‘યુદ્ધ નહીં રોકો તો વ્યાપાર નહીં’: ટ્રમ્પની થાઈલેન્ડ-કંબોડિયાને ધમકી, ભારત-PAK સંઘર્ષનો કર્યો ફરીથી ઉલ્લેખ

અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે કંબોડિયા અને થાઈલેન્ડ સાથે ફોન પર મધ્યસ્થી અંગે વાતચીત કરી છે. તેમણે કહ્યું કે આ યુદ્ધમાં ઘણા લોકોના જીવ જઈ રહ્યા છે, જેને રોકવું જોઈએ. આ યુદ્ધ મને ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના તે સંઘર્ષની યાદ અપાવે છે, જેને સફળતાપૂર્વક રોકવામાં આવ્યો હતો.

સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ ટ્રુથ પર પોસ્ટ કરતાં ટ્રમ્પે લખ્યું, “હમણાં જ મેં કંબોડિયાના વડાપ્રધાન સાથે વાત કરી છે જેથી થાઈલેન્ડ સાથે ચાલી રહેલા યુદ્ધને રોકી શકાય. આકસ્મિક રીતે, અમે આ બંને દેશો સાથે વેપાર સમજૂતી અંગે વાતચીત કરી રહ્યા છીએ, પરંતુ જો તેઓ યુદ્ધ કરી રહ્યા હશે તો અમે કોઈપણ દેશ સાથે સમજૂતી કરવા માગતા નથી — અને મેં તેમને આ સ્પષ્ટ કહી દીધું છે. કંબોડિયા સાથેની વાત પૂરી થઈ છે. હું આ જટિલ પરિસ્થિતિને સરળ બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો છું.”

ટ્રમ્પે કહ્યું, “મેં હમણાં જ થાઈલેન્ડના કાર્યકારી વડાપ્રધાન સાથે વાત કરી છે, અને તે ખૂબ સારી વાતચીત હતી. થાઈલેન્ડ પણ, કંબોડિયાની જેમ, તાત્કાલિક યુદ્ધવિરામ (Ceasefire) અને શાંતિ ઇચ્છે છે. હવે હું આ સંદેશ કંબોડિયાના વડાપ્રધાનને પાછો આપવા જઈ રહ્યો છું. બંને પક્ષો સાથે વાત કર્યા પછી સ્પષ્ટ છે કે યુદ્ધવિરામ, શાંતિ અને સમૃદ્ધિ એ સ્વાભાવિક માર્ગ છે. આગામી સમયમાં આપણે બધું જોઈશું.”

કંબોડિયા અને થાઈલેન્ડ વચ્ચે યુદ્ધ: મિત્રતાથી દુશ્મની સુધી

થોડા વર્ષો પહેલા સુધી ગાઢ મિત્રો રહેલા કંબોડિયા અને થાઈલેન્ડ હવે એકબીજાના અસ્તિત્વને ખતમ કરવા માટે ઉત્સુક છે. બંને દેશો વચ્ચેનું યુદ્ધ સતત ભયંકર બની રહ્યું છે. થાઈલેન્ડ તરફથી લડાકુ વિમાનો અને તોપો દ્વારા હુમલા કરવામાં આવી રહ્યા છે. બીજી તરફ, કંબોડિયાએ બારૂદી સુરંગોનું એવું જાળ બિછાવ્યું છે કે થાઈલેન્ડ ફક્ત હવાઈ હુમલા જ કરી શકે છે, પરંતુ સરહદમાં પ્રવેશી શકતું નથી.

કંબોડિયાની જવાબી કારવાહી

અહેવાલો અનુસાર, કંબોડિયાએ રશિયન બીએમ-21 રોકેટ સિસ્ટમનો ઉપયોગ કરી થાઈલેન્ડને ભારે નુકસાન પહોંચાડ્યું છે. ઘણી તસવીરો વાયરલ થઈ રહી છે, જેમાં 25 જુલાઈએ ઓડારમીચે પ્રાંતમાં કંબોડિયન સૈનિકોને બીએમ-21 રોકેટ લોન્ચર ટ્રક પર લઈ જતા દેખાયા હતા. આ ઉપરાંત, આરએમ-70 મલ્ટિપલ લોન્ચ રોકેટ સિસ્ટમ દ્વારા પણ હુમલા કરવામાં આવ્યા છે.

પહેલા દિવસની લડાઈમાં થાઈલેન્ડની રણનીતિ
યુદ્ધના પહેલા દિવસે થાઈલેન્ડે એફ-16 લડાકુ વિમાનો ઉતાર્યા, જેનાથી લાગ્યું કે તે કંબોડિયા પર ભારે પડશે. પરંતુ 24 કલાકની અંદર જ કંબોડિયાએ પોતાની યુદ્ધ નીતિથી થાઈલેન્ડને ચોંકાવી દીધું. એશિયામાં આ યુદ્ધનો નવો મોરચો બની ગયો છે.

એશિયામાં યુદ્ધનો ફેલાતો દાયરો
રશિયા-યુક્રેન, ઈઝરાયેલ-ગાઝા, ભારત-પાકિસ્તાન, ઈઝરાયેલ-ઈરાન અને ઈઝરાયેલ-યમન પછી હવે કંબોડિયા-થાઈલેન્ડ યુદ્ધ પણ ભયંકર સ્વરૂપ લઈ ચૂક્યું છે. દિવસ-રાત બંને દેશોની સરહદ પર રોકેટ અને તોપો દાગવામાં આવી રહી છે.

