• સ્પેનના જંગલમાં ફાટી નીકળ્યો ભીષણ દાવાનળ
• આગના કારણે બે ખેડૂતના મોત, 500 લોકોને અસર
• લીડા પ્રાંતમાં લાગેલી આગ પર કાબૂ મેળવવા પ્રયાસ
• 14 હજાર લોકોને આગમાંથી સુરક્ષિત સ્થળે ખસેડાયા
• વરસાદ શરૂ થતાં આગ પર કાબૂ મેળવવામાં રાહત

Massive Forest Fire : યુરોપના દક્ષિણ ભાગો હાલ ગંભીર હવામાન કટોકટીનો સામનો કરી રહ્યા છે, જેમાં સ્પેનના લીડા પ્રાંતમાં ફાટી નીકળેલા ભીષણ દાવાનળે ભારે નુકસાન પહોંચાડ્યું છે. આ આગને કારણે 2 ખેડૂતોના મોત થયાં છે. જ્યારે 500 લોકો પ્રભાવિત થયા છે અને 14,000 લોકોને સુરક્ષિત સ્થળોએ ખસેડવામાં આવ્યા છે. ગરમ પવનો, લાંબા દુષ્કાળ અને 39 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધીના ઊંચા તાપમાને આગની ગંભીરતામાં વધારો કર્યો. જોકે, વરસાદની શરૂઆતથી અગ્નિશામકોને આગ પર કાબૂ મેળવવામાં થોડી રાહત મળી. આ ઘટના માત્ર સ્પેન જ નહીં, પરંતુ ગ્રીસ, ઇટાલી, ફ્રાન્સ, પોર્ટુગલ અને તુર્કી જેવા દેશોમાં ફેલાયેલી જંગલની આગનો એક ભાગ છે, જે આબોહવા પરિવર્તનની ગંભીર ચેતવણી આપે છે.

લીડા પ્રાંતમાં દાવાનળની ભયાનકતા

સ્પેનના ઉત્તર-પૂર્વીય કેટેલોનિયા વિસ્તારના લીડા પ્રાંતમાં 1 જુલાઈ, 2025ના રોજ શરૂ થયેલી આગે 6,500 હેક્ટર વિસ્તારને નુકસાન પહોંચાડ્યું. આ આગ એટલી ઝડપથી ફેલાઈ કે તેની ગતિ કલાકદીઠ 28 કિલોમીટર સુધી પહોંચી, જે યુરોપમાં નોંધાયેલી સૌથી ઝડપી આગમાંની એક બની. આગના ધુમાડાના ગોટા 14,000 મીટરની ઊંચાઈ સુધી પહોંચ્યા, જે કેટેલોનિયાના અગ્નિશામકો દ્વારા નોંધાયેલો સૌથી મોટો ધુમાડાનો ગોટો હતો. આ આગમાં 2 ખેડૂતો, 1 માલિક અને 1 કામદાર, પોતાના વાહનો સુધી પહોંચવાનો પ્રયાસ કરતાં ફસાઈ ગયા અને તેમણે જીવ ગુમાવ્યો.

યુરોપમાં આબોહવા કટોકટીની અસર

યુરોપ હાલમાં 2025ના પ્રથમ મોટા ગરમીના મોજાનો સામનો કરી રહ્યું છે, જેમાં તાપમાન 42 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી પહોંચ્યું છે. સ્પેનની હવામાન એજન્સી AEMET અનુસાર, જૂન 2025 એ દેશનું સૌથી ગરમ જૂન મહિનો રહ્યું, જેનું સરેરાશ તાપમાન 23.6 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું, જે જુલાઈ અને ઓગસ્ટની સરેરાશથી પણ વધુ હતું. આ ગરમીના મોજાએ ગ્રીસમાં 28,000 હેક્ટરથી વધુ જંગલ વિસ્તાર બાળી નાખ્યો, જ્યારે ઇટાલીના સિસિલી અને સાર્દિનિયા, ફ્રાન્સના ઓડ વિસ્તાર અને તુર્કીના ઇઝમિરમાં પણ આગની ઘટનાઓએ ભારે નુકસાન કર્યું. યુરોપિયન યુનિયનની કોપરનિકસ સેટેલાઇટ સિસ્ટમે આગની ગંભીરતા અને તેના ફેલાવાને નોંધ્યું, જે આબોહવા પરિવર્તનની સીધી અસર દર્શાવે છે.

