કિંગ ચાર્લ્સના રાજ્યાભિષેકમાં 1021 કરોડનો થશે ખર્ચ, રાણીના મૃત્યુના આઠ મહિના પછી રાજ્યાભિષેક કેમ ?

આ દિવસોમાં બ્રિટનમાં કિંગ ચાર્લ્સ ત્રીજાના રાજ્યાભિષેકની તૈયારીઓ ચાલી રહી છે. કિંગ ચાર્લ્સ ત્રીજાનો 6 મેના રોજ લંડનમાં રાજ્યાભિષેક થશે. કિંગ ચાર્લ્સના રાજ્યાભિષેકની તૈયારીઓ રાણી એલિઝાબેથ દ્વિતીયના અવસાનથી ચાલી રહી છે. દરમિયાન, એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે રાજ્યાભિષેક નિહાળનારાઓને રાજા અને તેના અનુગામીઓ પ્રત્યે નિષ્ઠાની શપથ લેવા માટે આમંત્રણ આપવામાં આવશે. રાજ્યાભિષેક શા માટે કરવામાં આવે છે ? બ્રિટનમાં રાજ્યાભિષેક શું છે ? આ કાર્યક્રમમાં કોણ કોણ હાજર રહેશે ? તેમાં ભારત માટે શું છે ? ચાલો તમને જણાવીએ…

રાજ્યાભિષેક શા માટે કરવામાં આવે છે?
કિંગ ચાર્લ્સ, 74, અને તેમની પત્ની રાણી કેમિલા, જેમણે ગયા વર્ષે સપ્ટેમ્બરમાં રાણી એલિઝાબેથ II ના અવસાન પછી બ્રિટિશ સિંહાસન પર આરોહણ કર્યું હતું, તેઓને શનિવારે વેસ્ટમિંસ્ટર એબી ખાતે ધાર્મિક સમારોહમાં ઔપચારિક રીતે તાજ પહેરાવવામાં આવશે. 70 વર્ષના ગાળા બાદ આવી ઘટના બનવા જઈ રહી છે, આ પહેલા આવી શાહી પરંપરા છેલ્લે 1953માં સ્વર્ગસ્થ રાણી માટે જોવા મળી હતી. રાજ્યાભિષેકનું ભવ્ય આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. 6 થી 8 મેની વચ્ચે બ્રિટનમાં ભવ્ય કાર્યક્રમોની વચ્ચે આ ફેસ્ટિવલનું સમાપન થશે.

બ્રિટનમાં રાજ્યાભિષેક શું છે?
રાજ્યાભિષેક એ સમારોહ છે જેમાં રાજાનો ઔપચારિક રીતે તાજ પહેરાવવામાં આવે છે. આ વિધિ પ્રથમ રાજા અથવા રાણીના મૃત્યુ માટેના શોકના સમયગાળાના અંત પછી થાય છે. પરંપરાગત રીતે, રાજ્યાભિષેક એ એક સંપૂર્ણ ધાર્મિક અને સંસ્કારપૂર્ણ પ્રસંગ છે, જે ઉજવણી તરીકે યોજવામાં આવે છે.આ સમારોહનું સંચાલન કેન્ટરબરીના આર્કબિશપ દ્વારા કરવામાં આવશે, જે એંગ્લિકન કોમ્યુનિયનના આધ્યાત્મિક વડા છે. છેલ્લા 900 વર્ષથી વેસ્ટમિન્સ્ટર એબીમાં રાજ્યાભિષેક સમારોહ યોજાય છે. રાજ્યાભિષેક સમારોહમાં તેમને તાજ અને શાહી સામાનથી શણગારવામાં આવશે. મહારાજાને તેમની પત્ની રાણી કેમિલા સાથે તાજ પહેરાવવામાં આવશે. આ સામાન્ય રીતે નવા રાજા સ્થાપિત થયાના ઘણા મહિનાઓ પછી થાય છે. પરંપરા મુજબ, 1066માં વિલિયમ ધ કોન્કરરથી બ્રિટનના રાજાઓ અને રાણીઓને વેસ્ટમિંસ્ટર એબી ખાતે તાજ પહેરાવવામાં આવ્યો છે.

