Hiren Dave
608
આમ તો દરેક દિવસ ખાસ હોય છે પણ ઘણી તારીખો કેલેન્ડરના પાના સાથે ઇતિહાસના પાને પણ અંકાય છે, જાણો આજના દિવસના ઇતિહાસમાં નોંધાયેલા મહત્ત્વના બનાવો ઘટનાઓ અને આજની તારીખે જન્મેલા મહાનુભાવો અને વીરલ વ્યક્તિત્ત્વની પુણ્યતિથિ. જાણો આજની તારીખ સાથે જોડાયેલી કેટલીક ખાસ વાતો. કેવી રીતે આજનો દિવસ ઇતિહાસના પાને અંકાયેલ છે.
૧૮૯૭ થોમસ આલવા ઍડિસનને “કાઇનેટોસ્કોપ”, પ્રથમ ચલચિત્ર પ્રોજેક્ટર,નાં પેટન્ટ અધિકારો પ્રાપ્ત થયા.
ઑગસ્ટ ૩૧, ૧૮૯૭ ના રોજ, થોમસ એડિસનને કાઇનેટોગ્રાફિક કૅમેરા માટે પેટન્ટ પ્રાપ્ત થઈ, કાઇનેટોસ્કોપ્સમાં ચોક્કસ નવો અને ઉપયોગી સુધારો,” મોશન પિક્ચર ફિલ્મ પ્રોજેક્ટરના અગ્રેસર..કિનેટોસ્કોપ એ પ્રારંભિક મોશન પિક્ચર પ્રદર્શન ઉપકરણ છે, જે પીફોલ દર્શક વિન્ડો દ્વારા એક સમયે એક વ્યક્તિ દ્વારા ફિલ્મો જોવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે. કિનેટોસ્કોપ મૂવી પ્રોજેક્ટર નહોતું, પરંતુ તેણે મૂળભૂત અભિગમ રજૂ કર્યો જે વિડિયોના આગમન પહેલાં તમામ સિનેમેટિક પ્રક્ષેપણ માટે પ્રમાણભૂત બની જશે: તેણે પ્રકાશ સ્ત્રોત પર અનુક્રમિક છબીઓ ધરાવતી છિદ્રિત ફિલ્મની સ્ટ્રીપ પહોંચાડીને હલનચલનનો ભ્રમ બનાવ્યો. એક હાઇ-સ્પીડ શટર. ૧૮૮૮ માં યુ.એસ.ના શોધક થોમસ એડિસન દ્વારા સૌપ્રથમ વૈચારિક શબ્દોમાં વર્ણવવામાં આવ્યું હતું, તે મોટાભાગે તેમના કર્મચારી વિલિયમ કેનેડી લૌરી ડિક્સન દ્વારા ૧૮૮૯ અને ૧૮૯૨ ની વચ્ચે વિકસાવવામાં આવ્યું હતું. ડિક્સન અને તેની ટીમે ન્યૂ જર્સીમાં એડિસન લેબમાં કેમેરાની એક ચિત્ર, કાઇને ગ્રાફમાં એક મોશનની રચના કરી હતી.
૧૯૦૭ – રશિયા અને યુનાઇટેડ કિંગડમે એંગ્લો-રશિયન સંમેલન પર હસ્તાક્ષર કર્યા, જેના દ્વારા યુકે ઉત્તર પર્શિયામાં રશિયન પ્રબળતાને માન્યતા આપે છે, જ્યારે રશિયા દક્ષિણપૂર્વ પર્શિયા અને અફઘાનિસ્તાનમાં બ્રિટિશ વર્ચસ્વને માન્યતા આપે છે. બંને સત્તાઓ તિબેટમાં હસ્તક્ષેપ નહીં કરવાની પ્રતિજ્ઞા લે છે.1907નું એંગ્લો-રશિયન સંમેલન, અથવા પર્શિયા, અફઘાનિસ્તાન અને તિબેટ સંબંધિત યુનાઇટેડ કિંગડમ અને રશિયા વચ્ચેનું સંમેલન, 31 ઓગસ્ટ, 1907ના રોજ સેન્ટ પીટર્સબર્ગમાં હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યું હતું. તેણે મધ્ય એશિયામાં લાંબા સમયથી ચાલતી દુશ્મનાવટનો અંત લાવ્યો અને બંને દેશોને જર્મનોથી આગળ વધવા સક્ષમ બનાવ્યા, જેઓ બર્લિનને બગદાદથી નવા રેલરોડ સાથે જોડવાની ધમકી આપી રહ્યા હતા જે સંભવિત રીતે ઓટ્ટોમન સામ્રાજ્યને શાહી જર્મની સાથે સંરેખિત કરી શકે.
