INDIA Name Change : પહેલા સમર્થન...! હવે વિરોધ...!, આ પહેલા Congress પણ લાવી હતી INDIA નામ બદલવાનું બિલ...

હાલમાં દેશનું નામ બદલવાની ચર્ચા દેશમાં સૌથી જોરથી ચાલી રહી છે. રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુના આમંત્રણ પત્રથી આ ચર્ચાને વેગ મળ્યો. વાસ્તવમાં, G-20 સમિટ માટે 9 સપ્ટેમ્બરે યોજાનાર રાત્રિભોજન માટે રાષ્ટ્રપતિ ભવન દ્વારા દેશના નેતાઓને મોકલવામાં આવેલા આમંત્રણ પત્રોમાં, સામાન્ય રીતે ઉપયોગમાં લેવાતા શબ્દ 'પ્રેસિડેન્ટ ઓફ ઇન્ડિયા' શબ્દને બદલવામાં આવ્યો છે. આ વખતે આમંત્રણ પત્રમાં રાષ્ટ્રપતિ શબ્દનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. હવે સમગ્ર વિવાદ આના પર છે.

આવી સ્થિતિમાં એવી અટકળો પણ લગાવવામાં આવી રહી છે કે સંસદના વિશેષ સત્રમાં INDIA નું નામ બદલીને ભારત કરી શકાય છે. વિપક્ષના સભ્યોએ આ અંગે નારાજગી વ્યક્ત કરી હતી અને કેટલાક નેતાઓએ કહ્યું હતું કે, શાસક પક્ષ I.N.D.I.A.જોડાણને લઈને ચિંતિત છે. જોકે, ભાજપના રાજ્યસભા સાંસદ હરનાથ સિંહ યાદવે કહ્યું કે, આખો દેશ માંગ કરી રહ્યો છે કે આપણે 'ભારત'ને બદલે 'INDIA' શબ્દનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. 'INDIA' શબ્દ આપણને અંગ્રેજોએ આપેલો અપમાન છે. 'ભારત' શબ્દ આપણી સંસ્કૃતિનું પ્રતીક છે. હું ઈચ્છું છું કે આપણા બંધારણમાં ફેરફાર થવો જોઈએ અને તેમાં 'ભારત' શબ્દ ઉમેરવામાં આવે.

દેશનું નામ કેવી રીતે બદલી શકાય?

અહીં તમારા માટે એ જાણવું પણ જરૂરી છે કે દેશનું નામ બદલવાની પ્રક્રિયા શું છે? આ ચર્ચા વચ્ચે અમે લોકસભાના પૂર્વ મહાસચિવ, બંધારણીય નિષ્ણાત અને વરિષ્ઠ વકીલ પીડીટી આચારીને પૂછ્યું કે તેની પ્રક્રિયા શું છે? આચારીના મતે, જો સરકાર બંધારણમાં સુધારો કરવા માંગે છે અને 'ઈન્ડિયા ધેટ ઈઝ ભારત શૅલ બી યુનિયન ઑફ સ્ટેટ્સ'ને માત્ર ભારતમાં બદલવા માંગે છે, તો બંધારણની કલમ 1 અને 52 ભારતના રાષ્ટ્રપતિ, ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિ, મુખ્ય ભારતના ન્યાયાધીશ, ભારતના એટર્ની જનરલ જેવા હોદ્દા તેમની ઓફિસ દર્શાવે છે.

બંધારણના હિન્દી અનુવાદમાં ભારતનો કોઈ ઉલ્લેખ નથી

જો કે, બંધારણના સત્તાવાર હિન્દી અનુવાદમાં, આ હોદ્દાઓનો ઉલ્લેખ ફક્ત ભારતના રાષ્ટ્રપતિ, ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિ, ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ વગેરે તરીકે કરવામાં આવ્યો છે. એટલે કે હિન્દી ભાષામાં બંધારણ વાંચો તો તેમાં INDIA નો કોઈ ઉલ્લેખ નથી, માત્ર ભારત છે. જો સરકાર આમાં માત્ર ભારતને જ માન્યતા આપવા માંગતી હોય તો નિર્ધારિત પ્રક્રિયા મુજબ બંધારણમાં ફેરફાર કરીને INDIA ને ભારત કહેવાશે તેવી જાહેરાત કરવી પડશે.

50 ટકા રાજ્યોની સંમતિ જરૂરી છે

કલમ 3 અને 239 AA જેવા ઘણા અનુચ્છેદ છે, જેમાં પરિવર્તન માટે રાજ્યોની સંમતિ જરૂરી નથી. પરંતુ બંધારણમાં તે કલમોનો સ્પષ્ટ ઉલ્લેખ છે જેમાં સુધારા માટે સંસદના બંને ગૃહોની બે તૃતીયાંશ બહુમતીથી અલગથી પસાર થવું જરૂરી છે. બહુમતી માટે, બિલ પસાર કરવા માટે ગૃહની કુલ સંખ્યાની સ્પષ્ટ બહુમતી એટલે કે અડધાથી વધુ અને હાજર સભ્યોની બે તૃતીયાંશ બહુમતી જરૂરી છે. આ પછી, અડધાથી વધુ એટલે કે કુલ રાજ્યોના પચાસ ટકાથી વધુની સંમતિ જરૂરી છે.

દેશનું સત્તાવાર નામ કેવી રીતે નક્કી કરવામાં આવ્યું?

ભારતીય બંધારણની કલમ 1 કહે છે, 'INDIA, એટલે કે ભારત, રાજ્યોનું સંઘ હશે.' આર્ટિકલ 1 પર અગાઉ બંધારણ સભામાં ચર્ચા કરવામાં આવી છે અને 2012 અને 2014 માં ખાનગી સભ્ય બિલ પણ રજૂ કરવામાં આવ્યા છે. બંધારણ સભાએ તત્કાલીન ડ્રાફ્ટ બંધારણની કલમ 1 પર વ્યાપક ચર્ચા કરી હતી. તમને જણાવી દઈએ કે બંધારણ સભાના સભ્ય એચ.વી. કામથે 18 સપ્ટેમ્બર 1949 ના રોજ ચર્ચા શરૂ કરી અને કલમ 1 માં સુધારાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો, જેમાં ભારત અથવા વૈકલ્પિક રીતે હિંદને દેશનું પ્રાથમિક નામ અને અંગ્રેજી ભાષા તરીકે રાખવામાં આવ્યું હતું.

આ પણ વાંચો : ISRO બનશે BSRO, ઈન્ડિયા ગેટ બનશે ભારત દ્વાર? જો દેશના નામમાંથી INDIA હટાવી દેવામાં આવે તો…