My Bharat : ભારત ''My Young India'' ડિજિટલ મિશનને આગળ ધપાવે છે: AI અને કૌશલ્ય વિકાસ દ્વારા 20 મિલિયનથી વધુ યુવાનો સશક્ત બને છે

સરકારે લાખો યુવા નાગરિકોને નેતૃત્વ, કૌશલ્ય અને સ્વયંસેવક તકો સાથે જોડવા માટે તેના મુખ્ય ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ, માય યંગ ઇન્ડિયા (My Bharat)નો વિસ્તાર કર્યો છે. રાષ્ટ્રીય એકતા દિવસ પર શરૂ કરાયેલ, આ પહેલ હવે દેશના યુવાનો માટે એક મજબૂત ભૌતિક ઇકોસિસ્ટમમાં વિકસિત થઈ રહી છે.

ભારતના યુવાનોને સશક્ત બનાવવા અને રાષ્ટ્રીય હેતુની ભાવનાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, ભારત સરકારે તેના મુખ્ય ડિજિટલ યુવા જોડાણ પ્લેટફોર્મ, માય યંગ ઇન્ડિયા (My Bharat)નો વિસ્તાર કર્યો છે. યુવા બાબતો અને રમતગમત મંત્રાલય દ્વારા સંચાલિત, આ પ્લેટફોર્મનો ઉદ્દેશ્ય એક સમાવિષ્ટ ઇકોસિસ્ટમ બનાવવાનો છે જે યુવા ભારતીયોને સ્વયંસેવા, નેતૃત્વ, કૌશલ્ય વિકાસ અને અનુભવાત્મક શિક્ષણની તકો સાથે જોડે છે.

My Bharat : યુવાનોની ઉર્જાને યોગ્ય માર્ગે વાળવા માટે એક સંકલિત માળખુ

31 ઓક્ટોબર, 2023 ના રોજ રાષ્ટ્રીય એકતા દિવસ નિમિત્તે શરૂ કરાયેલ, My Bharat' ની કલ્પના ભારતના યુવાનોની ઉર્જાને યોગ્ય માર્ગે વાળવા માટે એક સંકલિત માળખા તરીકે કરવામાં આવી હતી, જે દેશની વસ્તીના લગભગ 65 ટકા છે. તેની શરૂઆતના બે વર્ષ પછી, આ પહેલ વિશ્વની સૌથી મોટી યુવા-કેન્દ્રિત ડિજિટલ ઇકોસિસ્ટમમાંની એક બની ગઈ છે.

My Bharat : મહત્વાકાંક્ષી પેઢી માટે પ્લેટફોર્મ

મારું ભારત મુખ્યત્વે 15-29 વર્ષની વયના યુવાનો અને 10-19 વર્ષની વયના કિશોરોને લક્ષ્ય બનાવે છે, જે રાષ્ટ્રીય યુવા નીતિ સાથે ગાઢ રીતે સંરેખિત છે. અલગ શહેરી અને ગ્રામીણ કાર્યક્રમોના પરંપરાગત મોડેલથી આગળ વધીને, પ્લેટફોર્મ બધા યુવાનોને એક ડિજિટલ છત્ર હેઠળ લાવે છે, પછી ભલે તે દૂરના આદિવાસી જિલ્લાઓના વિદ્યાર્થીઓ હોય કે મહાનગરોના વ્યાવસાયિકો.

ભૌતિક અભિગમ (ભૌતિક અને ડિજિટલ જોડાણનું મિશ્રણ) અપનાવીને, પ્લેટફોર્મ ખાતરી કરે છે કે યુવાનો, તેમની ભૌગોલિક અથવા સામાજિક-આર્થિક પૃષ્ઠભૂમિને ધ્યાનમાં લીધા વિના, શાસન, નવીનતા, ઉદ્યોગસાહસિકતા અને સમુદાય સેવામાં તકો મેળવી શકે છે.

યુવા બાબતોના મંત્રાલયના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ સમજાવ્યું, "ઉદ્દેશ કાર્યક્રમ-આધારિત હસ્તક્ષેપોથી આગળ વધીને ભાગીદારીના ટકાઉ, સંકલિત ઇકોસિસ્ટમ તરફ આગળ વધવાનો છે." દરેક યુવા ભારતીય પાસે વિકસિત ભારત 2047 ના વિઝનમાં અર્થપૂર્ણ યોગદાન આપવાનો માર્ગ હોવો જોઈએ."