રાણીના મૃત્યુના આઠ મહિના પછી રાજ્યાભિષેક શા માટે?
8 સપ્ટેમ્બર 2022 ના રોજ રાણી એલિઝાબેથ II ના મૃત્યુ પછી, બ્રિટિશ ઉત્તરાધિકાર કાયદા અનુસાર, સિંહાસન તેમના પુત્ર અને દેખીતી વારસદાર, ચાર્લ્સને વિધિ વિના પસાર કરવામાં આવ્યું હતું. બ્રિટિશ કાયદાને કારણે, સિંહાસનનો વારસદાર અગાઉના રાજા/રાણીના મૃત્યુ પછી તરત જ રાજા અથવા રાણી બની જાય છે. એવો સમય ક્યારેય નથી આવતો જ્યારે રાજ્યનો કોઈ રાજા કે રાણી ન હોય. રાણી એલિઝાબેથ II ના મૃત્યુના બે દિવસ પછી 10 સપ્ટેમ્બરના રોજ સત્તાવાર રાજ્યાભિષેક પ્રક્રિયા શરૂ થઈ. આ દિવસે બ્રિટનના નવા રાજા તરીકે કિંગ ચાર્લ્સ III ની જાહેરાત કરવા સેન્ટ જેમ્સ પેલેસ ખાતે એક્સેસિયન કાઉન્સિલની બેઠક મળી હતી. પ્રિવી કાઉન્સિલ તરીકે ઓળખાતો આ સમારોહ, નવા રાજા માટેનો પ્રથમ સત્તાવાર સમારોહ હતો, જ્યાં તેમણે ચર્ચ ઓફ સ્કોટલેન્ડની જાળવણી માટે શપથ લીધા હતા. ત્યારથી, ઉત્તરી આયર્લેન્ડ અને વેલ્સની આવશ્યક મુલાકાતો સહિત, રાજાશાહીના ઘણા તબક્કાઓ શરૂ થયા. મે સુધીમાં, રાજા ચાર્લ્સ અને શાહી પરિવારે 'ઓપરેશન ગોલ્ડન ઓર્બ' પર કામ કરવાનું ચાલુ રાખ્યું. 'ઓપરેશન ગોલ્ડન ઓર્બ' એ રાજ્યાભિષેક સમારોહની યોજનાઓને અપાયેલું નામ છે. બ્રિટિશ ક્રાઉનની અધિકૃત વેબસાઇટ અનુસાર, નવા રાજાનો રાજ્યાભિષેક તેના રાજ્યારોહણના કેટલાક મહિના પછી શોકનો સમયગાળો દ્વારા અનુસરવામાં આવે છે. તેથી જ રાણી એલિઝાબેથ II એ 16 મહિના પછી 2 જૂન 1953 ના રોજ સિંહાસન પર આરોહણ કર્યું, જ્યારે તેમના પિતા કિંગ જ્યોર્જ VI નું 6 ફેબ્રુઆરી 1952 ના રોજ અવસાન થયું.

રાજ્યાભિષેકનો સમય કેવો હશે?
કિંગ ચાર્લ્સ III નો રાજ્યાભિષેક સમારોહ લંડનના સમય મુજબ સવારે 11 વાગ્યે (ભારતીય સમય મુજબ PM 4:30) થી શરૂ થશે. તેનું બીબીસી, આઈટીવી અને સ્કાય ન્યૂઝ જેવી ચેનલો દ્વારા યુકેમાં જીવંત પ્રસારણ કરવામાં આવશે. જો કે, અન્ય બ્રિટિશ અને અમેરિકન ટેલિવિઝન નેટવર્કોએ હજુ સુધી રાજ્યાભિષેકનું જીવંત પ્રસારણ કરવાની યોજના બનાવી નથી.

પ્રોગ્રામનો કેટલો ખર્ચ ?
રાજા ચાર્લ્સ III ના રાજ્યાભિષેક માટે 1021.5 કરોડ રૂપિયાથી વધુનો ખર્ચ થવાનો અંદાજ છે. રાજ્યાભિષેકનો સમગ્ર ખર્ચ બ્રિટિશ સરકાર ભોગવશે કારણ કે તે તેમનો વિષય છે. અંદાજિત ખર્ચ 1953ના મહારાણી એલિઝાબેથ II ના રાજ્યાભિષેક કરતાં બમણો છે, જ્યારે બ્રિટિશ સરકારે £1.5 મિલિયનનો ખર્ચ કર્યો હતો. આ રકમ આજે અંદાજે રૂ. 528.7 કરોડ જેટલી છે.

રાજ્યાભિષેક વખતે મહેમાન કોણ હશે?
ભવ્ય રાજ્યાભિષેક સમારોહ માટે વિવિધ તૈયારીઓ કરવામાં આવી છે. તેમાં 2,200 મહેમાનો હાજરી આપશે. જો કે, આ આંકડો 1953માં રાણી એલિઝાબેથના રાજ્યાભિષેક માટે આવેલા 8,000 મહેમાનો કરતાં ઘણો ઓછો છે. મહેમાનોમાં પ્રિન્સ હેરી, ચાર્લ્સના નાના પુત્ર સહિત બ્રિટિશ રાજવી પરિવાર હશે. અન્ય વિદેશી રાજાઓ, મંત્રીઓ અને રાજ્યના વડાઓ પણ હશે. યુએસ ફર્સ્ટ લેડી જીલ બિડેન યુએસનું પ્રતિનિધિત્વ કરશે અને ચીનના ઉપરાષ્ટ્રપતિ હાન ઝેંગ બેઇજિંગ તરફથી હાજરી આપે તેવી અપેક્ષા છે. સમારોહમાં ચાર્લ્સ અને કેમિલાના મિત્રો પણ હાજર રહેશે.