આ સંમેલનથી પર્શિયા પરના લાંબા વિવાદનો અંત આવ્યો. ગ્રેટ બ્રિટને ઉત્તરી પર્શિયાથી દૂર રહેવાનું વચન આપ્યું હતું, અને રશિયાએ દક્ષિણ પર્શિયાને બ્રિટિશ પ્રભાવના ક્ષેત્રના ભાગ તરીકે માન્યતા આપી હતી. રશિયાએ પણ તિબેટ અને અફઘાનિસ્તાનથી દૂર રહેવાનું વચન આપ્યું હતું. બદલામાં, લંડને લોન અને અમુક રાજકીય ટેકો આપ્યો. આ સંમેલન પર્શિયા, અફઘાનિસ્તાન અને તિબેટમાં સંબંધિત નિયંત્રણની ઓળખ કરતી સીમાઓને મજબૂત કરીને અસ્થિર બ્રિટિશ-રશિયન સંબંધોને મોખરે લાવ્યા. તેણે પર્શિયામાં પ્રભાવના ક્ષેત્રોને નિર્ધારિત કર્યા, નિયત કરી કે કોઈપણ દેશ તિબેટની આંતરિક બાબતોમાં દખલ કરશે નહીં, અને અફઘાનિસ્તાન પર બ્રિટનના પ્રભાવને માન્યતા આપી. કરારને કારણે ટ્રિપલ એન્ટેન્ટની રચના થઈ.
૧૯૯૭ – બ્રિટનની પ્રિન્સેસ ડાયના અને તેના પ્રેમી ડોડી અલ-ફાયદનું પેરિસમાં કાર અકસ્માતમાં મોત થયું હતું. તેની કાર ફૂટપાથ સાથે અથડાઈ હતી. તે સમયે ડાયના માત્ર ૩૬ વર્ષની હતી.૩૧ ઓગસ્ટ ૧૯૯૭ ના સવારના કલાકો દરમિયાન, વેલ્સની રાજકુમારી ડાયનાનું પેરિસ, ફ્રાન્સમાં પોન્ટ ડે લ’આલ્મા ટનલમાં કાર અકસ્માતમાં તે રાત્રે થયેલી ઇજાઓથી મૃત્યુ થયું હતું. ડાયનાના ભાગીદાર ડોડી ફાયદ અને મર્સિડીઝ બેન્ઝ W140ના ડ્રાઈવર હેનરી પોલ કારની અંદર મૃત હાલતમાં મળી આવ્યા હતા. ડોડીના અંગરક્ષક, ટ્રેવર રીસ-જોન્સ, ગંભીર રીતે ઘાયલ થયા હતા, પરંતુ તે અકસ્માતમાં એકમાત્ર બચી ગયો હતો.
શનિવાર, 30 ઑગસ્ટ 1997ના રોજ, પ્રિન્સેસ ડાયના ઓલ્બિયા એરપોર્ટ, સાર્ડિનિયાથી ખાનગી જેટમાં નીકળી અને ઇજિપ્તના ફિલ્મ નિર્માતા ડોડી ફૈદ, ઉદ્યોગપતિ મોહમ્મદ અલ-ફાયદના પુત્ર સાથે પેરિસના લે બોર્ગેટ એરપોર્ટ પર પહોંચ્યા. તેઓ ફ્રેંચ અને ઇટાલિયન રિવેરા પર મોહમ્મદની યાટ જોનીકલ પર અગાઉના નવ દિવસ સાથે વિતાવ્યા બાદ લંડન જવાના રસ્તે ત્યાં રોકાયા હતા. તેઓ ત્યાં રાત્રી રોકાણ કરવાનો ઈરાદો ધરાવતા હતા. મોહમ્મદ હોટેલ રિટ્ઝ પેરિસના માલિક હતા અને રહ્યા છે અને એવેન્યુ ડેસ ચેમ્પ્સ એલિસીસથી થોડે દૂર, હોટેલથી થોડે દૂર, રુ આર્સેન હૌસેના એક એપાર્ટમેન્ટમાં રહેતા હતા.
