસના ઇતિહાસમાં નોંધાયેલા મહત્ત્વના બનાવો ઘટનાઓ અને આજની તારીખે જન્મેલા મહાનુભાવો અને વીરલ વ્યક્તિત્ત્વની પુણ્યતિથિ. જાણો આજની તારીખ સાથે જોડાયેલી કેટલાક ખાસ વાતો. કેવી રીતે આજનો દિવસ ઇતિહાસના પાને અંકાયેલો છે.

૧૪૯૨ – ક્રિસ્ટોફર કોલંબસ હિસ્પાનિઓલા ટાપુ (વર્તમાન હૈતી અને ડોમિનિકન રિપબ્લિક) પર પગ મૂકનાર પ્રથમ યુરોપિયન બન્યા.

હૈતી, કેરેબિયન સમુદ્રના ગ્રેટર એન્ટિલેસ દ્વીપસમૂહમાં, ક્યુબા અને જમૈકાની પૂર્વમાં અને બહામાસ અને ટર્ક્સ અને કેકોસ ટાપુઓની દક્ષિણે હિસ્પેનિઓલા ટાપુ પર સ્થિત એક દેશ છે. તે ટાપુના પશ્ચિમી ત્રણ-આઠમા ભાગ પર કબજો કરે છે જે તે ડોમિનિકન રિપબ્લિક સાથે વહેંચે છે. તેના દક્ષિણ-પશ્ચિમમાં નાનો નાવાસા ટાપુ આવેલો છે, જેના પર હૈતી દાવો કરે છે પરંતુ સંઘીય વહીવટ હેઠળ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના પ્રદેશ તરીકે વિવાદિત છે. હૈતી 27,750 કિમી 2 (10,714 ચોરસ માઇલ) કદમાં છે, કેરેબિયનમાં ક્ષેત્રફળ દ્વારા ત્રીજો સૌથી મોટો દેશ છે, અને તેની અંદાજિત વસ્તી 11.4 મિલિયન છે, જે તેને કેરેબિયનમાં સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતો દેશ બનાવે છે. રાજધાની પોર્ટ-ઓ-પ્રિન્સ છે.

આ ટાપુ પર મૂળ સ્વદેશી Taíno લોકોનો વસવાટ હતો, જેઓ દક્ષિણ અમેરિકામાં ઉદ્દભવ્યા હતા. પ્રથમ યુરોપિયનો ૫ ડિસેમ્બર ૧૪૯૨ ના રોજ ક્રિસ્ટોફર કોલંબસની પ્રથમ સફર દરમિયાન પહોંચ્યા હતા, જેઓ શરૂઆતમાં માનતા હતા કે તેમને ભારત અથવા ચીન મળી ગયું છે. કોલંબસે ત્યારપછી અમેરિકામાં પ્રથમ યુરોપીયન વસાહતની સ્થાપના કરી, લા નવીદાદ, જે હવે હૈતીના ઉત્તરપૂર્વીય કિનારે છે.

૧૯૧૭ – કેનેડા ખાતે બે જહાજો વચ્ચેની ભીષણ ટક્કરમાં ઓછામાં ઓછા ૧૫૦૦ (પંદરસો) વ્યક્તિઓનાં મરણ થયાં.

૬ ડિસેમ્બર, ૧૯૧૭ ની  સવારે, એક ફ્રેન્ચ કપ્તાન તેના જહાજ, એસએસ મોન્ટ બ્લેન્કને, કેનેડાના મુખ્ય એટલાન્ટિક બંદર હેલિફેક્સના થાંભલા તરફ લઈ જતી ચેનલ ઉપર લઈ ગયો. ૮.૩૦ પછી, જહાજ સમુદ્ર અને આંતરિક બંદર વચ્ચેના અડચણમાં ઉછળ્યું, તેણે કંઈક એવું જોવા માટે જોયું જે ત્યાં ન હોવું જોઈએ: એસએસ ઈમો, નોર્વેજીયન માલવાહક, તેની પાતળી સાંકડી બાજુએ સીધો તેની તરફ જઈ રહ્યો હતો 

બે વિશાળ જહાજોએ તેમની સીટીઓ વગાડી, કેટલાક નિરર્થક ટાળી શકાય તેવા દાવપેચનો પ્રયાસ કર્યો અને પછી અથડાયા હતા.

ઇતિહાસકાર રોજર માર્સ્ટર્સે કહ્યું, "દરિયાઇ દ્રષ્ટિએ, જે બન્યું તે ફેન્ડર બેન્ડર હતું." "તે માત્ર કાર્ગોનું પાત્ર હતું જેણે તેને જે હતું તે બનાવ્યું."

