નાની સરકારી બેંકોનો અંત આવશે? નાણામંત્રીનો ઇશારો કઇ તરફ, કહ્યું- RBI સાથે વાતચીત ચાલું

• નાની સરકારી બેંકોનો અંત? વિત્ત મંત્રીએ RBI સાથે વાતચીતનો ઇશારો, મોટી બેંકો માટે વિલય
• વિશ્વસ્તરીય બેંકો માટે RBI સાથે ચર્ચા : સીતારમણે કન્સોલિડેશન તરફ ઇશારો, FDI 49% વધારો?
• સરકારી બેંકોના વિલયની તૈયારી : વિત્ત મંત્રીએ કહ્યું, મોટી બેંકો માટે વાતાવરણ ડાયનેમિક બનાવો
• 27થી 12 બેંકો : વિલય પછી ફરી મોટી બેંકોની વાત, સીતારમણે RBIને આઈડિયા માંગ્યા
• IDBI ખાનગીકરણ પછી નવો રાઉન્ડ : વિત્ત મંત્રીએ મોટી બેંકો માટે કન્સોલિડેશનનો સંકેત

નવી દિલ્હી : ભારતને મોટી અને વિશ્વસ્તરીય બેંકોની જરૂર છે અને સરકાર તેને શક્ય બનાવવા માટે RBI સાથે વાતચીત કરી રહી છે. વિત્ત મંત્રી નિર્મલા સીતારમણે ગુરુવારે 12મા SBI બેંકિંગ એન્ડ ઇકોનોમિક્સ કોન્ક્લેવમાં આ વાત કહીને સરકારી બેંકોના વિલય તરફ ઇશારો કર્યો. તેમણે એક પ્રશ્નના જવાબમાં આ વાત કહી હતી. “શું સરકાર મોટી બેંકો બનાવવા માટે હાલની બેંકોના કન્સોલિડેશન તરફ જોઈ રહી છે? સાથે જ શું સરકારી બેંકોમાં FDIની મર્યાદા 49 ટકા સુધી વધારવા પર વિચાર કરવામાં આવી રહ્યો છે?”

આ પર વિત્ત મંત્રીએ કહ્યું, “હું ફરી કહીશ કે ભારતને ઘણી મોટી અને વિશ્વસ્તરીય બેંકોની જરૂર છે. તે માટે અમારે RBI અને સંબંધિત બેંકો સાથે બેસીને વાત કરવી પડશે. જોવું પડશે કે RBI પાસે મોટી બેંકો ઊભી કરવા માટે શું આઇડિયા છે. તેથી બેંકોના કન્સોલિડેશન વિશે કંઈ કહેવા પહેલાં ઘણું બધું કામ કરવું પડશે. અમે બેંક અને RBI સાથે વાત કરી રહ્યા છીએ.”

મોટી અને મજબૂત બેંકો માટે વિલયના પગલાં

મોટી અને મજબૂત બેંકો બનાવવા માટે સરકારે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં અનેક બેંકોના વિલય કર્યા છે. અત્યાર સુધી બે મોટા રાઉન્ડમાં બેંક કન્સોલિડેશન કરવામાં આવ્યું છે. ઓગસ્ટ 2019માં સરકારે ચાર મોટા બેંકોના મર્જરની જાહેરાત કરી હતી, જેનાથી 2017માં જ્યાં 27 સરકારી બેંકો હતી, તેની સંખ્યા ઘટીને માત્ર 12 રહી ગઈ. 1 એપ્રિલ 2020થી આ વિલય અમલમાં આવ્યો. તેમાં યુનાઇટેડ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા અને ઓરિએન્ટલ બેંક ઓફ કોમર્સને પંજાબ નેશનલ બેંકમાં મિલાવી દેવામાં આવ્યા. સિન્ડિકેટ બેંકને કેનેરા બેંકમાં, ઇલાહાબાદ બેંકને ઇન્ડિયન બેંકમાં, અને આંધ્રા બેંક તથા કોર્પોરેશન બેંકને યુનિયન બેંક ઓફ ઇન્ડિયામાં વિલય કરી દેવામાં આવી છે.

આ પહેલાં 2019માં દેના બેંક અને વિજયા બેંકનો બેંક ઓફ બડોદામાં વિલય થયો હતો. 2017માં સરકારે સ્ટેટ બેંક ઓફ ઇન્ડિયાને મજબૂત બનાવવા માટે તેની પાંચ સહયોગી બેંકો અને ભારતીય મહિલા બેંકને તેમાં મિલાવી દીધી હતી.

IDBIનું ખાનગીકરણ

આ ઉપરાંત, સરકારે જાન્યુઆરી 2019માં IDBI બેંકમાં પોતાની 51 ટકા હિસ્સેદારી ભારતીય જીવન વીમા નિગમ (LIC)ને વેચી દીધી હતી. પછી સરકાર અને LICએ મળીને આ બેંકમાં પોતાની હિસ્સેદારી વધુ વેચવાની યોજના બનાવી. ઓક્ટોબર 2022માં બંનેએ મળીને રોકાણકારો પાસેથી IDBI બેંકના ખાનગીકરણ માટે પ્રસ્તાવ (Expression of Interest) માંગ્યા. આ યોજના હેઠળ કુલ 60.72 ટકા હિસ્સેદારી વેચવાની વાત કહેવાઈ હતી, જેમાં સરકારની 30.48 ટકા અને LICની 30.24 ટકા હિસ્સેદારી સામેલ છે.

આ પણ વાંચો- Pakistan નો હવે કંધાર પર હુમલો ; તાલિબાનના લડાકૂઓનો પલટવાર, PAK આર્મીની પીછેહટ