00:23 વાગ્યે, પૉન્ટ ડે લ’આલ્મા અંડરપાસના પ્રવેશદ્વાર પર પૉલે કાર પરનો કાબૂ ગુમાવ્યો. કથિત રીતે કાર પસાર થઈ રહેલી સફેદ રંગની ફિયાટને અથડાઈ, બે-લેન કેરેજવેની ડાબી બાજુએ વળી ગઈ અને છતને ટેકો આપતા 13મા થાંભલા સાથે અથડાઈ. તે 105 km/h (65 mph) ની અંદાજિત ઝડપે મુસાફરી કરી રહી હતી – ટનલની 50 km/h (31 mph) ગતિ મર્યાદા કરતાં બમણી કરતાં વધુ. તે પછી કાંત્યું, પાછળની તરફ ટનલની પથ્થરની દિવાલ સાથે અથડાયું અને અંતે અટકી ગયું. આ અસરથી ખાસ કરીને વાહનના આગળના અડધા ભાગને નોંધપાત્ર નુકસાન થયું હતું, કારણ કે આને રોકવા માટે કોઈ ગાર્ડ રેલ ન હતી. દુર્ઘટના પછી તરત જ પહોંચેલા સાક્ષીઓએ ધુમાડાની જાણ કરી.
ડાયના મૃત્યુ પામી ત્યારે ૩૬ વર્ષની હતી. તેણીના મૃત્યુથી યુનાઇટેડ કિંગડમ અને વિશ્વભરમાં જાહેર શોકની લાગણી ફેલાઇ હતી, અને તેણીની ટેલિવિઝન અંતિમવિધિ અંદાજિત ૨.૫ અબજ લોકો દ્વારા જોવામાં આવી હતી. ડાયનાના મૃત્યુ અંગેની તેમની પ્રતિક્રિયા માટે પ્રેસમાં રાજવી પરિવારની ટીકા કરવામાં આવી હતી. ડાયનામાં લોકોનો રસ વધુ રહ્યો છે અને તેણીએ તેના મૃત્યુ પછીના દાયકાઓમાં નિયમિત પ્રેસ કવરેજ જાળવી રાખવાનું ચાલુ રાખ્યું છે.
૨૦૦૫- ઈરાકની રાજધાની બગદાદમાં અલ-ઈમ્મા પુલ પર નાસભાગમાં ૧૦૦૦ થી વધુ લોકોના મોત થયા.
ઑગસ્ટ ૩૧,૨૦૦૫ ના રોજ અલ-અઈમ્મા બ્રિજ દુર્ઘટના સર્જાઈ હતી જ્યારે ઈરાકની રાજધાની બગદાદમાં ટાઈગ્રીસ નદીને પાર કરતા અલ-આઈમ્મા બ્રિજ પર ગભરાટ અને ત્યારબાદ ભીડના કચડાઈને કારણે ૯૫૩ લોકો મૃત્યુ પામ્યા હતા.