ઈમોએ જે ૩૦૦૦ ટનનો ફ્લોટિંગ બોમ્બ ફેંક્યો હતો. મોન્ટ બ્લેન્ક યુદ્ધના પ્રકોપ માટે યુરોપમાં બંધાયેલા યુદ્ધસામગ્રીથી ભરેલું હતું. તેના હોલ્ડ્સ ૨૫૦૦-ટન TNT અને પિક્રિક એસિડથી ભરાયેલા હતા. ડેક હાઇ-ઓક્ટેન બેનઝોલના બેરલથી ભરેલા હતા.

વિશ્લેષકોના મતે પરિણામી વિસ્ફોટ એ પૂર્વ અણુયુગનો સૌથી મોટો માનવસર્જિત વિસ્ફોટ હતો. તેણે વ્યસ્ત બંદર શહેરને તબાહ કરી નાખ્યું, વોટરફ્રન્ટના એક ચોરસ માઇલથી વધુનું સ્તરીકરણ કર્યું, ૨૦૦૦ થી વધુ લોકો માર્યા ગયા અને ૫૦૦૦ વધુ ઘાયલ થયા, જે હેલિફેક્સની વસ્તીના લગભગ ૧૨ ટકા છે. વિશાળ લોખંડનો પટ્ટો અદૃશ્ય થઈ ગયો, જે બંદરથી માઈલ દૂર પડોશીઓમાં ફાડી નાખતા શ્રાપનલમાં ફૂંકાઈ ગયો. તેના એન્કરનો અડધો ટન હિસ્સો હજુ પણ છે જ્યાં તે ૨.૫ માઇલ દૂર ઉતર્યો હતો. "હેલિફેક્સ" દાયકાઓ સુધી વિસ્ફોટની સરખામણીનું ધોરણ બની ગયું હતું, જ્યાં સુધી હિરોશિમાએ ૧૯૪૫માં તેનું સ્થાન લીધું ન હતું ત્યાં સુધી વિસ્ફોટક આપત્તિ તરીકે અજોડ હતી.

૧૯૪૬ – ભારતમાં હોમગાર્ડ સંગઠનની સ્થાપના થઈ.

હોમગાર્ડનો ઉદભવ મૂળ ૧૯૪૬માં અગાઉના બોમ્બે પ્રાંતમાં થયો હતો. આર્મી, નેવી, એરફોર્સ અને અન્ય સુરક્ષા એજન્સીઓ ઉપરાંત, બે સ્વૈચ્છિક સંસ્થાઓ - સિવિલ ડિફેન્સ અને હોમગાર્ડને કોઈપણ અપ્રિય પરિસ્થિતિમાં નાગરિકોને રક્ષણ પૂરું પાડવા માટે ઊભા કરવામાં આવ્યા હતા. તેથી, દર વર્ષે ૬ ડિસેમ્બરને સમગ્ર દેશમાં સંસ્થાના સ્થાપના દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. ૧૯૪૬માં તે દિવસે, નાગરિક વિકૃતિઓ અને કોમી રમખાણોના ઉથલપાથલના સમયગાળા દરમિયાન, અગાઉના બોમ્બે પ્રેસિડેન્સીમાં, મોરારજી દેસાઈની આગેવાની હેઠળ, પોલીસના સહાયક તરીકે વહીવટની મદદ માટે નાગરિક સ્વૈચ્છિક દળ તરીકે, પ્રથમ હોમગાર્ડ્સ યુનિટની કલ્પના કરવામાં આવી હતી અને વિકસાવવામાં આવી હતી. , ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન. ગૃહ મંત્રાલય હેઠળના રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના હોમગાર્ડ્સ અધિનિયમો અને નિયમો અનુસાર.

