પ્રોજેક્ટ સ્નો લેપર્ડ અંતર્ગત ત્રણ વર્ષની જહેમત બાદ કેમેરામાં કેદ થયો ખૂંખાર ચિત્તો

ધ્રુવ જયશંકરે વાઈલ્ડ લાઈફ ફોટોગ્રાફર સાશા ફોન્સેકાની તસવીર શેર કરી છે. સાશાએ સ્નો લેપર્ડની ઘણી તસવીરો લીધી છે, આ તસવીરોની સાથે તેમણે પોતાના અનુભવો પણ લખ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે 2018માં તેણે સ્નો લેપર્ડ પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો હતો. ત્રણ વર્ષ પછી એટલે કે 2020 માં તેઓ આ તસવીરો લેવામાં સફળ થયાં 

તસવીરો સાથે તેમણે પોતાના અનુભવો પણ લખ્યાં છે. તેમણે કહ્યું કે 2018માં તેણે સ્નો લેપર્ડ પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો હતો. ત્રણ વર્ષ પછી એટલે કે 2020 માં તેઓ ત્રણ વર્ષ પછી એટલે કે 2020માં, તેઓ દીપડાની તસવીરો લેવામાં સફળ રહ્યા. તેમણે કહ્યું કે તેણે ભારતમાં લદ્દાખની બરફીલા પહાડીઓ પર ઘણી ઠંડી રાતો વિતાવી છે, તેમજ ઘણી ઊંચાઈએ બરફના તોફાનોનો સામનો કર્યો છે. તેમણે પહાડો પર ઘણા પ્રાણીઓની તસવીરો લીધી છે. પરંતુ જ્યારે તેણે તેની સામે સ્નો લેપર્ડ જોયો ત્યારે તેને વિશ્વાસ ન થયો પરંતુ જ્યારે તેણે સામે સ્નો લેપર્ડ જોયો ત્યારે તેને વિશ્વાસ ન આવ્યો. આવું પહેલીવાર બન્યું. એક જ રાતમાં એક નહીં પરંતુ બે સ્નો લેપર્ડ જોવા મળ્યાં હતા.

સાશાની લીધેલી તસવીરો ખૂબ જ સુંદર છે. નિઃશંકપણે આપણામાંથી ઘણાએ આ સફેદ ચિત્તો પહેલાં ક્યારેય જોયો નથી. સ્નો લેપર્ડએ ભારતની 5 'મોટી બિલાડીઓ'ની પ્રજાતિ પૈકીની એક છે, રોયલ બંગાળ વાઘ, એશિયાટિક સિંહ, ભારતીય ચિત્તો અને વાદળી ચિત્તોની જેમ આ સફેદ દીપડાને જોવું ખૂબ જ દુર્લભ છે. જે દરિયાઈ સપાટીથી 2700 મીટરથી વધુની ઊંચાઈ સાથે હિમાલય અને ટ્રાન્સ-હિમાલયના પ્રદેશોમાં જોવા મળે છે. 

ઘણા વર્ષોથી શિકાર અને તેમના સંરક્ષણમાં થયેલા ઘટાડાને કારણે અને વન્યજીવનમાં ઘટાડો થવાને કારણે તેઓ માનવ વસવાટની નજીક આવ્યાં છે. શિકારની અભાવને જોતાં ભારતમાં દરેક સ્નો લેપર્ડ 150-200 ચોરસ કિલોમીટરનો વિસ્તાર આવરી લે છે. આ પ્રજાતિના સારા વિકાસ માટે, સંરક્ષિત વિસ્તારોને  હજુ વધારવાની જરૂર છે. 

પ્રોજેક્ટ સ્નો લેપર્ડનો ઉદ્દેશ્ય આ હિમ ચિત્તોને બચાવવાનો છે. વિશ્વના 10% હિમ ચિત્તા ભારતમાં જોવા મળે છે. જે  આ પાંચ રાજ્યોમાં જોવા મળે છે- જમ્મુ અને કાશ્મીર, હિમાચલ પ્રદેશ, ઉત્તરાખંડ, સિક્કિમ અને અરુણાચલ પ્રદેશમાં વસવાટ કરે છે, જે તેના વૈશ્વિક વસવાટના માત્ર 5 ટકા છે. 

તેમના વિકાસ અને સંરક્ષણ માટે, ભારતના પર્યાવરણ અને વન મંત્રાલયની પ્રોજેક્ટ સ્નો લેપર્ડ કમિટીએ 2009માં પ્રોજેક્ટ સ્નો લેપર્ડ શરૂ કર્યોપ્રોજેક્ટ ટાઈગર અને પ્રોજેક્ટ હાથી ભારતમાં પ્રચલિત છે, જેની શરૂઆત 1973માં થઈ હતી.

સ્નો ચિત્તો, વરુની જેમ, ખૂંખાર શિકારી છે. આ પ્રોજેક્ટ માત્ર સ્નો લેપર્ડના સંરક્ષણ માટે નથી સાથે જ, તેને પ્રોજેક્ટ ટાઈગરની સાથે અમ્રેલા પ્રજાતિ ગણવામાં આવે છે. તેના સંરક્ષણની સાથે અન્ય પ્રજાતિઓ પણ સુરક્ષિત છે. 

ભારતમાં ત્રણ રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનો છે જ્યાં સ્નો લેપર્ડ જોઈ શકાય છે. આ સ્થાનો છે - કિબ્બર વન્યજીવ અભયારણ્ય - હિમાચલ પ્રદેશ, ઉલે વેલી - લદ્દાખ અને હેમિસમાં તે જોવાં મળે છે. 

 આ પણ વાંચો -