દુર્ઘટના સમયે, લગભગ 10 લાખ શ્રદ્ધાળુઓ આસપાસ એકઠા થયા હતા અથવા અલ કાદિમિયા મસ્જિદ તરફ કૂચ કરી રહ્યા હતા, જે શિયા ઇમામ મુસા અલ-કાઝિમનું મંદિર છે. ભીડમાં તણાવ વધુ હતો. અગાઉના દિવસે, ભેગા થયેલા ટોળા પર મોર્ટાર હુમલામાં સાત લોકો માર્યા ગયા હતા અને ડઝનેક વધુ ઘાયલ થયા હતા, જેના માટે અલ-કાયદા સાથે જોડાયેલા બળવાખોર જૂથે જવાબદારી લીધી હતી. મંદિરની નજીક, નિકટવર્તી આત્મઘાતી બોમ્બ હુમલાની અફવાઓ ફાટી નીકળી, ઘણા યાત્રાળુઓ ગભરાઈ ગયા. ગૃહ પ્રધાન બયાન બકીર સોલાગે જણાવ્યું હતું કે એક વ્યક્તિએ “બીજા વ્યક્તિ તરફ આંગળી ચીંધી કહ્યું કે તે વિસ્ફોટકો વહન કરી રહ્યો છે…અને તેનાથી ગભરાટ ફેલાયો”. આ વ્યક્તિએ પુલ પર આત્મઘાતી વિસ્ફોટક પટ્ટો પહેર્યો હોવાનું મનાય છે.
ગભરાયેલી ભીડ પુલ પર ઉમટી પડી હતી, જેને બંધ કરી દેવામાં આવ્યો હતો. કોઈક રીતે, તેમના પુલના છેડે આવેલો દરવાજો ખુલ્યો, અને યાત્રાળુઓ ત્યાંથી ધસી ગયા. કેટલાક લોકો કોંક્રિટ બેઝ પર પડ્યા અને તરત જ મૃત્યુ પામ્યા. લોકોના આગમનના કારણે ઘણાને ગૂંગળામણ થઈ હતી. ભીડના દબાણને કારણે પુલની લોખંડની રેલિંગ રસ્તામાં પડી ગઈ, જેના કારણે સેંકડો લોકો 9 મીટર (30 ફૂટ) ટાઈગ્રીસ નદીમાં પડ્યા. બ્રિજ પર લોકો જવા માટે ક્યાંય નહોતા, કારણ કે પુલનો બીજો છેડો બંધ રહ્યો હતો, અને કોઈપણ રીતે ખોલવું અશક્ય હતું, કારણ કે તે અંદરની તરફ ખુલ્યું હતું..
૨૦૧૦-ભારત સરકાર પાકિસ્તાની પૂર પીડિતો માટે સહાયની રકમ ૫ મિલિયનથી વધારીને ૨૫ મિલિયન ડોલર કરે છે.
૧૩ ઓગસ્ટે પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રી શાહ મહમૂદ કુરેશી સાથે EAMની ટેલિફોનિક વાતચીત દરમિયાન ભારતે પાકિસ્તાનને USD ૫ મિલિયનની સહાયની ઓફર કરી હતી.આ કુદરતી આફતથી થયેલા નુકસાનના વધુ નક્કર મૂલ્યાંકન અને પાકિસ્તાનના લોકોની તાકીદની જરૂરિયાતો બહાર આવતાં, સરકારે પાકિસ્તાનને તેની સહાય ૫ મિલિયન યુએસ ડૉલરથી વધારીને ૨૫ મિલિયન યુએસ ડૉલર કરવાનો નિર્ણય લીધો. આ રકમમાંથી, ૨૦ મિલિયન યુએસ ડૉલર માનવતાવાદી બાબતોના સંકલન માટે યુએન ઑફિસ દ્વારા શરૂ કરાયેલ ‘પાકિસ્તાન પ્રારંભિક પૂર ઇમરજન્સી રિસ્પોન્સ પ્લાન’ માટે ફાળો આપવામાં આવશે. પાકિસ્તાનમાં તેના રાહત પ્રયાસો માટે વિશ્વ ખાદ્ય કાર્યક્રમમાં ૫ મિલિયન યુએસ ડૉલરની બાકી રકમનું યોગદાન આપવામાં આપવાની જાહેરાત કરી.