ડિજિટલ ઇકોસિસ્ટમ અને વિસ્તૃત પહોંચ

આ પહેલનું કેન્દ્રબિંદુ માય ભારત પોર્ટલ(My Bharat Platform)છે, જે યુવા જોડાણ માટે એક વ્યાપક ડિજિટલ પ્રવેશદ્વાર છે. ઓક્ટોબર 2025 સુધીમાં, પોર્ટલમાં 20 મિલિયનથી વધુ નોંધાયેલા યુવાનો અને 1.2 લાખ સંગઠનો છે, જે સમગ્ર ભારતમાં 1.45 મિલિયન સ્વયંસેવકોની તકો પૂરી પાડે છે.

આ પ્લેટફોર્મ હવે 16,000 થી વધુ યુવા ક્લબ અને 60,000 સંસ્થાકીય ભાગીદારોને જોડે છે, જેમાં સરકારી વિભાગો, NGO, શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને ખાનગી ક્ષેત્રના ભાગીદારોનો સમાવેશ થાય છે.

સુલભતા અને ડિજિટલ સમાવેશ તરફના એક મુખ્ય પગલા તરીકે, સરકારે 1 ઓક્ટોબર, 2025 ના રોજ માય ભારત મોબાઇલ એપ્લિકેશન શરૂ કરી. એપ્લિકેશનમાં AI-સંચાલિત ચેટબોટ, બહુભાષી ઇન્ટરફેસ, વૉઇસ-સહાયિત નેવિગેશન અને સ્માર્ટ સીવી બિલ્ડર છે, જે યુવાનો માટે સંબંધિત પ્રોજેક્ટ્સ, ઇન્ટર્નશિપ અને સ્વયંસેવક ભૂમિકાઓ શોધવાનું સરળ બનાવે છે.

તેના પહેલા મહિનામાં, એપ્લિકેશને 18.1 મિલિયન નોંધાયેલા વપરાશકર્તાઓ રેકોર્ડ કર્યા છે, જે ભારતના ડિજિટલી લોકોમાં પ્લેટફોર્મની વધતી હાજરીને પ્રતિબિંબિત કરે છે. મૂળ યુવાનો.

My Bharat 2.0: એક સ્માર્ટ, વધુ કનેક્ટેડ ભવિષ્ય

તાજેતરમાં લોન્ચ થયેલ માય ભારત 2.0 એક મહત્વપૂર્ણ તકનીકી અને માળખાકીય અપગ્રેડનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. કૃત્રિમ બુદ્ધિ, માર્ગદર્શન નેટવર્ક્સ અને કારકિર્દી મેપિંગ ટૂલ્સને એકીકૃત કરીને, પ્લેટફોર્મ હવે નીચેની સુવિધાઓ પ્રદાન કરે છે:

1. રોજગાર સંબંધો માટે રાષ્ટ્રીય કારકિર્દી સેવા એકીકરણ
2. અનુભવી વ્યાવસાયિકોને યુવાન ઉમેદવારો સાથે જોડતું માર્ગદર્શન કેન્દ્ર
3. શાસન અને વિકાસ માટે વ્યવહારુ સંપર્ક માટે અનુભવાત્મક શિક્ષણ કાર્યક્રમો
4. શારીરિક અને માનસિક સુખાકારી માટે ફિટ ઇન્ડિયા એકીકરણ
5. કસ્ટમાઇઝ્ડ કારકિર્દી પ્રોફાઇલ્સ માટે AI-સક્ષમ સ્માર્ટ સીવી બિલ્ડર
6. ભારતના વૈવિધ્યસભર ભાષાકીય લેન્ડસ્કેપમાં સમાવેશીતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે બહુભાષી સપોર્ટ

ડિજિટલ વિભાજનના પડકારોને દૂર કરવા માટે, માય ભારતે કોમન સર્વિસ સેન્ટર (CSC) નેટવર્ક સાથે ભાગીદારી કરી છે, જે ડિજિટલ ઍક્સેસ દ્વારા ગ્રામીણ યુવાનોને સશક્ત બનાવવા માટે 500,000 થી વધુ ગ્રામ્ય સ્તરના ઉદ્યોગસાહસિકો (VLEs) ને લાભ આપે છે. તમને નોંધણી કરાવવા, અન્વેષણ કરવા અને ભાગ લેવામાં મદદ કરવા માટે.

