Maitri makwana 
પરિવહન ક્ષેત્રે માંગમાં ઘટાડો થવાને કારણે નવેમ્બરમાં ભારતનો ડીઝલનો વપરાશ 7.5 ટકા ઘટ્યો હતો, જ્યાં કેટલાક લોકોએ દિવાળીની રજાઓ લીધી હતી. શુક્રવારના રોજ સરકારી માલિકીની કંપનીઓના પ્રારંભિક ડેટા દ્વારા સમગ્ર વિગતો બહાર આવી છે.
નવેમ્બરમાં ડીઝલનો વપરાશ એક વર્ષ અગાઉ 7.33 મિલિયન ટનથી ઘટીને 6.78 મિલિયન ટન થયો છે. ઉદ્યોગ અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે આવું એટલા માટે છે કારણ કે કેટલાક ટ્રક ડ્રાઈવરો દિવાળીની રજા લઈને ઘરે જવા માટે જાય છે. અને આ મહિને માંગ ઘણી હદે પાછી આવવાની છે.
પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોના વપરાશમાં લગભગ 40 ટકા હિસ્સો
ડીઝલ એ ભારતમાં સૌથી વધુ વપરાશમાં લેવાતું બળતણ છે, જે તમામ પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોના વપરાશમાં લગભગ 40 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે. દેશમાં ડીઝલના કુલ વેચાણમાં પરિવહન ક્ષેત્રનો હિસ્સો 70 ટકા છે. તહેવારોની સિઝન દરમિયાન ખાનગી વાહનોની ગતિવિધિમાં વધારો થવાને કારણે ત્રણ સરકારી ઇંધણ રિટેલર્સ પર પેટ્રોલનું વેચાણ 7.5 ટકા વધીને 2.86 મિલિયન ટન થયું છે.
ડીઝલનું વેચાણ 3.2 ટકા ઘટ્યું હતું
ઓક્ટોબરના પ્રથમ છ મહિનામાં પેટ્રોલની માંગ વાર્ષિક ધોરણે 9 ટકા અને ડીઝલનું વેચાણ 3.2 ટકા ઘટ્યું હતું. પરંતુ નવરાત્રી/દુર્ગા પૂજા તહેવારની શરૂઆતથી આ વલણ બદલાયું. નવેમ્બરના પ્રથમ છ મહિનામાં ડીઝલની માંગમાં 12.1 ટકાનો ઘટાડો થયો હતો અને બીજા ભાગમાં થોડો સુધારો જોવા મળ્યો હતો. જોકે, ડીઝલનું વેચાણ ઓક્ટોબરમાં 6.5 મિલિયન ટનની સરખામણીએ મહિને દર મહિને 3.6 ટકા વધુ હતું.
વરસાદને કારણે વાહનોની અવરજવર પણ ઓછી
ડીઝલનું વેચાણ સામાન્ય રીતે ચોમાસાના મહિનામાં ઘટે છે. કારણ કે વરસાદ કૃષિ ક્ષેત્રમાં માંગ ઘટાડે છે જે સિંચાઈ, લણણી અને પરિવહન માટે બળતણનો ઉપયોગ કરે છે. આ ઉપરાંત વરસાદને કારણે વાહનોની અવરજવર પણ ઓછી થાય છે. જેના કારણે છેલ્લા ત્રણ મહિનામાં ડીઝલનો વપરાશ ઘટ્યો છે. અને એક વાર ચોમાસું પૂરું થયા પછી, વપરાશ મહિને દર મહિને વધ્યો.
ડીઝલનો વપરાશ અનુક્રમે 6.7 ટકા અને 9.3 ટકા વધ્યો
એપ્રિલ અને મે મહિનામાં ડીઝલનો વપરાશ અનુક્રમે 6.7 ટકા અને 9.3 ટકા વધ્યો હતો. કારણ કે કૃષિની માંગ વધી અને કારોએ ઉનાળાની ગરમીથી બચવા માટે એર કન્ડીશનીંગ અપનાવ્યું. ચોમાસાના આગમન બાદ જૂનના બીજા પખવાડિયામાં તેમાં ઘટાડો થવા લાગ્યો હતો. ઓક્ટોબરમાં ઘટાડો બંધ થયો હતો, પરંતુ નવેમ્બરમાં વેચાણ ફરી ઘટી ગયું હતું.
નવેમ્બર 2019 કરતાં 25 ટકા વધુ હતો
નવેમ્બર દરમિયાન પેટ્રોલનો વપરાશ કોવિડ-19થી અસરગ્રસ્ત નવેમ્બર 2021 કરતાં 20.1 ટકા અને રોગચાળા પહેલાં નવેમ્બર 2019 કરતાં 25 ટકા વધુ હતો. ડીઝલનો વપરાશ નવેમ્બર 2021 કરતાં 18.1 ટકા અને નવેમ્બર 2019 કરતાં 1.2 ટકા વધુ હતો.
ATFનું વેચાણ વાર્ષિક ધોરણે 6.1 ટકા વધીને 620,000 ટન
નવેમ્બરમાં જેટ ફ્યુઅલ (ATF)નું વેચાણ વાર્ષિક ધોરણે 6.1 ટકા વધીને 620,000 ટન થયું છે. પરંતુ તે નવેમ્બર 2019 કરતા 7.5 ટકા ઓછો હતો. મુખ્યત્વે કારણ કે રોગચાળા પછી તમામ આંતરરાષ્ટ્રીય ફ્લાઇટ્સ ફરી શરૂ થઈ નથી. નવેમ્બર 2021ની સરખામણીમાં એટીએફનો વપરાશ 31.6 ટકા વધુ હતો. પરંતુ તે પ્રી-કોવિડ નવેમ્બર 2019માં વપરાતા 670,200 ટન કરતાં ઓછું હતું.
જેટ ફ્યુઅલનું વેચાણ મહિને 1.4 ટકા વધ્યું
ઑક્ટોબર 2023માં 611,300 ટનની સરખામણીએ જેટ ફ્યુઅલનું વેચાણ મહિને 1.4 ટકા વધ્યું હતું. નવેમ્બરમાં રાંધણ ગેસ (LPG)નું વેચાણ વાર્ષિક ધોરણે 0.9 ટકા ઘટીને 2.57 મિલિયન ટન થયું છે. એલપીજીનો વપરાશ નવેમ્બર 2021 કરતાં 6.9 ટકા વધુ હતો અને પ્રી-કોવિડ નવેમ્બર 2019 કરતાં 14 ટકા વધુ હતો. મહિને દર મહિને એલપીજીની માંગ ઓક્ટોબર દરમિયાન 2.52 મિલિયન ટનના એલપીજી વપરાશ સામે 2 ટકા વધી હતી, ડેટા દર્શાવે છે.
આ પણ વાંચો – શું તમે ઇન્સ્ટાગ્રામ યુઝ કરીને પૈસા કમાવવા માંગો છો….વાંચો અહેવાલ