૨૦૧૦-ભારતીય સંસદે પરમાણુ પ્લાન્ટમાં અકસ્માતની ઘટનામાં તાત્કાલિક વળતરની ખાતરી કરવા માટે પરમાણુ જાહેર જવાબદારી બિલ પસાર કર્યું.પરમાણુ નુકસાન અધિનિયમ, 2010 માટે નાગરિક જવાબદારી અધિનિયમ અથવા પરમાણુ જવાબદારી અધિનિયમ એ અત્યંત ચર્ચાસ્પદ અને વિવાદાસ્પદ કાયદો છે જે ભારતીય સંસદના બંને ગૃહો દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યો હતો. અધિનિયમનો ઉદ્દેશ પરમાણુ નુકસાન માટે નાગરિક જવાબદારી પૂરી પાડવાનો છે અને પરમાણુ ઘટનાના પીડિતોને ઓપરેટરને દોષ વિનાની જવાબદારી, દાવા કમિશનરની નિમણૂક, પરમાણુ નુકસાની દાવા કમિશનની સ્થાપના અને તેની સાથે જોડાયેલી અથવા તેની સાથે સંબંધિત બાબતો માટે તાત્કાલિક વળતર આપવાનો છે.
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ પરમાણુ રિએક્ટર ઉત્પાદક કંપનીઓને તેમના ગૃહ રાજ્યમાં વીમો મેળવવા માટે જવાબદારી બિલની જરૂર હોવાથી નાગરિક પરમાણુ કરાર. આ ખરડાને સંસદમાં અનેકવાર રજૂ કરવાનો પ્રયાસ કરતી વખતે સરકારને ઉગ્ર વિરોધનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. આ એટલા માટે હતું કારણ કે તેમાં ઘણી વિવાદાસ્પદ કલમો હતી જેને વિરોધ પક્ષોએ ‘ગેરબંધારણીય’ હોવાનો દાવો કર્યો હતો.
વિપક્ષનું માનવું હતું કે યુએસના દબાણને કારણે બિલને આગળ ધપાવવામાં આવ્યું હતું, જોકે બાદમાં સરકારે તેને નકારી કાઢ્યું હતું.
અધિનિયમ અસરકારક રીતે દરેક પરમાણુ અકસ્માતના કિસ્સામાં જવાબદારીની મહત્તમ રકમ ₹૧૫ બિલિયન (US$૧૯૦ મિલિયન) પર પરમાણુ પ્લાન્ટના સંચાલક દ્વારા ચૂકવવામાં આવે છે, અને જો નુકસાનની કિંમત આ રકમ કરતાં વધી જાય, તો વિશેષ ડ્રોઇંગ રાઇટ્સ અપ ૩૦૦ મિલિયન કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા ચૂકવવામાં આવશે.
અવતરણ:
૧૯૫૭ – રમેશભાઈ ઓઝા, ભારતીય ધાર્મિક કથાકાર.
રમેશભાઈ ઓઝા હિંદુ ધર્મનાં જાણીતા ભાગવત કથાકાર છે.તેમનો જન્મ ૩૧ ઓગસ્ટ ૧૯૫૭ નાં રોજ અમરેલી જિલ્લાના રાજુલા તાલુકાનાં દેવકા ગામે, પિતા વ્રજલાલ કે. ઓઝા અને માતા લક્ષ્મીબેનને ત્યાં, થયો હતો. તેઓ જ્ઞાતીએ ઔદિચ્ય બ્રાહ્મણ છે. એમણે અંગ્રેજી માધ્યમમાં વિનયન શાખામાં સ્નાતક સુધીનો અભ્યાસ કર્યો છે. આથી એમની કથાઓમાં શ્રોતાઓને ભાગવતની સાથે સાથે અંગ્રેજી સંવાદો તેમ જ ગહન તત્વજ્ઞાનનો લ્હાવો પણ અસ્ખલીતપણે પહાડી અવાજમાં માણવા મળે છે.
તેઓએ પોરબંદર એરોડ્રામ સામે આવેલા રાંધાવાવ ગામ ખાતે સાંદિપની વિદ્યા નિકેતન નામે સંસ્થા આશરે ૭ કરોડ રૂપિયાના અનુદાનો અને ગુજરાત સરકાર તરફથી પ્રતિક ભાવે અપાયેલ ૮૫ એકર જમીનમાં સ્થાપેલ છે, જ્યાં હજારો વિદ્યાર્થીઓને ધર્મ અને સંસ્કૃતિનું શિક્ષણ અપાય છે.રમેશભાઈ ઓઝા સહિત તેમને ૪ ભાઈ અને ૨ બહેન છે. રમેશભાઈ ઓઝા એ પોતનું પ્રારંભિક શિક્ષણ રાજુલા નામના નાના ગામ નજીક “તત્વજ્યોતિ” નામની શાળામાંથી મેળ્વ્યું હતું. રમેશભાઈ ઓઝા પોતના પિતા વ્રજલાલ હેઠળ હમેશા “ભાગવદગીતા” નો પાઠ કરતા હતાં.