યુવા-આગેવાની હેઠળની ઝુંબેશ અને વૈશ્વિક જોડાણ

છેલ્લા બે વર્ષમાં, માય ભારતે માત્ર તેના ડિજિટલ આધારનો વિસ્તાર કર્યો નથી, પરંતુ રાષ્ટ્રીય અને વૈશ્વિક હેતુઓ માટે યુવા નાગરિકોને એકત્ર કરવામાં પણ મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી છે.

આ પ્લેટફોર્મે ડેવલપ ઇન્ડિયા રન 2025નું આયોજન કર્યું હતું, જેમાં 91 દેશોના 150 શહેરોમાંથી ભાગ લીધો હતો, જેમાં ભારતીય ડાયસ્પોરા અને વૈશ્વિક યુવા સમુદાય દ્વારા ભારતની સોફ્ટ પાવરનું પ્રદર્શન કરવામાં આવ્યું હતું.

અન્ય મુખ્ય ઝુંબેશમાં શામેલ છે:

1. રાષ્ટ્રીય ધ્વજ ક્વિઝ: 'ક્વિઝથી સિયાચીન સુધી!', ગેમિફાઇડ શિક્ષણ દ્વારા દેશભક્તિને પ્રોત્સાહન આપવું.
2. વિકાસશીલ ભારત માટે ડ્રગ-મુક્ત યુવા: ડ્રગના દુરુપયોગ સામે ઝુંબેશ, જેમાં 2,000 કાર્યક્રમોમાં 1.5 લાખ યુવાનો સામેલ છે.
3. ડેવલપિંગ ઇન્ડિયા યંગ લીડર્સ ડાયલોગ: ટકાઉપણું, નવીનતા અને ઉદ્યોગસાહસિકતા પર ઉકેલો પ્રસ્તાવિત કરવા માટે યુવાનો માટે એક પ્લેટફોર્મ.

માય ભારત પ્લેટફોર્મ દ્વારા માત્ર સ્વયંસેવકો જ નહીં પરંતુ યુવા નેતાઓને પણ તૈયાર કરવા પર ભાર મૂકે છે જે ભારતની સામાજિક, આર્થિક અને તકનીકી પ્રગતિમાં સક્રિયપણે યોગદાન આપી શકે છે.

સહયોગ અને સંસ્થાકીય સમર્થન

માય ભારતના 2.0 સંસ્કરણના વિસ્તરણને અગ્રણી સંસ્થાઓ સાથે મુખ્ય ભાગીદારી દ્વારા સમર્થન આપવામાં આવ્યું હતું. ૩૦ જૂન, ૨૦૨૫ ના રોજ, યુવા બાબતો અને રમતગમત મંત્રાલયે ડિજિટલ ઇન્ડિયા કોર્પોરેશન (DIC) સાથે AI-સક્ષમ માય ભારત ૨.૦ પ્લેટફોર્મ વિકસાવવા માટે સમજૂતી કરાર (MoU) પર હસ્તાક્ષર કર્યા.

આ સહયોગમાં સ્માર્ટ સીવી બનાવટ, માર્ગદર્શન એકીકરણ અને અનુભવલક્ષી શિક્ષણ મોડ્યુલ જેવી અદ્યતન સુવિધાઓ લાવવામાં આવી, જે ખાતરી કરે છે કે યુવાનોની ભાગીદારી માત્ર પ્રેરણાદાયક જ નહીં પરંતુ કારકિર્દીને પ્રોત્સાહન પણ આપે છે.

