Hardik Shah દર વર્ષે 26 જાન્યુઆરીને ભારતમાં ગણતંત્ર દિવસ (Republic Day) તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આજે દેશ તેનો 75 મો ગણતંત્ર દિવસ ઉજવી રહ્યો છે. જણાવી દઇએ કે, 26 જાન્યુઆરી 1950ના રોજ સવારે 10.18 વાગ્યે ભારતનું બંધારણ (Constitution Of India) લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું. આ દિવસે, વિવિધ કાર્યક્રમોના આયોજનની સાથે, દેશની રાજધાની દિલ્હીમાં કર્તવ્ય પથ (Kartavya Path) પર પરેડ થાય છે. આ વર્ષની પ્રજાસત્તાક દિવસ (Republic Day) ની ઉજવણીનું મુખ્ય કેન્દ્રબિંદુ નવી દિલ્હીમાં કર્તવ્ય પથ (અગાઉનું રાજપથ) પર પ્રભાવશાળી ગણતંત્ર દિવસ પરેડ છે. ત્યારે શું તમે જાણો છો કે આજના આ ખાસ દિવસનો ઈતિહાસ શું છે ? કેમ આજે જ મનાવવામાં આવે છે ગણતંત્ર દિવસ આવો જાણીએ…
75મો ગણતંત્ર દિવસ
15 ઓગસ્ટ 1947ના રોજ જ્યારે દેશને અંગ્રેજોથી આઝાદી મળી ત્યારે ત્રણ વર્ષ પછી એટલે કે 1950માં ભારતનું બંધારણ દેશમાં લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું. ભારતમાં પ્રથમ ગણતંત્ર દિવસ 26 જાન્યુઆરી 1950ના રોજ દેશભરમાં ઉજવવામાં આવ્યો હતો. ભારતીય બંધારણ પણ આ દિવસે અમલમાં આવ્યું હતું. ડૉ. ભીમ રાવ આંબેડકરે બંધારણની મુસદ્દા સમિતિની અધ્યક્ષતા કરી હતી. તે પહેલા 1948 ની શરૂઆતમાં, ડૉ. બી.આર. આંબેડકરે બંધારણ સભામાં પ્રથમ વખત બંધારણની રૂપરેખા રજૂ કરી હતી. જો કે, કેટલાક સુધારા પછી, તે નવેમ્બર 1949 માં સ્વીકારવામાં આવ્યું અને 26 જાન્યુઆરી, 1950 ના રોજ બંધારણ પસાર થયું. ત્યારથી, ભારતમાં દર વર્ષે આ દિવસે ગણતંત્ર દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે દેશ તેનો 75મો ગણતંત્ર દિવસ ઉજવવા જઈ રહ્યો છે.
26 જાન્યુઆરીએ જ કેમ ઉજવાય છે ગણતંત્ર દિવસ ?
જણાવી દઈએ કે ભારતના બંધારણને વિશ્વનું સૌથી મોટું લેખિત બંધારણ કહેવામાં આવે છે. જણાવી દઇએ કે, આ દિવસે વર્ષ 1930માં ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસે દેશને સંપૂર્ણ સ્વતંત્ર જાહેર કર્યો હતો. પૂર્ણ સ્વરાજની ઘોષણાની તારીખ, 26 જાન્યુઆરી 1930, ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવતી હતી અને તેથી 26 જાન્યુઆરી 1950 ના રોજ ભારતનું બંધારણ લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું, ત્યારબાદ 26 જાન્યુઆરીને પ્રજાસત્તાક દિવસ તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો અને આ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવી હતી. આજના ગણતંત્ર દિવસ પર દેશવાસીઓ સ્વતંત્રતા સેનાનીઓ અને બહાદુર યોદ્ધાઓને યાદ કરે છે. દર વર્ષે આ દિવસે રાષ્ટ્રપતિ ત્રિરંગો ધ્વજ ફરકાવે છે અને 21 તોપોની સલામી આપવામાં આવે છે. પ્રજાસત્તાક દિવસને દેશમાં રાષ્ટ્રીય રજા તરીકે જાહેર કરવામાં આવે છે. જો કે, ઘણી શાળાઓ અને સંસ્થાઓમાં આ દિવસે રંગારંગ કાર્યક્રમોનું પણ આયોજન કરવામાં આવે છે.