રમેશભાઈ ઓઝા ના કાકા જીવરાજભાઈ ઓઝા એક અત્યંત આદરણીય કથાવાચક હતા. દરેક વ્યક્ત્તિ ને રમશભાઈ ઓઝા પોતાના પ્રવચન કુશળતા દ્વારા અને તેમના કુદરતી આકર્ષણ અને મેગ્નેટીઝમ દ્વારા આકર્ષિત કરતા. રમેશભાઈ ઓઝા એ પોતાનું આગળ નું એટલે કે કોલેજનું શિક્ષણા મુંબઇ માં લીધું. ત્યાં તેમણે ૧૮ વર્ષની ઉંમરે સેન્ટ્રલ મુંબઈ માં વ્યાવસયિક કથા યોજી હતી. રમેશભાઈ ઓઝા ને “ભાગવત આચાર્ય”,”ભાગવત રત્ન”,”ભાગવત ભૂષણ” સહિત વિવિધ પુરસ્કર થી સમ્માનિત કરવામાં આવ્યાં. દેવકાની આ ધરતી ઉપર શ્રી રમેશભાઈ ઓઝા ઉછરી ને મોટા થયા.આ જન્મભુમિ નું ઋણ ચૂકવવા તેમણૅ ૪૦ વિઘા જમીન ઉપર દાતાઓના સહયોગથી દેવકા વિધ્યાપીઠ નું નિર્માણ થયું હતું. રમેશભાઈ ઓઝા બાળપણમાં મિત્રો સાથે રમતા ત્યારે પણ કથા-કથા ની જ રમત રમતા હતા. અંગ્રેજી માધ્યમની કોમર્સ કોલેજ માં ભણાતા રમેશભાઈ એક તબક્કે ચાર્ટર્ડ એકાઉટન્ટ થવાનું વિચારતા હતા, પરંતુ હ્રદય થી એમનું મન કથાકાર બનવા ઝંખતું હતું.
ઇ.સ.૧૯૮૭ માં માત્ર ૩૦ વર્ષ ની ઊંમરે ભાગવત કથા પરાયણ માટે એમને લંડનથી આમંત્રણ મળ્યું. એ એમની પરદેશ ભૂમિની પહેલી કથા હતી. એ કથા નિમિત્તે મળેલી ૨.૫ કરોડ ની માતબર રકમ પ્રાપ્ત થઇ હતી. આ રકમ એમણે ગુજરાત માં આંખની હોસ્પિટલો ને દાનમાં આપી દીધી હતી. આવી કરુણા દૃષ્ટિ થી એમને માટેનો આદર સમાજમાં ગણો વધી ગયો. ભાઈશ્રી ની કથાકાર તરીકે ની પુરસ્ક્રૃતિ પણ થઇ છે. “સત્ સાહિત્ય પ્રકાશન ટ્રસ્ટ” દ્વારા તેઓ ધર્મિક સાહિત્યનું પ્રકાશ કરે છે. એમના આ ટ્રસ્ટ દ્વારા સંન્યાસી , વિદ્વાન વ્યક્તિઓ ને એવોર્ડ આપવામાં આવે છે. ભારતીય સંસ્ક્રૃતિ સંવર્ધન ટ્રસ્ટ દ્વારા તેમણે “સાંન્દિપની વિધાનિકેતન” ની સ્થાપના કરી. ઇશ્વરક્રૃપા એ એમનું મધુરકંઠ નું વરદાન મળ્યું હતું. ૨૦૦૬ માં “હિંદુ ઑફ ધ યર” અવોર્ડ થી સમ્માનિત કરાયા. આના પછી તેઓએ “તત્વદર્શન” નામનું સામાયિક પ્રસિધ્ધ કર્યું.
