WHOના ફક્ત એક ઓર્ડરથી 10 રૂપિયાની સિગારેટ આટલી મોંઘી થઈ જશે

• સરકાર તમાકુ અને સિગારેટ પરના ટેક્સ અંગે મોટો નિર્ણય લઈ શકે છે
• હાલમાં, ભારતમાં સિગારેટ અને અન્ય તમાકુ ઉત્પાદનો પર 53% કર છે
• જો સરકાર WHO ની સલાહ સ્વીકારે, તો સિગારેટ કેટલી મોંઘી થશે?

મળતી માહિતી મુજબ, સરકાર તમાકુ અને સિગારેટ પરના ટેક્સ અંગે મોટો નિર્ણય લઈ શકે છે. હાલમાં, ભારતમાં સિગારેટ અને અન્ય તમાકુ ઉત્પાદનો પર 53% કર છે, પરંતુ આ દર WHO ના ધોરણ કરતા ઘણો ઓછો છે. જો સરકાર WHO ની સલાહ સ્વીકારે, તો સિગારેટ કેટલી મોંઘી થશે?

તમાકુ અને સિગારેટ પરના ટેક્સ અંગે સરકાર મોટો નિર્ણય લઈ શકે છે. હાલમાં, આ ઉત્પાદનો પર 28% GST ઉપરાંત, અન્ય સેસ અને ડ્યુટીઓ લાદવામાં આવે છે, જે કુલ કરનો બોજ 53% સુધી લઈ જાય છે. પરંતુ વિશ્વ આરોગ્ય સંગઠન (WHO) ની ભલામણ મુજબ, આ કર ઓછો છે.

ચાલો જાણીએ કે WHO અનુસાર સિગારેટ અને તમાકુ ઉત્પાદનો પર કેટલો કર વસૂલવો જોઈએ, અને જો સરકાર સંસ્થાની ભલામણો લાગુ કરે તો પણ સિગારેટ અને તમાકુ કેટલા મોંઘા થશે?

WHO 75% ટેક્સ કેમ ઇચ્છે છે?

WHO માને છે કે તમાકુ ઉત્પાદનો પર વધુ કર લાદવાથી તેમની કિંમતો વધશે અને લોકો તેમને ઓછા ખરીદશે. ભારતમાં દર વર્ષે લાખો લોકો તમાકુ સંબંધિત રોગોને કારણે મૃત્યુ પામે છે. ઊંચા કરવેરા તેની ઉપલબ્ધતા અને વપરાશ બંનેને અસર કરશે.

WHO મુજબ, ઊંચા કરવેરાથી સરકારી આવકમાં વધારો થશે, જેનો ઉપયોગ આરોગ્ય યોજનાઓ પર થઈ શકે છે. મોંઘા તમાકુ ઉત્પાદનો કિશોરો અને યુવાનોને તેનાથી દૂર રાખવામાં મદદ કરી શકે છે. આ નીતિ ઘણા દેશોમાં સફળ રહી છે.

ભારતમાં તમાકુ પર કેટલો ટેક્સ છે?

હાલમાં, ભારતમાં સિગારેટ અને અન્ય તમાકુ ઉત્પાદનો પર 53% કર દર છે, જેમાં 28% GST, 5% વળતર ઉપકર અને લંબાઈ અને અન્ય સ્પષ્ટીકરણોના આધારે પ્રતિ 1,000 સિગારેટ પર 2,076 થી 4,170 રૂપિયા સુધીનો વધારાનો ચાર્જ શામેલ છે. પરંતુ આ દર WHO ના 75% ના ધોરણ કરતા ઘણો ઓછો છે.

જો તમાકુ ઉત્પાદનો પરનો ટેક્સ વધારીને 75% કરવામાં આવે તો સિગારેટના ભાવમાં ભારે વધારો થશે. જો આપણે અંદાજે ગણતરી કરીએ તો, આજે 10 રૂપિયામાં મળતી સિગારેટની કિંમત 17.50 રૂપિયા સુધી વધી શકે છે. એટલે કે, આજે જે સિગારેટ ઓછી કિંમતે મળે છે તે જ ખરીદવા માટે તમારે લગભગ દોઢ થી બે ગણા વધુ પૈસા ખર્ચવા પડી શકે છે.

સરકારની યોજના શું છે?

ઇકોનોમિક ટાઇમ્સ (ET) ના એક અહેવાલ મુજબ, સરકાર 2026 માં વળતર સેસ સમાપ્ત થયા પછી તમાકુ ઉત્પાદનો પર કર વધારવાની યોજના બનાવી રહી છે. હાલમાં, સરકાર આ દિશામાં બે મુખ્ય વિકલ્પો પર વિચાર કરી રહી છે.

• GST દર વધારીને 40% કરવો. આ GSTનો સૌથી ઊંચો સ્લેબ હશે અને તેના પર વધારાની એક્સાઇઝ ડ્યુટી લાદવામાં આવી શકે છે.
• આરોગ્ય ઉપકર લાદવો: જોકે, કેન્દ્ર અને કેટલાક રાજ્યો વચ્ચે આ અંગે કોઈ સર્વસંમતિ નથી.

નાણા મંત્રાલયના અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, સરકાર એવા વિકલ્પો શોધી રહી છે જેનાથી તમાકુની આવકમાં ઘટાડો ન થાય અને જનતા પર અચાનક નાણાકીય બોજ ન પડે.

આ પણ વાંચો: ICC Champions Trophy 2025 પર આતંકીઓની નજર! પાકિસ્તાનની વધી ચિંતા