થાઈલેન્ડની સેનાનો મોરચો
કંબોડિયા રોકાવાના કોઈ સંકેત નથી બતાવી રહ્યું. થાઈલેન્ડે પોતાની સેનાને સરહદ તરફ મોકલી, પરંતુ કંબોડિયાની બારૂદી સુરંગોએ થાઈલેન્ડના ટેન્ક અને બખ્તરબંધ વાહનોને રોકી દીધા. થાઈલેન્ડની હવાઈ સેનાએ નાગરિકોને સરહદથી 20-40 કિલોમીટર દૂર રહેવાની સલાહ આપી છે અને સોશિયલ મીડિયા પર સૈન્ય માહિતી શેર કરવાની મનાઈ કરી છે.

ડ્રોન અને એરસ્ટ્રાઈકની રણનીતિ
કંબોડિયાએ જ્યારે રશિયામાં બનેલા રોકેટ દાગ્યા, ત્યારે થાઈલેન્ડે જવાબમાં ડ્રોન હુમલો કર્યો. થાઈ સેનાએ દાવો કર્યો કે તેમણે પીર વિહાર મંદિર નજીક કંબોડિયાના હથિયાર ડેપો પર હુમલો કર્યો. આ વીડિયો રૉયલ થાઈ આર્મીએ જાહેર કર્યો છે, જેમાં ઓછામાં ઓછા પાંચ સ્થળો પર બોમ્બ ફેંકવામાં આવ્યા.

વિસ્થાપન અને નુકસાન
થાઈલેન્ડની સેનાએ દાવો કર્યો કે 1,30,000 લોકોને સરહદથી હટાવી દેવાયા છે. સરહદના 12 વિસ્તારોમાં ભારે આર્ટિલરી ફાયરિંગ થઈ. સુરીન, ઉબોન રાત્ચથાની અને બુરીરામ જેવા વિસ્તારો ખાલી કરાવવામાં આવ્યા છે. થાઈલેન્ડનો આરોપ છે કે કંબોડિયા જાણીજોઈને નાગરિક વિસ્તારોને નિશાન બનાવી રહ્યું છે.

કંબોડિયામાં માર્શલ લૉ
કંબોડિયાએ સરહદ સાથે આવેલા આઠ જિલ્લાઓમાં માર્શલ લૉ લાગુ કર્યો છે. થાઈલેન્ડે યુદ્ધવિરામ પર વિચાર કરવાનો ઇનકાર કર્યો છે. હવે યુદ્ધનો અંત દેખાતો નથી.

સરહદમાં પ્રવેશ અને વિસ્તારો પર કબજો
અહેવાલો અનુસાર, થાઈલેન્ડની સેના કંબોડિયાની સરહદમાં 300 મીટર અંદર સુધી ઘૂસી ગઈ છે. મયૂન અને થોમ વિસ્તારોમાં થાઈ સેનાની હાજરી છે. મોડી રાત્રે થાઈ સેનાએ ઝડપી હુમલા કર્યા. આ સંઘર્ષ 817 કિલોમીટર લાંબી સરહદના ઘણા ભાગોમાં ફેલાઈ ગયો છે.

યુદ્ધનું કારણ: મંદિર વિવાદ
થાઈલેન્ડ અને કંબોડિયા વચ્ચેના વિવાદનું કેન્દ્ર પીર વિહાર મંદિર છે. આ 118 વર્ષ જૂનો વિવાદ છે. 1907માં થયેલી સહમતિ અને 1962માં આંતરરાષ્ટ્રીય કોર્ટના નિર્ણય છતાં બંને દેશો મંદિર પર દાવો કરતા રહ્યા છે. 2008માં યુનેસ્કો દ્વારા તેને વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઈટ જાહેર કરવામાં આવ્યા બાદ વિવાદ વધુ વકર્યો.

ટ્રમ્પની મધ્યસ્થીનો પ્રયાસ નોંધપાત્ર છે, પરંતુ તેમનો ભારત-પાકિસ્તાન સંઘર્ષને “સફળતાપૂર્વક રોકાયો”નો દાવો વિવાદાસ્પદ છે. ભારતે હંમેશા જાળવ્યું છે કે પાકિસ્તાન સાથે શાંતિની સમજૂતી બંને દેશોના ડિરેક્ટર જનરલ ઑફ મિલિટરી ઑપરેશન્સ (DGMOs)ની સીધી વાતચીત દ્વારા થઈ હતી, નહીં કે ટ્રમ્પની મધ્યસ્થીથી.

આ યુદ્ધની શરૂઆત ગુરુવારે એક બારૂદી સુરંગના વિસ્ફોટથી થઈ, જેમાં પાંચ થાઈ સૈનિકો ઘાયલ થયા હતા, અને ત્યારબાદ બંને દેશોએ એકબીજા પર હુમલાનો આરોપ લગાવ્યો. યુદ્ધમાં 33 લોકોના મોત થયા છે, જેમાં થાઈલેન્ડમાં 20 (14 નાગરિકો) અને કંબોડિયામાં 13 (8 નાગરિકો) શામેલ છે. થાઈલેન્ડમાં 1,38,000 અને કંબોડિયામાં 35,000થી વધુ લોકો વિસ્થાપિત થયા છે. યુએન સિક્યોરિટી કાઉન્સિલે શુક્રવારે આ બાબતે ઇમરજન્સી બેઠક યોજી હતી.

આ પણ વાંચો-માલદીવના 60મા સ્વતંત્રતા દિવસ સમારોહમાં ભાગ લેવો મારા માટે સન્માનની વાત: પીએમ મોદી