ભારતીય બંધારણ વિશે કેટલાક તથ્યો
- ભારતનું બંધારણ વિશ્વનું સૌથી લાંબુ બંધારણ છે.
- ભારતીય બંધારણ મુદ્રિત અથવા ટાઈપ કરવામાં આવ્યું ન હતું, પરંતુ તે સુલેખક પ્રેમ બિહારી નારાયણ રાયઝાદા દ્વારા વહેતી ત્રાંસી શૈલીમાં હસ્તલિખિત કરવામાં આવ્યું હતું.
- ભારતીય બંધારણના અમલ પછી જ દેશમાં મહિલાઓને મત આપવાનો અધિકાર મળ્યો.
- ડૉ. ભીમરાવ આંબેડકરે ભારતીય બંધારણની કલમ 32, “બંધારણીય ઉપાયોનો અધિકાર” ને બંધારણના “હૃદય અને આત્મા” તરીકે જાહેર કર્યું. ભારતીય બંધારણના પિતા તરીકે પણ ઓળખાતા, આંબેડકરે બંધારણની મુસદ્દા સમિતિનું નેતૃત્વ કર્યું હતું.
1950 ના રોજ બંધારણ કેવી રીતે અમલમાં આવ્યું?
ડૉ.ભીમરાવ આંબેડકર, જવાહરલાલ નેહરુ, ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદ, સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ, મૌલાના અબ્દુલ કલામ આઝાદ વગેરે બંધારણ સભાના અગ્રણી સભ્યો હતા. બંધારણના નિર્માણમાં કુલ 22 સમિતિઓ હતી, જેમાં મુસદ્દા સમિતિ સૌથી અગ્રણી અને મહત્વપૂર્ણ સમિતિ હતી અને આ સમિતિનું કામ સમગ્ર બંધારણને ‘લખવાનું’ અથવા ‘રચના’ કરવાનું હતું. ડૉ. ભીમરાવ આંબેડકર મુસદ્દા સમિતિના અધ્યક્ષ હતા. મુસદ્દા સમિતિએ અને ખાસ કરીને ડૉ. આંબેડકરે 2 વર્ષ, 11 મહિના અને 18 દિવસમાં ભારતીય બંધારણ તૈયાર કર્યું અને 26 નવેમ્બર 1949ના રોજ બંધારણ સભાના પ્રમુખ ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદને ભારતનું બંધારણ સોંપ્યું. બંધારણ સત્તાવાર રીતે 26 જાન્યુઆરી, 1950 ના રોજ અમલમાં આવ્યું. આ દિવસ પસંદ કરવાનું મુખ્ય કારણ લાહોર કોંગ્રેસ અધિવેશન છે.
આ પણ વાંચો – Republic Day 2024 : ત્રિરંગાના રંગોનો જ્યોતિષ સાથે વિશેષ સંબંધ, જાણો જીવન પર શું અસર પડે છે…
આ પણ વાંચો – Republic Day 2024: ગણતંત્ર દિવસ અને સ્વતંત્રતા દિવસમાં ધ્વજ ફરકાવવામાં શું છે તફાવત ?
ગુજરાત ફર્સ્ટ તમને સમાચારોથી હંમેશા અવગત રાખશે
ગુજરાતની નંબર 1 ગુજરાતી ન્યૂઝ ચેનલ એટલે ગુજરાત ફર્સ્ટ (Gujarat First) – જે ગુજરાતીઓને દરેક સમાચારમાં રાખે છે આગળ. ગુજરાત, રાષ્ટ્રીય, આંતરરાષ્ટ્રીય, ઇલેક્શન, બિઝનેસ, સ્પોર્ટ્સ, મનોરંજન સહિતના દરેક સમાચાર વાંચો ગુજરાત ફર્સ્ટ પર. હવે દરેક સમાચાર આંગળીના ટેરવે આપના મોબાઈલમા, ડાઉનલોડ કરો અમારી લેટેસ્ટ Android અને iOS એપ. લેટેસ્ટ ન્યૂઝથી અપડેટ રહેવા માટે સોશ્યિલ મીડિયામાં અમારી સાથે જોડાઓ