જગદીપ ધનખર ભારતનું પ્રતિનિધિત્વ કરશે
બ્રિટનના રાજા ચાર્લ્સ-III અને રાણી કેમિલાના રાજ્યાભિષેક વખતે ઉપરાષ્ટ્રપતિ જગદીપ ધનખર ભારતનું પ્રતિનિધિત્વ કરશે. 1953માં રાણી એલિઝાબેથ દ્વિતીયના રાજ્યાભિષેક વખતે તત્કાલિન વડાપ્રધાન જવાહરલાલ નેહરુએ ભારતનું પ્રતિનિધિત્વ કર્યું હતું. બ્રિટને શરૂઆતમાં ચાર્લ્સના રાજ્યાભિષેક માટે રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુને આમંત્રણ આપ્યું હતું, પરંતુ ધનખર તેમના સ્થાને આ કાર્યક્રમમાં હાજરી આપશે.

બોલીવુડ અભિનેત્રી સોનમ રાજ્યાભિષેકમાં હાજરી આપશે
બોલિવૂડ અભિનેત્રી સોનમ કપૂર 7 મેના રોજ કિંગ ચાર્લ્સ ત્રીજાના રાજ્યાભિષેક કાર્યક્રમનો ભાગ બનવા જઈ રહી છે. ટ્રુમેન ક્રૂઝ અને કેટી પેરી જેવા સ્ટાર્સ વચ્ચે આ કાર્યક્રમમાં ભાગ લેનાર સોનમ એકમાત્ર ભારતીય સેલિબ્રિટી હશે. સોનમ કપૂર કોરોનેશન ઈવેન્ટમાં કોમનવેલ્થ વર્ચ્યુઅલ કોયર રજૂ કરશે.

સાંસદોએ 'રાજા પ્રત્યે વફાદારીના શપથ'નો વિરોધ કર્યો
મળતી માહિતી મુજબ, બ્રિટનના સૌથી મોટા ધર્મગુરુએ લોકોને તેમના રાજાના શપથ લેવાની અપીલ કરી છે. લોકો એ કહતા શપથ લેશે કે હું શપથ લઉં છું કે હું તમને અને તમારા વારસદારો પ્રત્યે સાચી નિષ્ઠા રાખીશ. ભગવાન મને આમાં મદદ કરે. ગ્રેહામ સ્મિથે, જેમણે બ્રિટિશ રાજાશાહીને નાબૂદ કરવા માટે ઝુંબેશ ચલાવી હતી, તેમણે કહ્યું હતું કે લોકો પ્રત્યે વફાદારીના શપથ રાજ્ય દ્વારા લેવા જોઈએ અને બીજી રીતે નહીં. તે જ સમયે, ગ્રીનના સહ-નેતા એડ્રિયન રામસે સહિત અન્ય નેતાઓએ પણ આ અંગે વાંધો ઉઠાવ્યો હતો. રામસેએ કહ્યું કે આ પ્રતિજ્ઞા કંઈક અંશે જૂની છે. ગ્રીન પીઅર જેની જોન્સે પણ કિંગ ચાર્લ્સ પ્રત્યેની વફાદારીની શપથ લેવાની અપીલ પર શંકા વ્યક્ત કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે નિષ્ઠાના શપથ લેવા માટે કહેવામાં આવે તે વિચિત્ર છે. રાજાશાહી એ જૂની સંસ્થા છે જેને સુધારવાની જરૂર છે.

રાજ્યાભિષેક પહેલા સુરક્ષાની ચિંતા
દરમિયાન, બકિંગહામ પેલેસની સુરક્ષાને લઈને ચિંતા વધી ગઈ છે. વાસ્તવમાં, એક વ્યક્તિ મહેલની નજીક કોઈ શંકાસ્પદ વસ્તુ ફેંકવા બદલ પકડાયો છે. લંડનના બકિંગહામ પેલેસના દરવાજા પાસે પહોંચ્યા બાદ અધિકારીઓએ મંગળવારે સાંજે લગભગ 7 વાગ્યે વ્યક્તિને કસ્ટડીમાં લીધો હતો. લંડનમાં બકિંગહામ પેલેસની બહાર શંકાસ્પદ શોટગન કારતૂસ ફેંકવામાં આવ્યા બાદ એક વ્યક્તિની ધરપકડ કરવામાં આવી છે, પોલીસે જણાવ્યું હતું. આ પછી મહેલને સંપૂર્ણ રીતે સીલ કરી દેવામાં આવ્યો હતો. અહેવાલો અનુસાર, આ ઘટના બની ત્યારે રાજા અને રાણી બકિંગહામ પેલેસમાં ન હતા.

અહેવાલઃ રવિ પટેલ, ગુજરાત ફર્સ્ટ