Snow storm Alert: અડધા વિશ્વમાં મંડરાઈ રહ્યો છે સફેદ વિનાશનો ખતરો, પોલર વોર્ટેક્સ તૂટવાની આશંકા
- અડધા વિશ્વમાં જીવલેણ ઠંડીની સ્થિતિ સર્જાઈ શકે
- પોલર વોર્ટેક્સ એક વિશાળ ચક્રવાતી વાયુ સમૂહ
- માર્ચ મહિનામાં પોલર વોર્ટેક્સ તૂટવાની આશંકા
Snow storm Alert: પૃથ્વીનું તાપમાન ભલે વધી રહ્યું હોય, પરંતુ ઉત્તર અમેરિકા અને યુરોપના ભાગો પર બર્ફીલી આફત મંડરાઈ રહી છે. વૈજ્ઞાનિકોએ ચેતવણી આપી છે કે પોલર વોર્ટેક્સ (ધ્રુવીય વમળ) તરીકે ઓળખાતા આર્કટિક ઉપર ઠંડી હવાના એક વિશાળ વમળના ભંગાણથી માર્ચમાં ઘાતક ઠંડી પડી શકે છે. આ ઠંડી એટલી ખતરનાક હોઈ શકે છે કે સામાન્ય જીવન સંપૂર્ણપણે ખોરવાઈ શકે છે. આ સંભવિત 'સફેદ આપત્તિ' એટલે કે બર્ફીલા તોફાનથી બચવા માટે આ દેશોને તાત્કાલિક તૈયારીઓ શરૂ કરવાની સલાહ આપવામાં આવી છે.
જીવલેણ ઠંડીની સ્થિતિ સર્જાઈ શકે
પોલર વોર્ટેક્સ એક વિશાળ ચક્રવાતી વાયુ સમૂહ છે જે આર્કટિક પ્રદેશ પર વાયુમંડળમાં ફરે છે. શિયાળા દરમિયાન તે મજબૂત હોય છે અને ઠંડી હવાને ધ્રુવીય પ્રદેશો સુધી મર્યાદિત રાખે છે. જ્યારે તે અસ્થિર થાય છે અને તૂટી જાય છે, ત્યારે તેની ઠંડી હવાનો એક ભાગ દક્ષિણ તરફ સરકે છે, જેના કારણે તે વિસ્તારોમાં તાપમાનમાં અચાનક અને ભારે ઘટાડો થાય છે. આનાથી બરફવર્ષા અને જીવલેણ ઠંડીની સ્થિતિ સર્જાઈ શકે છે.
પોલર વોર્ટેક્સ તૂટવાની આશંકા
હવામાનશાસ્ત્રીઓએ માર્ચ મહિનામાં પોલર વોર્ટેક્સ તૂટવાની આશંકા વ્યક્ત કરી છે. તેઓ માને છે કે આ ઘટનાને કારણે ઉત્તર અમેરિકા અને યુરોપના ઘણા ભાગોમાં તાપમાન ઐતિહાસિક નીચા સ્તરે પહોંચી શકે છે. નોંધનીય છે કે ફેબ્રુઆરી મહિનામાં પણ પોલર વોર્ટેક્સ નબળા પડવાને કારણે, તીવ્ર ઠંડી અને ભારે હિમવર્ષાના કારણે ઘણા વિસ્તારોમાં તબાહી મચી ગઈ હતી. હવે વૈજ્ઞાનિકો કહે છે કે માર્ચમાં આવનારી સંભવિત ઠંડી વધુ ખતરનાક સાબિત થઈ શકે છે.
AccuWeatherના જાણીતા હવામાનશાસ્ત્રી પોલ પેસ્ટેલોકે આ સ્થિતિ પર ચિંતા વ્યક્ત કરી છે અને કહ્યું છે કે આ વખતે પોલર વોર્ટેક્સ અસામાન્ય રીતે ખેંચાઈ રહ્યું છે અને તેનો આકાર બદલી રહ્યો છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું હતું કે આ વિસ્થાપનનું કેન્દ્ર યુરોપ અને પૂર્વી કેનેડા તરફ હોઈ શકે છે. આ અણધારી વર્તણૂક વાતાવરણમાં ઊર્જાના વધઘટને કારણે થાય છે, જેના કારણે ઠંડી હવા આ વિસ્તારોમાં પ્રવેશી શકે છે અને વ્યાપક નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
બર્ફીલા તોફાનનું જોખમ
પોલર વોર્ટેક્સ તૂટવાથી જેટ પ્રવાહને સીધી અસર થાય છે. જેટ સ્ટ્રીમ એ વાતાવરણમાં ઝડપથી વહેતી હવાનો બેન્ડ છે, જે ઠંડી ધ્રુવીય હવાને નીચે ઉતરતી અટકાવે છે. જ્યારે પોલર વોર્ટેક્સ નબળો પડે છે, ત્યારે જેટ પ્રવાહ પણ અસ્થિર બને છે, જેનાથી ઠંડી હવા દક્ષિણ તરફ વધુ સરળતાથી પ્રવેશી શકે છે. આ કારણોસર, અમેરિકા, કેનેડા અને યુકેમાં તાપમાનમાં અચાનક ઘટાડો અને બર્ફીલા તોફાનનું જોખમ વધે છે.