મહારાષ્ટ્ર હોમગાર્ડ્સનો ઉપયોગ સિવિલ ડિફેન્સ દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો જે ૧૯૫૨માં હોમ ડિફેન્સના નામ હેઠળ અસ્તિત્વમાં આવ્યો હતો (નવો નાગરિક સંરક્ષણ કાયદો ૧૯૬૮નો ૨૭ છે). આને ધ્યાનમાં રાખીને મહારાષ્ટ્ર હોમગાર્ડ્સ અને રાજ્ય સરકાર ૧૯૬૨માં બાહ્ય આક્રમણ દરમિયાન હોમગાર્ડ્સ અને સિવિલ ડિફેન્સને વિશ્વસનીય રીતે ગોઠવવામાં કેન્દ્ર સરકારને મદદ કરી શકે છે. ૧૯૫૬માં સુરતમાં પૂર; ૧૯૬૨ માં આસામમાં નાગરિક સંરક્ષણ પગલાંનું આયોજન; ૧૯૬૪ માં ગોવામાં સેન્ટ ઝેવિયર્સ બોડીના પ્રદર્શનમાં આપવામાં આવેલી વિશેષ સેવાઓ, વગેરે. તેઓએ બોમ્બે મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનના કર્મચારીઓની ઘણી હડતાલ દરમિયાન પણ યૌન સેવા પ્રદાન કરી, અને અગ્નિશમન દળ, પાણી પુરવઠો અને સંખ્યાબંધ હોસ્પિટલ સેવાઓ જેવી આવશ્યક સેવાઓનું સંપૂર્ણ સંચાલન કર્યું. 

૧૯૭૧ – ભારત સરકારે બાંગ્લાદેશને એક સ્વતંત્ર રાષ્ટ્રના રૂપમાં માન્યતા આપી.

બાંગ્લાદેશ એશિયા ખંડમાં આવેલો ભારત દેશનો પડોશી દેશ છે. ભારતના ભાગલા પડયા ત્યારે આ વિસ્તાર પૂર્વ પાકિસ્તાન તરીકે ઓળખાયેલો અને પાકિસ્તાન દેશના ભાગમાં ગયો હતો. બાંગ્લાદેશ ભારત-પાકિસ્તાનના ૧૯૭૧ના યુદ્ધ પછી સ્વતંત્ર દેશ બન્યો હતો.

25 માર્ચ, 1971ના રોજ શરૂ થયેલા ઓપરેશન સર્ચ લાઈટથી લઈને બાંગ્લાદેશના સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામ સુધી પૂર્વ પાકિસ્તાનમાં ભીષણ હિંસા થઈ હતી. બાંગ્લાદેશ સરકારના જણાવ્યા અનુસાર આ સમયગાળા દરમિયાન લગભગ 30 લાખ લોકો માર્યા ગયા હતા. જો કે, પાકિસ્તાન સરકાર દ્વારા રચાયેલ હમુદુર રહેમાન કમિશને તારણ કાઢ્યું હતું કે આ સમયગાળા દરમિયાન માત્ર ૨૬૦૦૦ લોકો મૃત્યુ પામ્યા હતા.

બાંગ્લાદેશ મુક્તિ યુદ્ધ દરમિયાન, બંગાળી રાષ્ટ્રવાદીઓએ સ્વતંત્રતાની ઘોષણા કરી અને મુક્તિ બાહિની (બાંગ્લાદેશી રાષ્ટ્રીય મુક્તિ આર્મી) ની રચના કરી. બાંગ્લાદેશની કામચલાઉ સરકારની સ્થાપના ૧૭ એપ્રિલ ૧૯૭૧ના રોજ કરવામાં આવી હતી, જેમાં પાકિસ્તાની રાષ્ટ્રીય વિધાનસભા અને પૂર્વ પાકિસ્તાની પ્રાંતીય એસેમ્બલીના ૪૬૯ ચૂંટાયેલા સભ્યોને બાંગ્લાદેશની બંધારણ સભામાં રૂપાંતરિત કરવામાં આવ્યા હતા. કામચલાઉ સરકારે એક ઘોષણા બહાર પાડી જે દેશનું વચગાળાનું બંધારણ બન્યું અને તેના મૂળભૂત સિદ્ધાંતો તરીકે "સમાનતા, માનવીય ગૌરવ અને સામાજિક ન્યાય" જાહેર કર્યા. મુજીબની અટકાયતને કારણે, સૈયદ નઝરુલ ઇસ્લામે કાર્યકારી રાષ્ટ્રપતિની ભૂમિકા સંભાળી, જ્યારે તાજુદ્દીન અહમદને બાંગ્લાદેશના પ્રથમ વડા પ્રધાન તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા. મુક્તિ બાહિની અને અન્ય બંગાળી ગેરિલા દળોએ બાંગ્લાદેશ દળોની રચના કરી, જે કામચલાઉ સરકારની લશ્કરી પાંખ બની. જનરલ એમ.એ.જી. ઉસ્માની અને અગિયાર સેક્ટર કમાન્ડરોની આગેવાની હેઠળ, દળોએ યુદ્ધ દરમિયાન ગ્રામ્ય વિસ્તારોને પકડી રાખ્યા હતા. તેઓએ પાકિસ્તાની દળો સામે વ્યાપક ગેરિલા કાર્યવાહી હાથ ધરી હતી. પરિણામે, રાજધાની ઢાકા સિવાય લગભગ સમગ્ર દેશને બાંગ્લાદેશ દળો દ્વારા નવેમ્બરના અંત સુધીમાં મુક્ત કરવામાં આવ્યો હતો.