આગના કારણો અને આબોહવા પરિવર્તન

આગના મુખ્ય કારણોમાં લાંબા સમયથી ચાલતો દુષ્કાળ, ગરમ અને શુષ્ક પવનો અને અસામાન્ય રીતે ઊંચું તાપમાન જવાબદાર છે. આ ઉપરાંત, માનવસર્જિત બેદરકારી જેવી કે સિગારેટના ટુકડા, કેમ્પફાયરની ચિનગારીઓ અને વીજળીના તારમાંથી નીકળતા તણખા પણ આગનું કારણ બન્યા. કેટલાક વિસ્તારોમાં વીજળીના કડાકા પણ આગનું કારણ બન્યા. નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે આબોહવા પરિવર્તનથી ઉદ્ભવતી ગરમીના મોજાં અને શુષ્ક પરિસ્થિતિઓએ જંગલોને આગ માટે અત્યંત સંવેદનશીલ બનાવ્યા છે. વૈજ્ઞાનિકોના જણાવ્યા અનુસાર, ફોસિલ ઇંધણના દહનથી ઉત્પન્ન થતા ગ્રીનહાઉસ ગેસ અને વનનાબૂદીએ આ પરિસ્થિતિને વધુ ગંભીર બનાવી છે.

રાહત અને બચાવ કામગીરી

સ્પેન, ગ્રીસ, ઇટાલી અને અન્ય યુરોપિયન દેશોમાં આગ પર કાબૂ મેળવવા માટે સંકલિત પ્રયાસો ચાલી રહ્યા છે. ફ્રાન્સ, સ્વીડન, પોલેન્ડ અને જર્મનીએ અગ્નિશામક વિમાનો, હેલિકોપ્ટર અને તાલીમ પામેલી ટીમો મોકલી છે. યુરોપિયન યુનિયનની કટોકટી વ્યવસ્થાપન સેવાઓ (UCPM) દ્વારા વિમાન, ડ્રોન અને ઉપગ્રહોની મદદથી આગ પર નજર રાખવામાં આવી રહી છે. સ્પેનના લીડા પ્રાંતમાં વરસાદની શરૂઆતથી આગ નિયંત્રણમાં આવી, પરંતુ હજુ પણ ઊંચા તાપમાનને કારણે સતર્કતા જાળવવામાં આવી રહી છે. કેટેલોનિયાના અગ્નિશામકો અને મોસોસ ડી’એસ્ક્વાડ્રા પોલીસ દળ આગના કારણોની તપાસ કરી રહ્યા છે.

મુખ્ય અસરગ્રસ્ત વિસ્તારો અને પરિણામો

આગની અસર માત્ર લીડા પ્રાંત સુધી મર્યાદિત નથી. ગ્રીસના એથેન્સ, ક્રેટ અને પેલોપોનીસ વિસ્તારોમાં આગે મોટા પાયે વિનાશ કર્યો છે. ઇટાલીના સિસિલી અને સાર્દિનિયામાં પણ આગે ઘરો, પર્યટન સ્થળો અને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને નુકસાન પહોંચાડ્યું છે. તુર્કીના ઇઝમિરમાં 50,000થી વધુ લોકોને સ્થળાંતર કરવું પડ્યું, જ્યારે ફ્રાન્સના ઓડ વિસ્તારમાં કેમ્પસાઇટ અને એબીને ખાલી કરાવવામાં આવ્યા. આગ અને ગરમીના ધુમાડાને કારણે એથેન્સ, કેનેરી ટાપુઓ અને સિસિલીના એરપોર્ટ્સ પર ફ્લાઇટ્સ રદ થઈ અથવા મોડી પડી. શાળાઓ, ઓફિસો અને આઉટડોર કામગીરીઓ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો, જેનાથી સ્થાનિક અર્થતંત્રને નુકસાન થયું.

આબોહવા પરિવર્તનની ચેતવણી

નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે, આ દાવાનળો મોસમી આપત્તિ નથી, પરંતુ આબોહવા પરિવર્તનનું ગંભીર પરિણામ છે. યુરોપમાં 1950 પછીના મોટાભાગના ગરમીના મોજાં 2000 પછી નોંધાયા છે, જે ગ્રીનહાઉસ ગેસના ઉત્સર્જન અને વનનાબૂદીની સીધી અસર છે. લાન્સેટ પબ્લિક હેલ્થના અભ્યાસ મુજબ, યુરોપમાં ગરમીથી થતાં મૃત્યુઆંક સદીના અંત સુધીમાં 3 ગણા વધી શકે છે, જેમાં દક્ષિણ યુરોપના દેશો સૌથી વધુ અસરગ્રસ્ત થશે. આ સ્થિતિ ફોસિલ ઇંધણના ઉપયોગને ઘટાડવા અને ટકાઉ વન વ્યવસ્થાપનની તાતી જરૂરિયાત દર્શાવે છે.

આ પણ વાંચો :  New Jersey Plane Mishap : અમેરિકામાં પણ અમદાવાદ જેવી દુર્ઘટના? બેકાબુ વિમાન એરપોર્ટની દિવાલ તોડીને બહાર નીકળ્યું