દેશના નવા CJI તરીકે ડી.વાય.ચંદ્રચૂડની રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મૂએ કરી નિયુક્તિ, જાણો

11 ઓક્ટોબરે સુપ્રીમ કોર્ટના ચીફ જસ્ટિસ ઉદય ઉમેશ લલિતે જસ્ટિસ ચંદ્રચૂડનું નામ તેમના અનુગામી તરીકે કેન્દ્ર સરકારને મોકલ્યું હતું. આજે તેને મંજૂરી મળી ગઈ. 11 નવેમ્બર, 1959ના રોજ જન્મેલા જસ્ટિસ ચંદ્રચૂડના પિતા પણ ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ રહી ચૂક્યા છે. તેમના પિતા યશવંત વિષ્ણુ ચંદ્રચુડ સૌથી લાંબા સમય સુધી આ મહત્વપૂર્ણ પદ પર હતા. તેઓ 1978 થી 1985 સુધી 7 વર્ષ સુધી સુપ્રીમ કોર્ટના ચીફ જસ્ટિસ હતા.

કાનૂની કારકિર્દી કેવી રહી?
જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચૂડ 2016માં સુપ્રીમ કોર્ટના જજ બન્યા હતા. તે પહેલા તેઓ અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશ હતા. જજ તરીકે તેમની પ્રથમ નિમણૂક વર્ષ 2000માં બોમ્બે હાઈકોર્ટમાં થઈ હતી. તે પહેલા તેઓ 1998 થી 2000 સુધી ભારત સરકારના એડિશનલ સોલિસિટર જનરલ હતા. તેમણે 1982માં દિલ્હી યુનિવર્સિટીમાંથી કાયદાની ડિગ્રી મેળવી હતી. તેણે પ્રતિષ્ઠિત હોવર્ડ યુનિવર્સિટીમાં પણ અભ્યાસ કર્યો હતો.

જસ્ટિસ ચંદ્રચૂડની એક ખાસ વાત એ છે કે તેમના ચહેરા પર હંમેશા સ્મૂધ સ્માઈલ હોય છે. તે જુનિયર વકીલો સાથે જાણીતા વકીલોની જેમ જ આદરથી વર્તે છે. કેસ કાઢી નાખતી વખતે પણ, તે નમ્ર સ્વરમાં વકીલને વિગતવાર કારણ સમજાવે છે.

વ્યભિચારના નિર્ણયમાં પણ મહત્વનો ફાળો હતો
તેમના વ્યક્તિત્વની છાપ હંમેશા ઉદાર છબીના નિર્ણયોમાં જોવા મળી છે. વ્યભિચાર માટે આઈપીસીની કલમ 497ને રદ્દ કરતી વખતે આપેલા ચુકાદામાં તેમણે લખ્યું કે પરિણીત મહિલાને પણ તેની સ્વાયત્તતા છે. તેણીને તેના પતિની મિલકત તરીકે જોઈ શકાતી નથી. તેણીનો અન્ય પુરુષ સાથે સંબંધ છૂટાછેડા માટે માન્ય આધાર હોઈ શકે છે, પરંતુ અન્ય પુરુષને જેલમાં ધકેલી દેવાનો ગુનો ગણવો તે ખોટું હશે. 

તેણે વૈવાહિક બળાત્કાર વિશે પણ મહત્વપૂર્ણ ટીપ્પણી કરી હતી
તાજેતરમાં તેણે અપરિણીત મહિલાઓને 20 થી 24 અઠવાડિયાની ગર્ભાવસ્થાનો ગર્ભપાત કરવાની મંજૂરી પણ આપી હતી. આ ઐતિહાસિક નિર્ણયમાં તેણે એમ પણ કહ્યું કે જો પતિએ પત્નીને બળજબરીથી સેક્સ કરીને ગર્ભવતી બનાવી છે તો તેને પણ 24 અઠવાડિયા સુધી ગર્ભપાત કરવાનો અધિકાર રહેશે. આ રીતે, ગર્ભપાતના કિસ્સામાં, પ્રથમ વખત, વૈવાહિક બળાત્કારને કાયદામાં માન્યતા આપવામાં આવી હતી. 

જસ્ટિસ ચંદ્રચૂડ અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા સહિત તમામ મૂળભૂત અધિકારોથી વાકેફ છે. તેમણે રાજકીય અને વૈચારિક રીતે અલગ-અલગ છેડાઓ પર ઊભા રહેલા લોકોની અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા પર સમાન આદેશ આપ્યો. એટલે કે માત્ર પોતાના વિચારો વ્યક્ત કરવા માટે કોઈને જેલમાં ધકેલી દેવું યોગ્ય નથી.

તેમણે સેનામાં કાયમી કમિશન અંગે પણ મહત્વનો નિર્ણય લીધો હતો
તેમણે લાંબા સમયથી સેનામાં કાયમી કમિશન માટે લડી રહેલી મહિલા અધિકારીઓને પણ રાહત આપી હતી. જસ્ટિસ ચંદ્રચૂડ અયોધ્યા કેસનો ચુકાદો આપનારી 5 જજની બેંચના સભ્ય પણ હતા. આધાર કેસ પર ચુકાદો આપતાં તેમણે ગોપનીયતાને મૂળભૂત અધિકાર તરીકે જાહેર કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી.

કોવિડ-19ના યુગમાં તેમણે ઓક્સિજન અને દવાઓની ઉપલબ્ધતા અંગે ઘણા ઓર્ડર આપ્યા હતા. એક પ્રસંગ એવો પણ હતો જ્યારે તે પોતે કોરોનાથી પીડિત હોવા છતાં પોતાના ઘરેથી વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા સુનાવણીમાં જોડાયો હતો. તાજેતરમાં, તેમણે 9.10 વાગ્યા સુધી કોર્ટની કાર્યવાહી હાથ ધરી હતી અને તે દિવસે તેમની સમક્ષ તમામ કેસોનું સમાધાન કર્યું હતું.