The Bengal Files : મમતા દીદી એ વાત કેવી રીતે સ્વીકારી શકે કે વિવેક અગ્નિહોત્રીએ  'ધ બંગાલ ફાઇલ્સ'ના ટ્રેલર લોન્ચ માટે એ દિવસ પસંદ કર્યો હતો કે કોઈ તે તારીખે આવીને તે તારીખ સાથે જોડાયેલા ઘા ફરીથી ખોલી રહ્યું છે. એ તારીખ 16 ઓગસ્ટ હતી, જે દિવસે મુસ્લિમ લીગે 1946માં 'ડાયરેક્ટ એક્શન ડે' (Direct Action Day) જાહેર કર્યો હતો જેથી બ્રિટિશ, કોંગ્રેસ અને હિન્દુઓ સ્વીકારે કે પાકિસ્તાન સિવાય બીજો કોઈ વિકલ્પ નથી. તે દિવસે હજારો હિન્દુઓની કતલ કરવામાં આવી હતી, મુસ્લિમોના ઉગ્ર ટોળાએ સેંકડો હિન્દુ મહિલાઓ પર બળાત્કાર ગુજાર્યો હતો અને તેમના નગ્ન શરીરને ઇમારતોની બારીઓમાંથી લટકાવી દીધા હતા.

સામાન્ય રીતે દિલ્હીમાં આવા કાર્યક્રમો રિલીઝના એક અઠવાડિયા પહેલા યોજવામાં આવે છે. આવા કાર્યક્રમો માટે, નિર્માતાને પોલીસ કે મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન વગેરેની પરવાનગીની જરૂર હોતી નથી, કારણ કે ન તો આટલા બધા લોકો આવે છે અને ન તો સામાન્ય લોકોને ત્યાં જવાની મંજૂરી હોય છે. પરંતુ કોલકાતા પોલીસે માત્ર વીજળીના વાયરો જ કાપી નાખ્યા, પણ પરવાનગીના કાગળો પણ માંગ્યા.

The Bengal Files-કોલકાતા હાઈકોર્ટે FIR પર 26 ઓગસ્ટ સુધી સ્ટે આપ્યો

બે પોલીસ સ્ટેશનની પોલીસ એવી રીતે એકઠી થઈ ગઈ જાણે કોઈ ગેંગસ્ટર સામે લડવા જઈ રહી હોય. એક પોલીસ અધિકારી સ્ટેજ પર આવ્યા અને કાર્યક્રમ અટકાવ્યો અને સાદા કપડામાં આવેલા એક પોલીસકર્મીએ ટ્રેલર વગાડતા સ્થળ પરથી લેપટોપ લઈ લીધો. જ્યારે વિવેકે તેમને રોક્યા, ત્યારે તેમણે મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન પાસેથી પરવાનગી માંગી. વિવેક સામે FIR પણ નોંધવામાં આવી. જોકે, બાદમાં કોલકાતા હાઈકોર્ટે FIR પર 26 ઓગસ્ટ સુધી સ્ટે આપ્યો.

વિવેક અગ્નિહોત્રી(Vivek Agnihotri) કોલકાતા પહોંચતાની સાથે જ તેમને ખબર પડી કે રાજકીય દબાણ હેઠળ, ટ્રેલર લોન્ચમાં સામેલ થિયેટર ગ્રુપ ફિલ્મમાંથી ખસી ગયું છે, ત્યારબાદ વિવેકે આ ફાઇવ સ્ટાર હોટલ તરફ વળ્યા. જોકે, TMCના નેતાઓ ધાકધમકી આપવાના આરોપોને સ્પષ્ટપણે નકારી રહ્યા છે.