નેતૃત્વના પરિમાણને વધુ મજબૂત બનાવતા, ૧૩ ઓગસ્ટ, ૨૦૨૫ ના રોજ સ્કૂલ ઓફ અલ્ટીમેટ લીડરશીપ ફાઉન્ડેશન (SOUL) સાથે બીજો એક MoU પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા. આ ભાગીદારીનો હેતુ વિવિધ જિલ્લાઓમાં માળખાગત નેતૃત્વ વિકાસ કાર્યક્રમો દ્વારા ત્રણ વર્ષમાં ૧૦૦,૦૦૦ યુવા નેતાઓને તાલીમ આપવાનો છે.

ભવિષ્ય માટેનો રોડમેપ: AI, કૌશલ્ય મેપિંગ અને ઉદ્યોગસાહસિકતા

આગળ જોતાં, માય ભારતના રોડમેપમાં AI-સંચાલિત કારકિર્દી કાઉન્સેલિંગ, કૌશલ્ય-અંતર વિશ્લેષણ અને ચકાસાયેલ સ્વયંસેવકતા અને નેતૃત્વ અનુભવો માટે ડિજિટલ પ્રમાણપત્રનો સમાવેશ થાય છે. આ પ્લેટફોર્મ નીચેના રાષ્ટ્રીય ડિજિટલ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સાથે એકીકૃત રીતે સંકલિત થશે:

જોબ મેચિંગ માટે રાષ્ટ્રીય કારકિર્દી સેવા (NCS)

ડિજિટલ ઓળખપત્રો માટે DigiLocker

સરકારી સેવાઓમાં એકીકૃત ઍક્સેસ માટે UMANG

સુરક્ષિત ડેટા ઇન્ટરઓપરેબિલિટી માટે ડિજિટલ ઇન્ડિયા સ્ટેક

આ સંકલનનો ઉદ્દેશ્ય યુવા જોડાણ માટે 'માય ભારત' ને કેન્દ્રીય ડિજિટલ ઓળખ તરીકે સ્થાપિત કરવાનો છે, જ્યાં દરેક યુવાન ભારતીય સ્થાનિક સ્વયંસેવાથી વૈશ્વિક નેતૃત્વ સુધીની તેમની સફરનો નકશો બનાવી શકે છે.

'વિકસિત ભારત 2047' માટે પાયો બનાવવો

20 મિલિયનથી વધુ યુવા નોંધણીઓ, 1.2 લાખ સંસ્થાઓ ઓનબોર્ડ અને સંસ્થાકીય ભાગીદારોના સતત વધતા નેટવર્ક સાથે, માય ભારત આજે ભારતનું સૌથી મોટું ડિજિટલ યુવા જોડાણ ઇકોસિસ્ટમ છે.

આ ફક્ત એક સરકારી પ્લેટફોર્મ નથી, પરંતુ એક ચળવળ છે જે ભારતના વસ્તી વિષયક લાભાંશને તેના વિકાસલક્ષી દ્રષ્ટિકોણ સાથે જોડે છે.

માય ઇન્ડિયાના દ્રષ્ટિકોણથી, ભારતના યુવાનો ફક્ત પરિવર્તનના લાભાર્થી જ નથી, પરંતુ તેના સર્જકો પણ છે, જે 2047 સુધીમાં વિકસિત ભારતનું નિર્માણ કરવા માટે વિચારો, ક્રિયાઓ અને નવીનતાનું યોગદાન આપે છે.

જેમ કે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ આ પ્લેટફોર્મના મૂળ લોન્ચ દરમિયાન ભાર મૂક્યો હતો, "ભારતના યુવાનો તકોની રાહ જોતા નથી; તેઓ તેમને બનાવી રહ્યા છે. માય ઇન્ડિયા આકાંક્ષાઓ અને સિદ્ધિઓ વચ્ચે સેતુ તરીકે સેવા આપશે."

તેના AI-સંચાલિત સાધનો, સમાવિષ્ટ ડિઝાઇન અને સમુદાય-સંચાલિત ઝુંબેશ સાથે, માય ઇન્ડિયા 2.0 ઝડપથી લાખો યુવા ભારતીયોના સપનાઓને વિકસિત, આત્મનિર્ભર અને સંયુક્ત ભારતના ભવિષ્ય સાથે જોડતો સેતુ બની રહ્યું છે.

આ પણ વાંચો: Sardar Patel : સમર્પિત સરદારનો પડછાયો