ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં વધારો થશે તો મોંઘવારી વધશે, અર્થતંત્ર પર ખરાબ અસર પડશે: RBI સ્ટડી
- ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં વધારો થશે તો મોંઘવારી વધશે, અર્થતંત્ર પર ખરાબ અસર પડશે: RBI સ્ટડી
અમદાવાદ: ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI)ના નિષ્ણાતોના એક અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે વૈશ્વિક ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં 10 ટકાનો વધારો થાય તો ભારતમાં મોંઘવારીમાં 0.20 ટકાનો ઉછાળો આવી શકે છે. સુજાતા કુંડુ, સૌમાશ્રી તિવારી અને ઈન્દ્રનીલ ભટ્ટાચાર્ય દ્વારા તેલના ભાવ અને મોંઘવારીના સંબંધ પર શોધપત્ર જાહેર કરવામાં આવ્યું છે. આ રિપોર્ટમાં આયાતી ક્રૂડ ઓઈલ પર નિર્ભરતા ઘટાડવા માટે ગૈર-જીવાશ્મ ઈંધણના વૈકલ્પિક ઉપયોગ જેવા નીતિગત પગલાંની હિમાયત કરવામાં આવી છે. જોકે, RBIએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે આ અભ્યાસ તેના સત્તાવાર વિચારોનું પ્રતિનિધિત્વ કરતો નથી.
વૈશ્વિક વૃદ્ધિને અસર
અભ્યાસ અનુસાર, હાલના વૈશ્વિક આર્થિક પરિદૃશ્યમાં જેમાં વેપાર વિખંડન, સપ્લાય ચેઈનમાં વિક્ષેપ અને વેપાર યુદ્ધોની આક્રમકતા જોવા મળે છે, તે વૈશ્વિક વેપારમાં ઘટાડો લાવી શકે છે અને વૈશ્વિક વૃદ્ધિને પાટા પરથી ઉતારી શકે છે. આવા સમયે ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં અસ્થિરતા ભારતીય અર્થતંત્રને નબળું પાડી શકે છે. રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે તેલના ભાવમાં અચાનક ઉછાળાથી મોંઘવારી ઘટાડવાની પ્રક્રિયા અટકી શકે છે અને નીતિગત સામાન્યકરણ પણ નિષ્ફળ જઈ શકે છે.
ભારતીય અર્થતંત્ર પર અસર
અભ્યાસ મુજબ, ક્રૂડ ઓઈલના આંતરરાષ્ટ્રીય ભાવમાં 10 ટકાનો વધારો ભારતની મુખ્ય મુદ્રાસ્ફીતિમાં 0.20 ટકાનો વધારો કરી શકે છે. આની સીધી અસર ગુજરાત જેવા રાજ્યોમાં જોવા મળી શકે છે, જ્યાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં વધારો રોજિંદા જીવનખર્ચ અને ટ્રાન્સપોર્ટેશન ખર્ચમાં વધારો કરે છે.
જૂનમાં મોંઘવારી ઘટી
ખાદ્ય પદાર્થોના ભાવમાં નરમાઈને કારણે જૂન 2025માં રિટેલ મોંઘવારી ઘટીને 6 વર્ષના નીચલા સ્તરે 2.1 ટકા પર પહોંચી હતી. ઉપભોક્તા મૂલ્ય સૂચકાંક (CPI) આધારિત મુદ્રાસ્ફીતિ મે 2025માં 2.82 ટકા અને જૂન 2024માં 5.08 ટકા હતી. આ સતત પાંચમો મહિનો હતો જ્યારે મોંઘવારી RBIના 4 ટકાના મધ્યમ ગાળાના લક્ષ્યથી નીચે રહી. ગુજરાતમાં ખાસ કરીને અમદાવાદ અને સુરત જેવા શહેરોમાં ખાદ્ય પદાર્થોના ભાવ ઘટવાથી નાગરિકોને થોડી રાહત મળી છે, પરંતુ ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં વધારો આ રાહતને અસર કરી શકે છે.
RBIના અભ્યાસમાં ગૈર-જીવાશ્મ ઈંધણના વિકલ્પો જેવા કે ઈલેક્ટ્રિક વાહનો (EVs), બાયોફ્યુઅલ અને રિન્યુએબલ એનર્જી પર ધ્યાન આપવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે. ગુજરાતમાં EV અપનાવવાનો દર ઝડપથી વધી રહ્યો છે, ખાસ કરીને અમદાવાદ અને સુરતમાં જ્યાં 2024માં 10,000થી વધુ ઈલેક્ટ્રિક વાહનો નોંધાયા હતા. ગુજરાત સરકારની EV નીતિ અને સબસિડીએ આ ક્ષેત્રને પ્રોત્સાહન આપ્યું છે, પરંતુ ક્રૂડ ઓઈલની નિર્ભરતા ઘટાડવા માટે વધુ રોકાણ અને જાગૃતિની જરૂર છે.
આગળ શું?
ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં વધારો ભારતની અર્થવ્યવસ્થા ખાસ કરીને ગુજરાત જેવા રાજ્યો માટે પડકારજનક છે. ગુજરાતના નાગરિકો અને ઉદ્યોગો માટે ઈંધણના ભાવમાં વધારો રોજિંદા ખર્ચ અને ઉત્પાદન ખર્ચમાં વધારો કરી શકે છે. સરકારે રિન્યુએબલ એનર્જી અને EV ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં રોકાણ વધારીને આ નિર્ભરતા ઘટાડવાની જરૂર છે.
આ પણ વાંચો- કંબોડિયામાં ડિજિટલ અરેસ્ટ ગેંગ પર મોટી કાર્યવાહી, 105 ભારતીયો સહિત 3,075 આરોપીઓની ધરપકડ