The Bengal Files-બંગાળી અભિનેતા શાશ્વત ચેટર્જી TMCના પક્ષકાર

'જગ્ગા જાસૂસ' અને 'કલ્કી' જેવી મોટી હિન્દી ફિલ્મોથી ચર્ચામાં આવેલા પ્રખ્યાત બંગાળી અભિનેતા શાશ્વત ચેટર્જી કહી રહ્યા છે કે તેમને કહેવામાં આવ્યું હતું કે ફિલ્મનું નામ 'દિલ્હી ફાઇલ્સ' છે. વિવેક અગ્નિહોત્રી કહે છે કે શાશ્વત ફક્ત તે જ કહી રહ્યા છે જે તૃણમૂલના લોકો તેમને કહેવા માટે મજબૂર કરી રહ્યા છે. તેમને કહેવામાં આવ્યું હતું કે તે 'દિલ્હી ફાઇલ્સ: બંગાળ ચેપ્ટર' છે, નામ પછીથી બદલવામાં આવ્યું હતું, ત્યારે પણ તેઓ જાણતા હતા.

જોકે, ગોપાલ પાઠા (Gopal Patha) ની ભૂમિકા ભજવી રહેલા બંગાળી અભિનેતા સૌરવ દાસ ચૂપ છે. અનુપમ ખેર, મિથુન ચક્રવર્તી, દર્શન કુમાર વગેરે તેમની સાથે છે. આ દરમિયાન, ગોપાલ પાઠાના પૌત્ર, જેમને વિવેક હિન્દુઓ અને કોલકાતાના રક્ષક તરીકે રજૂ કરી રહ્યા છે, સનાતન મુખર્જી ગુસ્સે થયા અને તેમણે વિવેક વિરુદ્ધ FIR નોંધાવી. તે સમજવું સરળ નથી કે તેમની સમસ્યા પરિવાર પાસેથી પરવાનગી ન લેવાને કારણે છે કે તૃણમૂલ કે મુસ્લિમોના ડરને કારણે છે. તે કહે છે કે પરિવાર પાસે બે માંસની દુકાનો હતી, પરંતુ તેમને 'કસાઈ' કહેવા જોઈતા ન હતા.

વોટ બેંક રાજકારણ

તાજેતરમાં, ફિલ્મ નિર્માતા સુદીપ્તો સેનને શ્રેષ્ઠ દિગ્દર્શકનો રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર મળ્યો છે, મમતા બેનર્જીએ પણ પશ્ચિમ બંગાળમાં તેમની ફિલ્મ 'ધ કેરળ સ્ટોરી' (The Kerala Story) પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. બાદમાં, સુપ્રીમ કોર્ટના આદેશ પર ફિલ્મ પરનો પ્રતિબંધ હટાવવો પડ્યો. આવો જ એક કેસ 'ધ ડાયરી ઓફ વેસ્ટ બંગાળ' ('The Diary of West Bengal')નો હતો. 2023 માં, આ ફિલ્મના દિગ્દર્શક સનોજ મિશ્રા પર બંગાળને બદનામ કરવાનો આરોપ મૂકવામાં આવ્યો હતો. તેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે મમતા સરકારની રોહિંગ્યા મુસ્લિમો પ્રત્યે પક્ષપાતી નીતિ અને હિન્દુ તહેવારો પર પ્રતિબંધ જેવા મુદ્દાઓ ઉઠાવવામાં આવ્યા છે. સનોજ મિશ્રા સામે FIR દાખલ કરવામાં આવી હતી અને તેમને પૂછપરછ માટે પોલીસ સ્ટેશન બોલાવવામાં આવ્યા હતા. નિર્માતાઓ પર એટલું દબાણ કરવામાં આવ્યું હતું કે હવે કોઈને ખબર નથી કે આ ફિલ્મ ક્યાં ગઈ.