ફેબ્રુઆરીમાં રેકોર્ડબ્રેક ઠંડી નોંધાઈ હતી
ફેબ્રુઆરીમાં, પોલર વોર્ટેક્સ (ધ્રુવીય વમળ) તૂટવાને કારણે યુએસ અને કેનેડાના ઘણા ભાગોમાં રેકોર્ડબ્રેક ઠંડી નોંધાઈ હતી. ભારે હિમવર્ષા અને તાપમાનમાં ભારે ઘટાડાથી સામાન્ય જનજીવન ગંભીર રીતે પ્રભાવિત થયું હતું. શાળાઓ અને ઓફિસો બંધ રાખવી પડી અને મુસાફરી કરવી પણ મુશ્કેલ બની ગઈ. જો માર્ચમાં આવી જ સ્થિતિનું પુનરાવર્તન થશે તો સ્થિતિ વધુ ગંભીર બની શકે છે.
આ પણ વાંચો : સંરક્ષણ ક્ષેત્રે ભારતની મોટી સફળતા, DRDOએ કર્યુ સ્ટ્રેટોસ્ફેરિક એરશીપનું સફળ પરીક્ષણ
ગ્લોબલ વોર્મિંગ છતાં ભારે ઠંડી
ગ્લોબલ વોર્મિંગ છતાં આટલી ઠંડી કેમ પડી રહી છે તેના કારણ અંગે વૈજ્ઞાનિકો ઊંડાણપૂર્વક ચર્ચા કરી રહ્યા છે. કેટલાક નિષ્ણાતો માને છે કે આબોહવા પરિવર્તન જેટ સ્ટ્રીમના સામાન્ય વર્તનમાં ફેરફાર કરી રહ્યું છે, જેના કારણે આ પ્રકારની હવામાન ઘટનાઓમાં વધારો થઈ રહ્યો છે. પૃથ્વીનું સરેરાશ તાપમાન વધી રહ્યું હોવા છતાં, પોલર વોર્ટેક્સના ભંગાણથી શીત લહેરો વધુ ખતરનાક બની શકે છે.
નેશનલ ઓશનિક એન્ડ એટમોસ્ફેરિક એડમિનિસ્ટ્રેશન (NOAA) અનુસાર, આ વર્ષે પોલર વોર્ટેક્સ ખૂબ જ મજબૂત રહ્યો છે. જોકે, તેનું વારંવાર ફાટવું અને અસામાન્ય આકાર ચોક્કસપણે ચિંતાનો વિષય છે. વૈજ્ઞાનિકો કહે છે કે પોલર વોર્ટેક્સનું આ અણધાર્યું વર્તન હવામાનને વધુ અનિશ્ચિત બનાવી રહ્યું છે. આના કારણે માર્ચમાં ઠંડીનો બીજો તીવ્ર તબક્કો શરૂ થઈ શકે છે, જે સામાન્ય લોકો માટે ઘણી સમસ્યાઓ ઊભી કરી શકે છે.
અગાઉથી તૈયારી રાખવાની સલાહ
અમેરિકા, કેનેડા અને યુકે ઉપરાંત યુરોપના કેટલાક ભાગોમાં પણ આ સંભવિત ઠંડીની અસર જોવા મળી શકે છે. ખાસ કરીને પૂર્વી કેનેડા, મધ્યપશ્ચિમ યુએસ અને ઉત્તરપૂર્વ યુએસમાં ભારે હિમવર્ષા અને ભારે ઠંડીની અપેક્ષા છે. આ વિસ્તારોના લોકોને ગરમ કપડાં, હીટર અને અન્ય આવશ્યક વસ્તુઓ અગાઉથી તૈયાર રાખવાની સલાહ આપવામાં આવી રહી છે.
આ પણ વાંચો : India Pakistan Tension સિંધુ બાદ ચિનાબ,ઝેલમનું પાણી ભારત રોકવાની તૈયારી!