ભારતમાં અત્યાર સુધી કેટલી મહિલાઓ વડાપ્રધાન, રાષ્ટ્રપતિ અને મુખ્યમંત્રી બની છે ?
સંસદનું વિશેષ સત્ર ચાલી રહ્યું છે અને લોકસભામાં મહિલા અનામત એટલે કે નારી શક્તિ વંદન કાયદા અંગે ચર્ચા ચાલી રહી છે. આ સમય દરમિયાન, ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP) અને કોંગ્રેસ વચ્ચે આ બિલ પસાર કરીને શ્રેય લેવા માટે સ્પર્ધા છે. ગઈકાલે જ્યારે સોનિયા ગાંધીએ કહ્યું કે કોંગ્રેસ બિલ લાવી હતી ત્યારે તેની શરૂઆત થઈ.
આ પછી ભાજપે કહ્યું કે આ માત્ર પાર્ટી અને વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનું બિલ છે. મહિલાઓને તેમનો અધિકાર મળતો રહેશે. હાલમાં નવી સંસદમાં મહિલા આરક્ષણ બિલ પર ચર્ચા ચાલી રહી છે અને આશા છે કે આ બિલ પણ પસાર થઈ જશે. એક તરફ મહિલાઓ માટે અનામતની વાતો થાય છે તો બીજી તરફ દેશના મોટાભાગના રાજ્યોમાં એક મહિલા મુખ્યમંત્રી પણ નથી. આવો જાણીએ આઝાદી બાદ દેશમાં કેટલી મહિલાઓ રાષ્ટ્રપતિ, વડાપ્રધાન અને મુખ્યમંત્રી બની છે તેના પર નજર કરીએ
મહિલા રાષ્ટ્રપતિ
જો આપણે મહિલા રાષ્ટ્રપતિ બનવાની વાત કરીએ તો દેશમાં અત્યાર સુધી માત્ર બે જ મહિલાઓ આ પદ માટે ચૂંટાઈ છે. દેશના પ્રથમ મહિલા રાષ્ટ્રપતિ પ્રતિભા દેવી સિંહ પાટીલ હતા જેમણે 25 જુલાઈ 2007 થી 25 જુલાઈ 2012 સુધી આ પદ સંભાળ્યું હતું. કોંગ્રેસની આગેવાની હેઠળની યુપીએ સરકાર દરમિયાન તેઓ રાષ્ટ્રપતિ હતા. આ પછી વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં વર્તમાન એનડીએ સરકાર દરમિયાન દ્રૌપદી મુર્મુ રાષ્ટ્રપતિ બન્યા. જેઓ હાલમાં રાષ્ટ્રપતિ પદ પર છે..
મહિલા વડા પ્રધાન
જો આપણે મહિલા વડાપ્રધાનની વાત કરીએ તો દેશના એકમાત્ર મહિલા પીએમ ઈન્દિરા ગાંધી હતા. તે ભારતના ત્રીજા વડા પ્રધાન હતા જેમણે 1966 થી 1977 સુધી સતત ત્રણ ઇનિંગ્સ માટે આ પદ સંભાળ્યું હતું. આ પછી તેણે 1980 થી 1984 સુધી ચોથી ઇનિંગ રમી. 31 ઓક્ટોબર 1984ના રોજ તેમની હત્યા કરવામાં આવી હતી.
મહિલા મુખ્યમંત્રી
આ સિવાય જો આપણે મહિલા મુખ્યમંત્રીઓની વાત કરીએ તો ભારતમાં અત્યાર સુધીમાં 16 મહિલા મુખ્યમંત્રી બની ચૂકી છે. કોંગ્રેસના શાસનમાં દેશના પ્રથમ મહિલા મુખ્યમંત્રી સુચેતા કૃપાલાની હતા. જેમણે 2 ઓક્ટોબર 1963ના રોજ ઉત્તર પ્રદેશના મુખ્યમંત્રી તરીકેનો કાર્યભાર સંભાળ્યો હતો. આ પછી કોંગ્રેસના શાસનમાં શીલા દીક્ષિત દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી બન્યા, જેમણે 15 વર્ષ સુધી મુખ્યમંત્રી તરીકે કાર્યભાર સંભાળ્યો. આ પછી AIADMKના જે જયલલિતા તમિલનાડુના મુખ્યમંત્રી બન્યા. પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્યપ્રધાન મમતા બેનર્જી પણ એવા લોકોમાં સામેલ છે જેમનો કાર્યકાળ લાંબો ચાલ્યો.
દેશના મહિલા મુખ્યમંત્રીઓની યાદી-
સુચેતા કૃપાલાની- ઉત્તર પ્રદેશ,
નંદિની સતપથી- ઓડિશા,
શશિકલા કાકોડકર- ગોવા,
અનવરા તૈમૂર- આસામ,
વીએન જાનકી રામચંદ્રન- તમિલનાડુ,
જે જયલલિતા- તમિલનાડુ,
માયાવતી- ઉત્તર પ્રદેશ,
રાજીન્દર કૌર ભટ્ટલ- પંજાબ,
રાબરી દેવી- બિહાર,
સુષ્મા સ્વરાજ.- દિલ્હી,
શીલા દીક્ષિત- દિલ્હી,
ઉમા ભારતી- મધ્યપ્રદેશ,
વસુંધરા રાજે- રાજસ્થાન,
મમતા બેનર્જી- પશ્ચિમ બંગાળ,
આનંદીબેન પટેલ- ગુજરાત,
મહેબૂબા મુફ્તી- જમ્મુ અને કાશ્મીર