બંગાળી દિગ્દર્શક રાહુલ મુખર્જી પર ગયા વર્ષે ફેડરેશન ઓફ સિને ટેકનિશિયન એન્ડ વર્કર્સ ઓફ ઈસ્ટર્ન ઈન્ડિયા દ્વારા ત્રણ મહિના માટે પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો. કારણ એ હતું કે તેમણે સ્થાનિક ટેકનિશિયનોને જાણ કર્યા વિના અને ઉપયોગ કર્યા વિના બાંગ્લાદેશમાં OTT ફિલ્મનું શૂટિંગ કર્યું હતું. સ્વાભાવિક રીતે જ મામલો મમતા બેનર્જીની કોર્ટમાં ઉકેલાઈ ગયો હતો. આ બહાના પર સરકારે એક સમીક્ષા સમિતિની પણ રચના કરી હતી જેથી અન્ય નિર્માતાઓની સિરિયલો કે ફિલ્મોમાં પણ દખલગીરી થઈ શકે.

સુપ્રીમ કોર્ટે પાઠ ભણાવ્યો હતો

2019 માં, બંગાળી ફિલ્મ નિર્માતા અનિક દત્તાએ 'ભવિષ્યેર ભૂત' ફિલ્મ બનાવી. રિલીઝના બીજા જ દિવસે, સિનેમા હોલએ ફિલ્મ બતાવવાનો સ્પષ્ટ ઇનકાર કર્યો હતો, જ્યારે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે તેમણે ફક્ત એટલું જ કહ્યું કે 'ઉપરથી આદેશ છે.' આરોપ લગાવવામાં આવ્યા હતા કે આ ફિલ્મમાં તૃણમૂલ અને કેટલાક અન્ય રાજકીય પક્ષોને નિશાન બનાવવામાં આવ્યા છે.

આ ગુંડાગીરી સામે અનિક દત્તા સુપ્રીમ કોર્ટમાં ગયા. મુખ્ય ન્યાયાધીશ ચંદ્રચુડની આગેવાની હેઠળની સુપ્રીમ કોર્ટની બેન્ચે અભિવ્યક્તિ સ્વતંત્રતાનું ઉલ્લંઘન કરવા બદલ મમતા સરકાર પર 20 લાખ રૂપિયાનો દંડ ફટકાર્યો. તેમ છતાં, મમતા સરકારના ડરને કારણે, ઘણા સિનેમા હોલ તે ફિલ્મ બતાવવા માટે સંમત થયા ન હતા.

તાજેતરમાં  ફિલ્મ લોકો અને થિયેટર માલિકોને નિયંત્રિત કરવા માટે, તેમની વચ્ચે અણબનાવ બનાવવા માટે, મમતાએ એક નવી યોજના બનાવી. એક સૂચના જારી કરવામાં આવી છે કે પ્રાઇમ ટાઇમ (બપોરે 3 વાગ્યાથી રાત્રે 9 વાગ્યા સુધી) દરમિયાન તમામ સિનેમા હોલ અને મલ્ટિપ્લેક્સમાં ઓછામાં ઓછો એક બંગાળી ફિલ્મ શો ફરજિયાત રહેશે. બંગાળી ફિલ્મ નિર્માતાઓ આ જાહેરાતથી ખુશ થશે, પરંતુ હિન્દી સિનેમા દ્વારા વધુ પૈસા, વધુ નામ અને ઓળખ કમાતા કલાકારો અને હિન્દી ફિલ્મોમાંથી વધુ પૈસા કમાતા સિનેમા હોલના માલિકો માટે આ આઘાતજનક છે.