૧૭૩૨ – વારેન હેસ્ટીંગ, ઈસ્ટ ઇંડિયા કંપનીના પ્રથમ ગવર્નર

હેસ્ટિંગ્સનો જન્મ ચર્ચિલ, ઓક્સફોર્ડશાયરમાં ૧૭૩૨ માં એક ગરીબ સજ્જન પિતા પેનિસ્ટો હેસ્ટિંગ્સ અને માતા હેસ્ટર હેસ્ટિંગ્સને ત્યાં થયો હતો, જેઓ જન્મ્યા પછી તરત જ મૃત્યુ પામ્યા હતા. પેનીસ્ટોન હેસ્ટિંગ્સની સંપત્તિની અછત હોવા છતાં, કુટુંબ ૧૨૮૧ થી ૧૭૧૫ સુધી સીધી લાઇનમાં ડેલ્સફોર્ડની જાગીરનું માલિક અને આશ્રયદાતા હતું. ચાર્લ્સ I ને આપવામાં આવેલા સમર્થનને કારણે કુટુંબની સંપત્તિમાં નોંધપાત્ર નુકસાન થયા પછી તેને છોડી દેવામાં આવ્યો હતો. 

વોરન હેસ્ટિંગ્સ (FRS) એક બ્રિટિશ સંસ્થાનવાદી વહીવટકર્તા હતા, જેમણે ફોર્ટ વિલિયમ (બંગાળ) ના પ્રેસિડેન્સીના પ્રથમ ગવર્નર, બંગાળની સુપ્રીમ કાઉન્સિલના વડા અને તેથી પ્રથમ ગવર્નર-જનરલ તરીકે સેવા આપી હતી. ૧૭૭૨-૧૭૮૫ માં બંગાળનું. તેમને અને રોબર્ટ ક્લાઈવને ભારતમાં બ્રિટિશ સામ્રાજ્યનો પાયો નાખવાનો શ્રેય આપવામાં આવે છે. તેઓ એક મહેનતુ આયોજક અને સુધારક હતા. ૧૭૭૯-૧૭૮૪માં તેમણે મૂળ રાજ્યો અને ફ્રેન્ચોના ગઠબંધન સામે ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપનીના દળોનું નેતૃત્વ કર્યું. અંતે, સુવ્યવસ્થિત બ્રિટિશ પક્ષે પોતાનો દબદબો રાખ્યો, જ્યારે ફ્રાન્સે ભારતમાં પ્રભાવ ગુમાવ્યો. ૧૭૮૭માં, તેમના પર ભ્રષ્ટાચારનો આરોપ મૂકવામાં આવ્યો હતો અને મહાભિયોગ કરવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ લાંબા ટ્રાયલ પછી ૧૭૯૫ માં નિર્દોષ છૂટ્યા હતા. તેમને ૧૮૧૪માં પ્રિવી કાઉન્સિલર બનાવવામાં આવ્યા હતા.

૧૯૭૪ – રવીશ કુમાર, ભારતીય પત્રકાર અને લેખક

રવીશ કુમાર (જન્મ તા.૫ ડિસેમ્બર ૧૯૭૪) એક ભારતીય પત્રકાર, લેખક અને મીડિયા વ્યક્તિત્વ છે. તેઓ NDTV ઈન્ડિયાના વરિષ્ઠ એક્ઝિક્યુટિવ એડિટર હતા. તેણે ચેનલના ફ્લેગશિપ વીક-ડે ​​શો પ્રાઇમ ટાઈમ, હમ લોગ, રવીશ કી રિપોર્ટ અને દેસ કી બાત સહિત અનેક કાર્યક્રમોનું આયોજન કર્યું હતું.

કુમારને બે વાર રામનાથ ગોએન્કા એક્સેલન્સ ઇન જર્નાલિઝમ એવોર્ડ ઓફ ધ યર બેસ્ટ જર્નાલિસ્ટ માટે એનાયત કરવામાં આવ્યો છે અને ૨૦૧૯ માં રેમન મેગ્સેસે એવોર્ડ મેળવનાર પાંચમા ભારતીય પત્રકાર બન્યા છે.

