• Raksha Bandhan 2025 : ભાઈ-બહેનના પવિત્ર સંબંધનો તહેવાર
• બહેન જમણા હાથ પર રાખડી કેમ બાંધે છે? 
• ડિજિટલ યુગમાં પણ અકબંધ છે રાખડીનું પવિત્રતાનું બંધન
• રક્ષાબંધન, પરિવારને જોડતો તહેવાર

Raksha Bandhan : રક્ષાબંધન એ ભારતીય સંસ્કૃતિનો એક મહત્વપૂર્ણ તહેવાર છે, જે ભાઈ અને બહેનના અતૂટ પ્રેમ અને વિશ્વાસના બંધનને દર્શાવે છે. આ દિવસે બહેનો પોતાના ભાઈઓના કાંડા પર રાખડી બાંધીને તેમના લાંબા આયુષ્ય, સમૃદ્ધિ અને ખુશીની કામના કરે છે, જ્યારે ભાઈઓ બહેનોની સુરક્ષા અને સન્માનનું વચન આપે છે. ભારતભરમાં આ તહેવાર ધામધૂમ અને ઉત્સાહથી ઉજવવામાં આવે છે, જેમાં પરિવારો એકબીજા સાથે પ્રેમ અને સ્નેહની ક્ષણો વહેંચે છે. પંચાંગ અનુસાર, 2025માં રક્ષાબંધન 9 ઓગસ્ટ, શનિવારે ઉજવાશે, જે શ્રાવણ માસના શુક્લ પક્ષની પૂર્ણિમાનો દિવસ છે. આ તહેવાર સાથે જોડાયેલી એક માન્યતા છે કે રાખડી હંમેશા ભાઈના જમણા હાથ પર બાંધવામાં આવે છે, જેની પાછળ ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક મહત્વ છુપાયેલું છે.

જમણા હાથ પર રાખડી બાંધવાનું ધાર્મિક મહત્વ

હિન્દુ ધર્મમાં જમણો હાથ શુભતા અને પવિત્રતાનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. રક્ષાબંધન (Raksha Bandhan) પર બહેનો ભાઈના જમણા કાંડા પર રાખડી બાંધે છે, કારણ કે આ હાથ ધાર્મિક વિધિઓ, પૂજા અને શુભ કાર્યો માટે વપરાય છે. શાસ્ત્રો અનુસાર, જમણો હાથ 'કર્મ'નું પ્રતીક છે, જે શક્તિ, નિશ્ચય અને રક્ષણનું સૂચક છે. જ્યારે બહેન રાખડી બાંધે છે, ત્યારે તે ભાઈ પાસેથી રક્ષણ અને સમર્થનની અપેક્ષા રાખે છે, અને આ પવિત્ર રક્ષાસૂત્ર જમણા હાથ પર બાંધવાથી આ બંધન વધુ મજબૂત બને છે. ઉપરાંત, હિન્દુ પરંપરામાં ભગવાન વિષ્ણુ, શ્રી રામ અને શ્રી કૃષ્ણ જેવા દેવતાઓ સાથે જોડાયેલા ધાર્મિક કાર્યોમાં પણ જમણા હાથનો ઉપયોગ થાય છે. ઉદાહરણ તરીકે, યજ્ઞ કે પૂજા દરમિયાન પ્રસાદ જમણા હાથથી ચઢાવવામાં આવે છે. આથી, રાખડી જેવો પવિત્ર દોરો પણ જમણા હાથ પર બાંધવાની પરંપરા આજે પણ જળવાઈ રહી છે.

Raksha Bandhan ની ઉજવણી અને પૂજા વિધિ

રક્ષાબંધનના દિવસે પૂજા અને વિધિઓનું વિશેષ મહત્વ છે. આ દિવસે સવારે વહેલા ઉઠીને સ્નાન કરી, સ્વચ્છ વસ્ત્રો ધારણ કરવા જોઈએ. બહેનોએ પૂજા માટે થાળી તૈયાર કરવી જોઈએ, જેમાં રાખડી, રોલી, ચોખા, ઘીનો દીવો, મીઠાઈ અને ફૂલોનો સમાવેશ થાય. પૂજા શરૂ કરતા પહેલા ઘરના મંદિરમાં બેસીને ભગવાન ગણેશ અને માતા લક્ષ્મીની પૂજા કરવી શુભ માનવામાં આવે છે, કારણ કે ગણેશજી સર્વ વિઘ્નોનો નાશ કરે છે. પૂજા દરમિયાન દીવો પ્રગટાવી, ગણેશજી અને માતા લક્ષ્મીની મૂર્તિ કે ચિત્ર સામે આરતી કરવી જોઈએ. આ પછી, બહેન ભાઈના કપાળે રોલીથી તિલક લગાવે છે અને જમણા કાંડા પર રાખડી બાંધે છે, સાથે જ ભાઈના સ્વાસ્થ્ય, સફળતા અને ખુશી માટે પ્રાર્થના કરે છે. પૂજા પૂર્ણ થયા બાદ, ભાઈ-બહેન એકબીજાને મીઠાઈ ખવડાવીને આનંદ વ્યક્ત કરે છે. ભાઈ બહેનને ભેટ આપીને પોતાનો પ્રેમ અને જવાબદારી દર્શાવે છે.

રક્ષાબંધનનું સાંસ્કૃતિક અને સામાજિક મહત્વ

રક્ષાબંધન માત્ર ધાર્મિક તહેવાર જ નથી, પરંતુ તે પરિવારના સભ્યો વચ્ચેના ભાવનાત્મક જોડાણને પણ મજબૂત કરે છે. આ તહેવાર ભાઈ-બહેનના સંબંધોમાં વિશ્વાસ અને સમર્પણનું પ્રતિક છે. આધુનિક સમયમાં, રક્ષાબંધનની ઉજવણીમાં ઘણો ફેરફાર જોવા મળે છે, જેમાં ડિજિટલ રાખડી અને ઓનલાઈન ભેટોનો ટ્રેન્ડ વધ્યો છે, પરંતુ તેનું મૂળ મહત્વ અકબંધ રહ્યું છે. આ દિવસે લોકો દૂર-દૂર રહેતા ભાઈ-બહેનો સાથે પણ સંપર્ક સાધીને આ તહેવારની ખુશી વહેંચે છે. રક્ષાબંધન એક એવો અવસર છે જે પરિવારોને એકજૂથ કરી, પ્રેમ અને એકતાનો સંદેશ આપે છે.

આ પણ વાંચો :  RakshaBandhan 2025:રક્ષાબંધન પર કરો આ 4 સરળ ઉપાય, ભાઈ-બહેનના જીવનમાં આવશે સુખ અને સમૃદ્ધિ