તે ફિલ્મ ઉદ્યોગનો ઉપયોગ કરે છે

મમતા બેનર્જીએ ઘણા બંગાળી ફિલ્મ સ્ટાર્સને સાંસદ અને ધારાસભ્ય બનાવ્યા છે. આમાં શતાબ્દી રોય, મીમી ચક્રવર્તી, નુસરત જહાં, મુનમુન સેન, તાપસ પાલ, ચિરંજીત, દેવશ્રી રોય અને ગાયિકા અદિતિ મુનશી જેવા ઘણા ચહેરાઓ શામેલ છે. બંગાળી ફિલ્મ ઉદ્યોગનો દરરોજ કોઈને કોઈ ચહેરો તૃણમૂલ કોંગ્રેસમાં જોડાય છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, સયંતિકા બેનર્જી, સોહમ ચક્રવર્તી, દિગ્દર્શક રાજ ચક્રવર્તી, જૂન મલૈયા, કંચન મલિક અને સયાની ઘોષ જેવા ચહેરાઓ તૃણમૂલ કોંગ્રેસમાં જોડાયા છે. તે અન્ય પક્ષોમાંથી પણ કોઈને લેવાનો વિરોધ કરતી નથી; દરેક વ્યક્તિ શત્રુઘ્ન સિંહા અને બાબુલ સુપ્રિયો વિશે જાણે છે જે ભાજપથી નારાજ છે. મમતા બેનર્જી નિયમિતપણે બંગાળી ગીતકારોને તેમની પાર્ટીની રેલીઓ અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોમાં આમંત્રિત કરે છે અને તેનું કારણ ફક્ત એક જ છે, તેમની વોટ બેંક જાળવી રાખવાનું.

'બંગાળ ફાઇલ્સ' મમતા બેનર્જી માટે દુ:ખદ સ્થળ કેમ છે?

'ધ બંગાળ ફાઇલ્સ' ફક્ત તૃણમૂલ કોંગ્રેસના કટ્ટર મતદારો જ 'ધ બંગાળ ફાઇલ્સ'થી નારાજ થઈ શકે છે, પરંતુ કોંગ્રેસ માટે તે ભાગલા જેટલું વિનાશક હશે. આખી વાર્તા પંડિત નેહરુની મહત્વાકાંક્ષાઓ સાથે જોડાયેલી છે, જેમણે પુસ્તકોમાં દરેક વસ્તુ માટે ઝીણાને દોષી ઠેરવ્યા હતા. ગાંધીજી દ્વારા અહિંસાના વ્રતનો ભંગ કરવા પર પણ પ્રશ્નો ઉભા થશે.

'ટાઈમ' મેગેઝિને 'ડાયરેક્ટ એક્શન ડે' ની જાહેરાત પછી થયેલા હત્યાકાંડમાં ઓછામાં ઓછા 20,000 હત્યાઓ વિશે લખ્યું હતું. માર્ગારેટ બર્ક હાઈટે 'લાઈફ' મેગેઝિન માટે હત્યાકાંડના થોડા દિવસો પછી કેટલાક ફોટા લીધા હતા. ટાઈમે 2014 માં તે ફોટા પ્રકાશિત કર્યા. તેના કવર પિક્ચરને જોઈને તમે ચોંકી જશો, તે એક શેરીનો નજારો છે, દૂર દૂર સુધી મૃતદેહો પથરાયેલા છે, સેંકડો ગીધ તે મૃતદેહોને ચૂંટી રહ્યા છે, શેરીની બંને બાજુ ઘરો અને દુકાનોની છત પર એટલી જ સંખ્યામાં ગીધ બેઠા છે. તે હૃદયદ્રાવક છે કે ગીધ ઘણા દિવસોથી સડી રહેલા મૃતદેહોને ઉપાડવા આવ્યા, પરંતુ વહીવટ, પોલીસ કે સેના આવી ન હતી.

મુસ્લિમ લીગ અને કોંગ્રેસ બંનેએ તેની યોજનાને લીલી ઝંડી આપી હતી

૫ દિવસના નરસંહાર પછી, ૨૧ ઓગસ્ટે બંગાળમાં રાજ્યપાલ શાસન જાહેર કરવામાં આવ્યું અને ૨૨ ઓગસ્ટે સેના મોકલવામાં આવી. આ મેગેઝિનમાં સફાઈ કર્મચારીઓના ફોટા પણ છાપવામાં આવ્યા છે, જેમાં બતાવવામાં આવ્યું છે કે તેમને રૂમાલ કે માસ્કને બદલે આખા ગમછા બાંધવા પડ્યા.