કુમારનો જન્મ ૫ ડિસેમ્બર ૧૯૭૪ ના રોજ બિહારના પૂર્વ ચંપારણ જિલ્લાના અરેજ નજીક જીતવારપુર ગામમાં બલિરામ પાંડેને ત્યાં થયો હતો. તેમણે હાઈસ્કૂલનું શિક્ષણ લોયોલા હાઈસ્કૂલ, પટનામાંથી મેળવ્યું. બાદમાં તેઓ ઉચ્ચ અભ્યાસ માટે દિલ્હી ગયા. તેમણે દિલ્હી યુનિવર્સિટી સાથે સંલગ્ન દેશબંધુ કોલેજમાંથી સ્નાતક થયા હતા. આખરે તેણે ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ માસ કોમ્યુનિકેશનમાંથી હિન્દી પત્રકારત્વમાં પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએટ ડિપ્લોમામાં પ્રવેશ મેળવ્યો હતો.

૧૯૯૪ થી ૨૦૨૨ સુધી તેઓ એનડીટીવી ઈન્ડિયા દ્વારા નિયુક્ત થયા, છેવટે વરિષ્ઠ નિર્દેશક તરીકે. તેણે ચેનલના ફ્લેગશિપ વીક-ડે ​​શો પ્રાઇમ ટાઇમ, હમ લોગ, રવીશ કી રિપોર્ટ અને દેસ કી બાત સહિત અનેક કાર્યક્રમોનું આયોજન કર્યું હતું.

તેમના પત્રકારત્વ માટે ભૂતકાળમાં તેમને જાનથી મારી નાખવાની ધમકીઓ મળી છે.

૩૦ મી નવેમ્બર ૨૦૨૨ના રોજ, ચેનલના સ્થાપકો અને પ્રમોટરો પ્રણય રોય અને રાધિકા રોયે RRPR હોલ્ડિંગ પ્રાઈવેટ લિમિટેડ (RRPRH) ના બોર્ડ પરના ડિરેક્ટર તરીકે રાજીનામું આપ્યાના એક દિવસ પછી,પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના નજીકના સાથી અદાણી ગ્રૂપ દ્વારા પ્રતિકૂળ ટેકઓવરને સ્વીકારીને, તેમણે NDTVમાંથી રાજીનામું આપ્યું છે. 

૧૯૧૨ – ઇચ્છારામ દેસાઈ, ગુજરાતી લેખક, સંપાદક, અનુવાદક અને પત્રકાર 

તેમણે પ્રાથમિક શિક્ષણ પૂર્ણ ન કર્યું હોવા છતાં, તેમણે અનેક સમાચારપત્રો અને સામયિકો સાથે કામ કર્યું હતું અને સંખ્યાબંધ નવલકથાઓ લખી હતી તેમજ ભાષાંતર કર્યું હતું.

તેમનો જન્મ ૧૦ ઓગસ્ટ ૧૮૫૩ના રોજ સુરતમાં થયો હતો. તેમણે અંગ્રેજી છઠ્ઠા ધોરણ સુધી અભ્યાસ કર્યો અને તેમની યુવાનીમાં હસ્તપ્રતોમાં રસ કેળવ્યો. તેઓ થોડો સમય દેશીમિત્ર છાપખાનામાં બીબાં ગોઠવવાનું શીખ્યા. ૧૮૭૬માં તેઓ મુંબઈ સ્થાયી થયા. ૧૮૭૬માં તેમણે મુંબઈમાં આર્યમિત્ર સાપ્તાહિક ચાર મહિના ચલાવ્યું અને પછી મુંબઇ સમાચારમાં પ્રૂફરીડર તરીકે જોડાયા. ૧૮૭૮માં તેઓ સુરત પાછા આવ્યા અને સ્વતંત્રતા માસિક શરૂ કર્યું, જેને નર્મદે નામ આપેલું.

તેમાં પ્રકાશિત રાજ્કીય લખાણો માટે રાજદ્રોહના ગુનાસર અંગ્રેજ સરકારે ધરપકડ કરી, પણ ફિરોઝશાહ મહેતાની સહાયથી નિર્દોષ ઠર્યા. ૧૮૮૦માં મુંબઈ જઈ મિત્રોની અને મુંબઈના સાક્ષરોની સહાયથી ૧૯૦૭માં ગુજરાતી સાપ્તાહિકનો પ્રારંભ કર્યો અને ઘણી આર્થિક કટોકટી તથા સરકારી દરમિયાનગીરી વચ્ચે પણ મૃત્યુપર્યંત તે ચલાવ્યું. ૫ ડિસેમ્બર ૧૯૧૨ના રોજ તેમનું અવસાન થયું.