ખરેખર તો આ આખો મામલો બ્રિટિશ સરકારના કેબિનેટ મિશન સાથે સંબંધિત છે. જૂનમાં, મુસ્લિમ લીગ અને કોંગ્રેસ બંનેએ તેની યોજનાને લીલી ઝંડી આપી હતી. આ યોજના હેઠળ, અવિભાજિત ભારતમાં મોટી મુસ્લિમ વસ્તી ધરાવતા વિસ્તારોને થોડી સ્વાયત્તતા આપવાની હતી. એટલે કે, કેન્દ્ર કેટલીક બાબતોમાં દખલ કરવાનો નહોતો. ૧૦ જુલાઈએ, નેહરુએ એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં કહ્યું કે અમને આ યોજના મંજૂર નથી. એટલે કે, એક રીતે, તેમણે ભાગલાને લીલી ઝંડી આપી.

જો કેટલાક વિસ્તારોને અવિભાજિત ભારતને થોડી સ્વાયત્તતા મળી હોત તો ? અંગ્રેજો ગયા પછી, બંધારણમાં ફેરફારો કરી શકાયા હોત, નહીં તો ભાગલા એક વિકલ્પ હતો. નેહરુની જીદને કારણે તે પહેલા થયું. ઝીણા, જેમને પાકિસ્તાન મળવાની ખાતરી નહોતી, તેમણે તરત જ આ તક ઝડપી લીધી અને જાહેર કર્યું કે હવે તેમને પાકિસ્તાન મળશે અને જાહેર કર્યું કે ૧૬ ઓગસ્ટના રોજ 'ડાયરેક્ટ એક્શન ડે' ઉજવવામાં આવશે. દેખાવ ખાતર, તેને સામૂહિક હડતાળ તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યું. રસપ્રદ વાત એ હતી કે તે દિવસોમાં કેન્દ્રમાં કોંગ્રેસ અને મુસ્લિમ લીગની સંયુક્ત રખેવાળ સરકાર હતી, જેના વડા પંડિત નેહરુ હતા.

બંગાળના મુખ્યમંત્રી હુસૈન શહીદ સુહરાવર્દીને નહેરૂજીનું પીઠબળ

ત્યારથી તૈયારીઓ શરૂ થઈ ગઈ. તે સમયે બંગાળના મુખ્યમંત્રી હુસૈન શહીદ સુહરાવર્દી હતા, જેમની રાજકીય કારકિર્દી મોતીલાલ નેહરુ દ્વારા રચાયેલી 'સ્વરાજ પાર્ટી'થી શરૂ થઈ હતી. જ્યારે ઝીણાએ નિવેદન આપ્યું કે, "હવે ફક્ત બે જ વિકલ્પો દેખાય છે, કાં તો વિભાજિત ભારત અથવા બરબાદ ભારત", ત્યારે સુહરાવર્દીએ ૧૬ ઓગસ્ટને જાહેર રજા જાહેર કરી. કોંગ્રેસના સ્થાનિક નેતાઓ સુહરાવર્દીના ઈરાદા અને કાવતરાને સમજવામાં સંપૂર્ણપણે નિષ્ફળ ગયા અને બંગાળ વિધાનસભામાં કોંગ્રેસના નેતા કિરણ શંકર રોયે ૧૪ ઓગસ્ટના રોજ હિન્દુ દુકાનદારોને ૧૬ તારીખે પોતાની દુકાનો ખુલ્લી રાખવા અપીલ કરી, જે વિનાશક સાબિત થઈ.

આ પણ વાંચો: Trishala Dutt cryptic post : શું સંજ્ય દત્તની પુત્રી ત્રિશાલા પરિવારથી નારાજ છે? રહસ્યમય પોસ્ટથી ખળભળાટ